Bolton kitabında, Trump'ın yabancı liderlerle yaptığı özel görüşmeleri deşifre ettihttps://turkish.aawsat.com/home/article/2340731/bolton-kitab%C4%B1nda-trump%C4%B1n-yabanc%C4%B1-liderlerle-yapt%C4%B1%C4%9F%C4%B1-%C3%B6zel-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmeleri-de%C5%9Fifre
Bolton kitabında, Trump'ın yabancı liderlerle yaptığı özel görüşmeleri deşifre etti
Washington’da dış siyasetin şahin isimlerinden ve muhafazakar kesimden Cumhuriyetçi John Bolton (AFP)
Washington/İHA
TT
TT
Bolton kitabında, Trump'ın yabancı liderlerle yaptığı özel görüşmeleri deşifre etti
Washington’da dış siyasetin şahin isimlerinden ve muhafazakar kesimden Cumhuriyetçi John Bolton (AFP)
Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Beyaz Saray anılarını yazdığı kitabında, ABD Başkanı Donald Trump'ın ülke liderleri ile yaptığı özel görüşmeleri deşifre etti. Trump yönetimi ise federal mahkemeye kitap hakkında ihtiyati tedbir kararı başvurusunda bulundu.
ABD'nin eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın 23 Haziran'da yayınlanacağı açıklanan 577 sayfalık "The Room Where It Happened: A White House Memoir" (Olayın Gerçekleştiği Oda: Bir Beyaz Saray Hatırası) adlı kitabında yer alan iddiaların bir kısmı basına yansıdı. Bolton, kitabında ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin Devlet Başkanı Şi Jinping'e "toplama kamplarını inşa etmeye devam etme" tavsiyesinde bulunduğunu ve Çin liderinden ABD'den daha fazla tarımsal ürün satın alarak 2020 başkanlık seçimlerini kazanması konusunda kendisine yardım etmesini istediğini iddia etti.
Trump hakkında Venezuela'ya yönelik iddialar da yer aldı
Bolton, Başkan Donald Trump'ın "Venezuela'nın ABD'nin bir parçası olduğunu ve ülkeyi işgal etmenin harika bir şey" olacağını söylediğini öne sürdü. Kitap, Trump'ın Ukrayna'nın Rusya'nın bir parçası olduğunu düşündüğü, İngiltere'nin nükleer bir güç olduğunu bilmediği ve gazetecilere "idam edilmesi gereken pislikler" adını verdiği iddiaları da içeriyor.
Trump iddiaları reddetti
ABD Başkanı Donald Trump, Jinping'e toplama kampları için destek verdiği iddialarını reddetti. ABD medyasına açıklamalarda bulunan Trump, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerine yönelik baskı ve zulüm politikalarından dolayı Çin'e yaptırım uygulanmasını içeren yasayı da onayladığını hatırlattı.
Trump yönetimi, federal mahkemeye ihtiyati tedbir kararı başvurusunda bulundu
Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un, Beyaz Saray'da çalıştığı döneme yönelik yazdığı kitap piyasaya çıkmadan tartışmalara neden oldu. Trump yönetimi, Bolton'ın kitabının mevcut haliyle 23 Haziran'da piyasaya çıkmasını engellemek için Adalet Bakanlığı aracılığı ile federal mahkemeye ihtiyati tedbir kararı başvurusunda bulundu.
Bolton'ın cezai kovuşturmaya maruz kalabileceğini açıklamıştı
Trump daha önce yaptığı açıklamada, "onunla yapılan her görüşmenin son derece gizli olduğunu" ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un Beyaz Saray'daki geçen süreyi ile ilgili yazdığı kitabın piyasaya çıkmadan içeriği nedeniyle cezai kovuşturmaya maruz kalabileceğini açıklamıştı.
ABD'nin eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Trump ile dış siyaset konusunda yaşadığı fikir ayrılıkları yüzünden 10 Eylül'de görevinden istifa etmişti.
