İngiltere bugün kısıtlamaların hafifletilmesi ile ilgili planını açıklayacak

Fransa'nın güneyindeki Toulouse'daki öğrenciler yeniden açılan okullarına geri döndü. (AFP)
Fransa'nın güneyindeki Toulouse'daki öğrenciler yeniden açılan okullarına geri döndü. (AFP)
TT

İngiltere bugün kısıtlamaların hafifletilmesi ile ilgili planını açıklayacak

Fransa'nın güneyindeki Toulouse'daki öğrenciler yeniden açılan okullarına geri döndü. (AFP)
Fransa'nın güneyindeki Toulouse'daki öğrenciler yeniden açılan okullarına geri döndü. (AFP)

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, koronavirüsle mücadele kapsamında alınan kısıtlama kararlarının hafifletilmesine yönelik planını bugün açıklayacak. Açıklamada iki metre olarak belirlenen sosyal mesafe kuralının esnetilmesiyle ile ilgili detaylar da verilecek.
Reuters haber ajansı, Kovid-19’un yayılmasını durdurmaya yönelik uygulanan karantina kısıtlamalarından İngiliz ekonomisinin büyük bir zarar gördüğüne dikkat çekerek her ne kadar geçen hafta perakende mağazalarının faaliyetlerine yeniden başlamasına izin verilse de özellikle otel ve eğlence sektörlerindeki birçok işletmenin kapalı kaldığını bildirdi.
İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti'den bazı milletvekilleri, İngiltere Başbakanı’na  mart ve nisan aylarında çeyreklik daralan ekonomi üzerinde yıkıcı etkisi olan iki metrelik sosyal mesafe kuralının kaldırılması için çağrıda bulunmuştu. Ancak hükümet tedbiri elden bırakmayarak  koronavirüs vaka sayısında ikinci bir dalga riskini göze almak istemediğini bildirdi.
Johnson'ın ofisinden yapılan açıklamada hükümetin genel izolasyondan çıkmak için belirlediği yol haritasına göre, 4 Temmuz’dan itibaren faaliyetlerine yeniden başlamasına izin verilecek sektörlerin Başbakan tarafından bugün mecliste açıklanacağı kaydedildi. Ayrıca faaliyetlerin Kovid-19’a karşı güvenli olması için her sektöre ayrıntılı talimatlar verileceği belirtildi.
Sunday Telegraph pazar günü yaptığı haberde Johnson'ın sosyal mesafe kuralında da bir değişiklik yapacağını ve maske takmak gibi ek önlemler alındığı sürece mesafenin bir metreye düşürüleceğini aktardı.
İngiltere Kovid-19 kaynaklı en fazla ölü sayısına ulaşan ülkelerden biriydi. Ancak son haftalarda vaka sayısı giderek azaldı.
Sağlık yetkilileri dün yaptıkları açıklamalarda koronavirüsten dolayı 15 kişinin ölmesiyle İngiltere'de Kovid-19 kaynaklı ölümlerin 42 bin 647’ye yükseldiğini duyurdu.
İngiltere’de mart ayı ortasından bu yana Kovid-19 kaynaklı günlük en düşük ölüm kaydedildi. Fransa'da dün yaz tatilinin başlamasına iki hafta kalmış olmasına rağmen koronavirüsün  patlak vermesi nedeniyle aylar süren kesintilerden sonra ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin pazartesi günü okullarına döndükleri bildirildi. 11 Mayıs'ta okullar yeniden açıldığı zaman getirilen belirli sayıda öğrencinin bulunması ve sosyal mesafe kısıtlamaları yeni kararlarla büyük ölçüde rahatlatıldı. Liselerin ise bir kısmı açıldı.
