Hafter, UMH güçleriyle mücadele etmek için takviyelerini artırdı

UMH güçlerine karşı savaşta takviye edilen LUO’ya mensup kuvvetler (Özel kuvvetler)
UMH güçlerine karşı savaşta takviye edilen LUO’ya mensup kuvvetler (Özel kuvvetler)
TT

Hafter, UMH güçleriyle mücadele etmek için takviyelerini artırdı

UMH güçlerine karşı savaşta takviye edilen LUO’ya mensup kuvvetler (Özel kuvvetler)
UMH güçlerine karşı savaşta takviye edilen LUO’ya mensup kuvvetler (Özel kuvvetler)

Libya Ulusal Ordusu (LUO) komutanı Mareşal Halife Hafter, Türkiye tarafından desteklenen Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) güçlerine karşı savaşta kuvvetlerini birkaç cephede güçlendirmeyi sürdürdü. Mısır ise Libya’daki gelişmeleri görüşmek üzere Arap Birliği’ne acil durum toplantısı düzenleme çağrısında bulundu.
Serrac, İtalya’da yayınlanan ‘La Repubblica’ gazetesine yaptığı açıklamada hükümetinin, Libya’da diktatörlüğün hiçbir şeklinin görünmesine izin vermeyeceğini vurgulayarak, Türkiye’nin ‘hükümetinin, saldırıları geri püskürtme talebine yanıt veren tek ülke’ olduğunu ifade etti.
Ülkede çatışmalar devam ederken, Hafter, Mısrata’nın doğu cephesinde askeri takviyelerini artırdı. Güneyde Tuğgeneral Mebruk Sabhan başkanlığında Sebha askeri bölgesindeki askeri birlikleri içeren bir operasyon odası kurduğunu açıkladı.
Özel Kuvvetler Destek ve Ahlaki Rehberlik Dairesi Başkanlığı, General Ness Boukhamada’nın 497’inci Yıldırım Tugayı’ndan bir bölüğün amirine teçhizatlarla donatıldıktan sonra harekete geçme emri verdiğini duyurdu.
Boukhamada, yayınladığı bir bildiride bu güçleri gönderme amacının, ‘petrol sahalarını ve Libya halkının mülklerini korumak’ olduğunu söylerken, “Biz sadece ülkemizi ve vatanımızı korumak istiyoruz” dedi.
Öte yandan Burkan el-Gadab (Öfke Volkanı) operasyonu odası, batı askeri bölgesindeki unsurlarının Tarhuna şehrinde 200 varil patlayıcı ve kimyasal madde içeren bir depoyu kontrol altına aldığını duyurdu. Operasyon odası, LUO güçlerini de bunları başkent Trablus’a karşı saldırılarında kullanmayı planlamakla suçladı.
Bölgedeki ortak operasyon odası, UMH güçlerinin yakıt kaçakçılığı yapan çetelerin sığınaklarına baskın düzenlediğini açıkladı. Oda, bu süreci ‘tüm kanun kaçakları için ciddi bir uyarı’ olarak nitelerken, bozgunculuk çıkaranları yok etmek amacıyla daha sert önlemler alma tehdidinde bulundu.
Burkan el-Gadab operasyonu odası, başkentin güneyindeki Ayn Zara bölgesinde bir vatandaşın evinde yaşanan mayın patlaması sonrasında, saha mühendisliği ekibine mensup 2 üye de dahil 3 kişinin yaralandığını belirtti. Oda, bir mayın patlaması sonucu hayati bölgelerden birinde bulunan bir savaşçının da yaralandığını söyledi. Operasyon odası, sahil yolunun güvenliğini sağlamak ve korumak için güvenlik odasının, Garabulli bölgesinde farklı alanlara saklanan LUO’ya mensup 10 üyeyi tutukladığını vurguladı.
Öte yandan İtalya’nın Libya Büyükelçiliği tarafından Perşembe günü yayınlanan bir bildiride, İtalya ikinci misyonunun, Libya askeri mühendislerine yardım ve destek sağlamak için Trablus’ta yeni kayıpların yaşanmasını önlemek amacıyla yürütülen mayınları temizleme faaliyeti kapsamına dahil olduğu belirtildi.

Mısır’dan Libya toplantısı çağrısı
Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hussam Zeki, “Genel Sekreterlik, Mısır heyetinden Libya’daki gelişmeleri görüşmek üzere dışişleri bakanları düzeyinde video konferans aracılığıyla birlik konseyinin olağanüstü toplantısını düzenlemesi yönünde bir talep aldı” ifadelerini kullandı. Zeki, 19 Haziran’da yayınladığı bir bildiride, Mısır’ın talebinin birkaç ülke tarafından iç sistemde destek almasının ardından toplantının gelecek haftalarda düzenlenmesinin planlandığını söyledi.
Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Fransa’nın Libya Büyükelçisi Beatrice Le Fraper de Perşembe akşamı gerçekleştirdikleri bir telefon görüşmesinde, ateşkese saygı duyma, silah ve paralı askerlerin akışını durdurmanın yanı sıra Libyalıların servetinin adil bir şekilde dağıtılmasını sağlayacak mekanizmalar inşa etme gerekliliğine dikkati çekti.
Meclis sözcüsü, her iki tarafın da Libya’daki çözümün siyasi olduğunu, Berlin Konferansı’nın çıktıları uyarınca BM himayesinde siyasi diyaloğu sürdürme ihtiyacını, dış müdahaleyi durdurma ve Libya egemenliğine saygı gösterme gereğini vurguladığını belirtti.
Avrupa Birliği’nin (AB) Libya Misyonu Başkanı Alan Bugeja, ülkenin doğusundaki Bingazi’de sivil aktivist Halid es-Sakran’ın gözaltına alınması ve keyfi olarak tutuklanması hususunda endişelerini dile getirdi. Bugeja, ilgili makamlara ise ‘temel hak ve özgürlüklere saygı duyma, Sakran’ı derhal adli prosedürlere tabi tutma ve serbest bırakma’ çağrısında bulundu.
Misyon, 19 Haziran’da yayınladığı bir bildiride, “Libya’daki aktivistlerin ve sivil toplum üyelerinin haklarına yönelik ihlalleri sürekli olarak takip ediyoruz” ifadelerine yer verdi.
Libya’daki BM misyonu, geçtiğimiz Perşembe akşamı Sakran’ın bir hafta önce, ‘barışçıl faaliyeti nedeniyle’ Bingazi’de tutuklanmasından duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Misyon, uluslararası hukuka göre Sakran’ın kişisel özgürlük ve güvenlik hakkına, kendisine karşı yöneltilen suçlamalardan derhal haberdar olma hakkına sahip olduğunu vurguladı. BM misyonu, aktivistin derhal serbest bırakılması çağrısında da bulundu.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."