Uzmanlar toplantısı Washington-Tahran müzakerelerini kritik bir aşamaya taşıyor
İran Lideri Ali Hamaney Tahran'da düzenlenen yas toplantısında (İran dini liderlik web sitesi)
İki ülke arasındaki müzakerelerin üçüncü turunun arifesinde ABD Başkanı Donald Trump, durumu geçici olarak niteleyen ve olayların seyrini değiştirme uyarısında bulunan Dini lider Ali Hamaney'in aksine İran ile anlaşma olasılığı konusunda tehdit ve diplomasi arasında ikili mesajlar verdi.
Washington ve Tahran'dan müzakereciler iki hükümeti temsil eden uzmanlar eşliğinde teknik görüşmelere başlamak üzere Cumartesi günü Umman'a gidiyor, ancak anlaşmanın niteliği henüz net değil ve uranyum zenginleştirmenin azaltılması ya da tüm nükleer programın tasfiyesi konusunda bir anlaşmazlık ortaya çıkabilir.
İki ülke arasında bilinen son doğrudan müzakereler eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde, 2015 nükleer anlaşmasına giden diplomatik çabalar sırasında gerçekleşmişti.
Trump Virginia'da gazetecilere el sallıyor - 24 Nisan 2025 (AP)
Geçtiğimiz hafta iki tarafın olası bir anlaşmanın çerçevesini belirleme konusunda mutabık kaldığı dolaylı ABD-İran görüşmelerinin ardından bugün (Cuma) Time dergisine verdiği mülakatta Trump şunları söyledi: “İran ile bir anlaşma yapacağımızı düşünüyorum.” ABD'li bir yetkili görüşmelerde “çok iyi ilerleme” kaydedildiğini söyledi.
İran'ın dini lideri Ali Hamaney ya da Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile görüşmeye açık olup olmadığı sorusuna Trump olumlu yanıt verdi
İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine saldırısını kendisinin engellediği yönündeki iddiaları ise reddeden Trump, "Hayır, bu doğru değil. Onları durdurmadım. Ama onlara rahat hareket edebilecekleri bir ortam da sunmadım. Çünkü bir saldırıya gerek kalmadan anlaşma sağlayabileceğimize inanıyorum. Belki de saldırmak zorunda kalacağız. Çünkü, İran’ın nükleer silah sahibi olmasına izin verilmeyecek." diye konuştu. Ülkesinin bir anlaşmaya varamazsak İsrail'in İran'a karşı başlatacağı olası bir savaşa gönüllü olarak katılabileceğini belirten Trump “Bir anlaşmaya varamazsak ben ön saflarda yer alacağım" dedi.
Hamaney: Geçici bir durum
İran lideri Ali Hamaney ülkesi ile ABD arasındaki görüşmeleri “geçici bir durum” olarak nitelendirdi. Perşembe akşamı Tahran'da düzenlenen matem töreninde konuşan Hamaney, “Bu durum kalıcı değil ve ikiyüzlülüğün bu egemenliği kalıcı bir kader değil, ilahi bir kader içinde geçici bir kaderdir” dedi.
Hamaney sözlerine şöyle devam etti: “Zaman zaman düşüncesiz sözlerimiz, yersiz itirazlarımız, sabırsızlığımız, duruma ilişkin yanlış analizlerimiz tüm bunlar olayların seyrini değiştirebilecek ölçüde, bazen tarihi bir etkiye sahip olabilir. Bu nedenle son derece dikkatli ve özenli olmalıyız.”
Hamaney'in ve Trump'ın açıklamaları arasında anlaşmanın mahiyeti belirsizliğini koruyor ancak anlaşmazlıklar İran'ın zenginleştirme kabiliyetinden tamamen mahrum bırakılması mı yoksa sivil ve barışçıl nükleer programlar için belirli miktarda düşük düzeyde zenginleştirilmiş uranyum kullanmasına izin verilmesi mi gerektiği üzerinde yoğunlaşıyor.