Diğer taraftan sinema salonları da dün açıldı. DPA’nın  bildirdiğine göre Orsay Müzesi de bugün ziyarete açılacak. Eyfel Kulesi de perşembe günü ziyaretçi almaya başlayacak.
Fransa geçen hafta çoğu Avrupa ülkesi ile sınırlarını yeniden açtı. Ancak AB üyesi olmayan ülkelere seyahat kısıtlamalarının ay sonuna kadar devam edeceğini bildirdi.
Koronavirüsten büyük ölçüde etkilenen Fransa’da Kovid-19 kaynaklı yaklaşık 30 bin ölüm kaydedildi. Yetkililer 17 Mart'tan 11 Mayıs'a kadar ciddi kısıtlamalar getirdi.
Reuters’ın haberine göre Bulgaristan’da da Sofya, ülkedeki yeni koronavirüs vakalarında en yüksek haftalık artışı kaydetti. Bulgaristan'ın tüm kapalı halka açık yerlerinde yüz maskeleri takmayı zorunlu hale getirdiğini bildirildi.
Sağlık Bakanı Kirill Ananiev tarafından getirilen yasak, maske  kullanımını kapalı yerlerde şiddetle tavsiye ettiği ancak toplu taşıma, eczaneler ve sağlık tesisleri dışında zorunlu olmadığını açıkladığı kararından on gün sonra geldi.
Ananiev açıklamasında, "Bunun tek amacı Bulgar vatandaşlarının sağlığını ve yaşamını korumaktır" diyerek mağazalarda, sinemalarda, tiyatroda ve spor etkinliklerinde maske takılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca her iki kişi arasında bir buçuk metre mesafe bırakmanın da zorunlu olduğunu kaydetti. Ananiev ayrıca Bulgaristan Futbol Ligi maçlarının düzenlendiği stadyumlara bin taraftarın katılmasına izin verileceğini bildirdi.
Yaklaşık yedi milyonluk bir nüfusa sahip Bulgaristan, restoran ve kafeleri yeniden açmasına rağmen çoğu bölgede evde kalma tavsiyesinde bulunuldu. Ancak geçen hafta ülkedeki en yüksek haftalık artış olan 606 yeni Kovid-19 vakası kaydedildi. Bulgaristan’da toplam vaka sayısı 3 bin 905’e yükseldi. Kovid-19 kaynaklı ölü sayısı da 199 olarak kaydedildi.
DPA’nın aktardığı habere göre İsviçre'de onaylanan vaka sayısı pazartesi sabahı 31 bin 292'ye ulaştı. Sağlık Bakanlığı verileri, İsviçre'de pazar gününden bu yana Kovid-19 nedeniyle yaşamını yitiren olmadığını, ölü sayısının bin 956’da kaldığını, iyileşenlerin sayısının da 29 bine ulaştığını ortaya koydu. İsviçre’de ilk vakanın duyurulmasından bu yana yaklaşık 16 hafta geçti.
Bloomberg haber ajansının Johns Hopkins Üniversitesi’nden aktardığı verilere göre Hollanda'daki koronavirüs vakalarının sayısı 49 bin 801’e ulaştı.
Veriler, Hollanda'da koronavirüs nedeniyle 6 bin 109 kişinin öldüğünü ortaya koyarken şu ana kadar 186 kişinin iyileştiğini gösterdi. İlk vakanın Hollanda'da rapor edilmesinden bu yana yaklaşık 16 hafta geçti.
Yine aynı çalışmalara göre İtalya'da Kovid-19 vaka sayısı 238 bin 499'a, İspanya'da da 246 bin 272'ye ulaştı. Berlin'de  yerel sağlık yetkililerinin verilerine göre Robert Koch Bulaşıcı ve Bulaşıcı Olmayan Hastalıklarla Mücadele Enstitüsü pazartesi sabahı bir gün içinde 537 yeni koronavirüs vakası kaydedildiğini duyurdu. Enstitünün verilerine göre ülkedeki  toplam vaka sayısı 190 bin 359'a yükseldi. Enstitü dün sabah itibariyle Kovid-19 kaynaklı ölümlerin pazar gününe göre 3 kişi artarak 8 bin 885’e yükseldiğini belirtti. Verilere iyileşenlerin sayısı 400 kişi artarak 175 bin 300’e yükseldi.



İsrail, Lübnan'ın diplomatik girişimlerine hava saldırılarıyla karşılık verdi

Lübnanlılar, dün Güney Lübnan'daki Cba köyünü hedef alan İsrail hava saldırısının ardından hayatta kalanları arama çalışmalarını izliyor (AFP)
Lübnanlılar, dün Güney Lübnan'daki Cba köyünü hedef alan İsrail hava saldırısının ardından hayatta kalanları arama çalışmalarını izliyor (AFP)
TT

İsrail, Lübnan'ın diplomatik girişimlerine hava saldırılarıyla karşılık verdi

Lübnanlılar, dün Güney Lübnan'daki Cba köyünü hedef alan İsrail hava saldırısının ardından hayatta kalanları arama çalışmalarını izliyor (AFP)
Lübnanlılar, dün Güney Lübnan'daki Cba köyünü hedef alan İsrail hava saldırısının ardından hayatta kalanları arama çalışmalarını izliyor (AFP)

İsrail dün, Lübnan ile sivil müzakerelerin sonucunda oluşan "olumlu atmosfer" hakkındaki yetkililerinin çelişkili pozisyonlarını çözüme kavuşturdu ve bunlarla askeri yoldan ayrı olarak ilgileneceğinin açık bir işaretini verdi. Ateşkes izleme komitesi toplantısından 24 saatten kısa bir süre sonra, Güney Lübnan'da dört evi hedef alan, bunlardan birinde Litani Nehri'nin kuzeyindeki bir eve yönelik saldırılar düzenledi.

İsrail'in bu gerilimi artırışı, Lübnan medyasının sızdırdığı bilgilere bir yanıt gibi görünüyor. Buna göre, İsrail ile müzakere heyetinin başkanı olan Büyükelçi Simon Karam'ın görevi, düşmanlıkların sona erdirilmesi, esirlerin iadesi, işgal altındaki topraklardan çekilme ve sadece Mavi Hat üzerindeki noktaların düzeltilmesi konularını görüşmekti. Yerel el Cedid kanalı ise Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın "Lübnan'ın normalleşmeye girmediğini ve bir barış anlaşması imzalamadığını vurguladığını" bildirdi.

Cumhurbaşkanı Avn, dün geceki hükümet toplantısında yaptığı konuşmada, "İlk oturumun çok verimli olmayacağı açık, ancak bu ayın 19'unda başlayacak olan sonraki oturumların önünü açtı" dedi ve "savaş dili yerine müzakere dilinin hakim olması gerektiğini" vurguladı.


İsrail, Gazze'deki son rehinenin kalıntılarının iadesini görüşmek üzere Kahire'ye heyet gönderdi

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

İsrail, Gazze'deki son rehinenin kalıntılarının iadesini görüşmek üzere Kahire'ye heyet gönderdi

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi yaptığı açıklamada, askeri ve güvenlik servislerinden temsilcilerin de aralarında bulunduğu bir heyetin, Gazze Şeridi'nde tutulan son İsrailli rehinenin naaşının iadesini görüşmek üzere dün Mısır'ı ziyaret ettiğini duyurdu.