İran Lideri Ali Hamaney Tahran'da bir yas töreni sırasında (Hamaney web sitesi)
Şarku'l Avsat'ın New York Times'tan aktardığı habere göre Umman'daki teknik toplantıların üçüncü turu, “Trump yönetimi İran'la nükleer bir anlaşma için kabul edilebilir asgari eşiği henüz belirlemeden” başlayacak.
Bu hafta Dışişleri Bakanı Marco Rubio, gazeteci Barry Weiss'e verdiği bir podcast röportajında bu anlaşmazlığa yeni bir yorum getirdi: “Eğer İran sivil bir nükleer program istiyorsa, diğer pek çok ülke gibi zenginleştirilmiş materyal ithal ederek bu programa sahip olabilir.”
Trump'ın 2018'de çekildiği 2015 anlaşması kapsamında İran'ın enerji ve tıbbi amaçlarla düşük seviyeli uranyum zenginleştirmesine izin verilmişti.
Hassas bir aşama
İran medyasına göre Washington ve Tahran arasındaki müzakereler “hassas bir aşamaya” giriyor. Devlet televizyonu Cuma günü Maskat'a giden İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin ABD ile dolaylı nükleer müzakerelerde ilerlemenin ABD'nin iyi niyet ve ciddiyet göstermesine bağlı olduğunu söylediğini bildirdi.
Arakçi Çarşamba günü yaptığı açıklamada müzakerelerin doğru yönde ilerlediğini ancak nihai bir yargıya varmak için henüz erken olduğunu söylemişti.
ABD özel temsilcisi Steve Witkoff Paris'teki Elysee Sarayı'nda- 17 Nisan 2025 (AP)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Arakçi'nin ABD ile dolaylı müzakereler yürütmek üzere diplomatik ve teknik uzmanlardan oluşan bir heyetin başında Cuma akşamı Maskat'a gittiğini açıkladı.
Bekayi iki taraf arasında, her iki ülkeden üst düzey müzakerecilerin katılımıyla teknik ve uzman düzeyinde bir toplantı yapılması konusunda mutabakata varıldığını kaydetti.
İranlı sözcü müzakerelerde ilerleme kaydedilebilmesi için karşı tarafın iyi niyet, ciddiyet ve gerçekçi olması gerektiğini vurguladı.
Uzmanlar turu
Washington ve Tahran'dan hükümet uzmanları Cumartesi günü Maskat'ta yapılacak görüşmelerin merkezinde yer alacak ve görüşmelerde daha ince teknik ayrıntılara geçilecek. Tasnim haber ajansının bildirdiğine göre İran heyetine Siyasi İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Mecid Tahterevançi ile Hukuk ve Uluslararası İşlerden Sorumlu Bakan Yardımcısı Kazım Garipabadi başkanlık edecek.
ABD ekibi ise Dışişleri Bakanlığı ve Hazine'nin yanı sıra istihbarat servisleri de dahil olmak üzere çeşitli bakanlıklardan yaklaşık 12 temsilciden oluşuyor. New York Times'ın haberine göre ekip bu hafta ilk kez Dışişleri Bakanlığı'nda bir araya gelerek yönetimin İran'a yönelik taleplerinin Başkan Donald Trump'ın kararını bekleyen henüz tanımlanmamış parametrelerini görüştü.
Politico'ya göre ABD ekibine Dışişleri Bakanlığı'nda politika planlama direktörü olan Michael Antoine liderlik edecek.
ABD basınına göre Trump'ın Make America Great Again ((Amerikayı Yeniden Harika Yap) kampanyasının destekçilerinden olan ve Trump'ın ilk yönetiminde de görev yapan Antoine'ın nükleer konularda bilinen bir uzmanlığı bulunmuyor ancak Antoine iki ülke arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın güçlü bir muhalifi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, Antoine'ın neden bu görev için seçildiği sorusuna “Orada olması gerektiği için orada” yanıtını verdi.