Ofis tarafından yapılan açıklamada, "Başbakan'ın talimatları doğrultusunda bir heyet Kahire'ye gitti... ve son rehine Ran Gvili'nin derhal iadesini sağlamak amacıyla arabulucularla görüşmelerde bulundu." ifadeleri yer aldı. Açıklamada, "Görüşme sonucunda, çabaların derhal yoğunlaştırılması konusunda mutabakata varıldı" ifadeleri kullanıldı.

frgt
Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları'na bağlı savaşçılar, Kızılhaç çalışanlarıyla birlikte, 1 Aralık 2025'te Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye mülteci kampının enkazı arasında İsrailli rehinelerin cesetlerini ararken nöbet tutuyor (EPA)

Ateşkes anlaşmasının 10 Ekim'de yürürlüğe girmesinden bu yana İsrail, Filistinli grupların teslimi geciktirdiği yönündeki suçlamalarına rağmen, 20 canlı rehineyi ve Gvili'ninki hariç tüm cesetleri aldı. Hamas, savaştan kalan devasa moloz yığınları nedeniyle cesetlerin kurtarılma sürecinin yavaş ilerlediğini savunuyor.


El Kaide Batı Afrika'daki nüfuzunu nasıl genişletti?

Nijer'de El Kaide ile bağlantılı silahlı bir grubun üyeleri (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Nijer'de El Kaide ile bağlantılı silahlı bir grubun üyeleri (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

El Kaide Batı Afrika'daki nüfuzunu nasıl genişletti?

Nijer'de El Kaide ile bağlantılı silahlı bir grubun üyeleri (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Nijer'de El Kaide ile bağlantılı silahlı bir grubun üyeleri (Arşiv – Şarku’l Avsat)

El Kaide, geçen ay Sahel ve Batı Afrika ülkelerinde 70’i aşkın saldırı gerçekleştirdiğini ve bu saldırılarda 139’dan fazla kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Bölge, son yirmi yılın en kötü güvenlik tablosuyla karşı karşıya bulunuyor.

Örgüte bağlı Cemaat Nusret el-İslam vel-Müslimin (CNIM), Mali, Nijer, Burkina Faso ve Benin’in yanı sıra, kasım ayında ilk kez saldırı düzenlediğini öne sürdüğü Nijerya’daki eylemlere ilişkin bir rapor yayımladı.

Grup, operasyonları sonucunda yaklaşık 40 askerî aracın ve 100’den fazla motosikletin imha edildiğini iddia etti.

dfrgt
El Kaide'nin Gao kenti yakınlarında imha ettiğini iddia ettiği Mali ordusuna ait bir araç (Sosyal medya)

Operasyonların niteliğine ilişkin açıklamada, örgüt 62’den fazla baskın, 27 el yapımı patlayıcı (EYP) saldırısı gerçekleştirdiğini, altıdan fazla pusu kurduğunu, iki topçu bombardımanı düzenlediğini ve 180’den fazla orta sınıf silah ele geçirdiğini iddia etti. Ayrıca yedi askeri esir aldığını öne sürdü, ancak bu askerlerin hangi ülkelere mensup olduğunu belirtmedi.

Bu rakamları bağımsız kaynaklardan doğrulamak mümkün değil; bölgede bağımsız teyit mekanizmaları bulunmuyor.

Nüfuz alanı genişliyor

Söz konusu bilanço hakkında değerlendirmede bulunan Sahel-Sahra bölgesi ve silahlı örgütler üzerine araştırmalar yapan uzman Muhammed Eyyub, saldırıların çoğunun Masina Kurtuluş Cephesi tarafından gerçekleştirildiğini ifade etti. Eyyub, 2015’te Amadou Koufa tarafından kurulan bu cephenin, CNIM çatısındaki ‘en etkili güç’ olduğunu, bölgedeki örgüt militanlarının büyük bölümünün de bu cepheden geldiğini söyledi.

sfrgt
Güvenlik güçleri, El Kaide tarafından uygulanan boğucu kuşatma sırasında Mali'nin başkenti Bamako'daki varlığını güçlendiriyor. (AFP)

Eyyub, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Sahel ve Batı Afrika’da faaliyet gösteren El Kaide bağlantılı unsurların sayısının 18 bini aştığını söyledi. Araştırmacı, bu bilgiyi CNIM içinde yer aldığını belirttiği ‘güvenilir bir kaynağın’ verilerine dayandırdı. Eyyub, bu artışın örgütün bölgedeki operasyonlarını son aylara kıyasla yüzde 21 oranında yükselttiğini ifade etti.

Uzman, saldırıların artmasının nedenleri arasında Mali’nin başkenti Bamako’nun kuşatma altında olmasını ve burada yakıt tanklarını hedef alan saldırıları gösterdi. Ayrıca ilk kez saldırı düzenlenen Kuzey Nijerya gibi yeni bölgelerin de çatışma alanına dahil olmasının etkili olduğunu belirtti. Buna rağmen Eyyub, operasyonların sayısının yüksek olmasına karşın toplam etkinin ‘önceki aylara göre oldukça zayıf’ kaldığını vurguladı.

frgt
El Kaide militanları Mali ile Senegal'i birbirine bağlayan bir yolda yakıt tanklarını ateşe verdi. (Yerel medya)

Araştırmacı Eyyub, El Kaide’nin bölgedeki yayılmasının temel nedeninin Masina Kurtuluş Cephesi ve ona bağlı taburların artan nüfuzu olduğunu söyledi. Bu duruma örnek olarak, Nijer’de faaliyet gösteren Hanife Taburu’nu gösterdi. Eyyub, söz konusu birimin geçmişte küçük ve sıradan bir tabur olduğunu, ancak bugün ‘Nijer-Burkina Faso sınırına hâkim olan güçlü bir yapı’ haline geldiğini belirtti. Araştırmacıya göre bu tabura bağlı Müslim Taburu ise Burkina Faso’nun doğusunda faaliyet yürütüyor ve Benin’in kuzeyinde saldırılar düzenliyor.

Eyyub, Masina Kurtuluş Cephesi’ne bağlı taburların etkisinin Burkina Faso’da genişleyerek Fildişi Sahili sınırına, Mali’de ise Moritanya ve Senegal sınırlarına kadar ulaştığını ifade etti.

dfrgt
Mali ordusuna bağlı askerler, bir ormanda El Kaide militanlarını yakalamak için düzenlenen operasyon sırasında (Yerel medya)

Eyyub, tüm bu genişlemeye rağmen örgütün duyurduğu bilançonun ‘son derece sıradan’ olduğunu söyledi. Uzman, bunun hem operasyonların toplam etkisi hem de Nijer, Mali ve Burkina Faso ordularının karargâhlarından ele geçirilen silah ve teçhizat miktarı açısından geçerli olduğunu belirtti.

Sızma operasyonları

Eyyub’a göre örgütün raporunda dikkat çeken bir diğer nokta ise ‘sızma’ olarak adlandırılan operasyonların bulunmaması. Uzman, örgütün bu tür operasyonları, bir komando timinin çıkış planı olmaksızın kritik bir noktaya saldırması şeklinde tanımladığını belirtti. Eyyub, örnek olarak Eylül 2024’te Bamako Havalimanı’nı hedef alan saldırıyı hatırlattı ve bunun raporda yer almamasının ‘dikkat çekici bir eksiklik’ olduğunu ifade etti.

sdfr
El Kaide'nin 2025 yılının Ekim ayında Mali'nin kuzeyindeki Gao kentinde düzenlediği saldırıda imha ettiğini söylediği askeri aracın kalıntıları (Sosyal medya)

Eyyub, sızma operasyonlarının intihar eylemlerine yakın bir tür olduğunu ve El Kaide literatüründe ‘zorunlu silah’ olarak adlandırıldığını belirtti. Uzman, örgütün son dönemde bu tür saldırılara başvurmamasının, ‘bölge üzerindeki kontrolünün güçlendiği’ anlamına geldiğini söyledi. Eyyub’a göre, örgüt artık ikmal yollarını kontrol ettiği için böyle operasyonlara ihtiyaç duymuyor.

Eyyub, “Bu kontrol, El Kaide’nin sızma ve intihar saldırılarını terk ederek kuşatma, baskın ve motosikletli saldırılarla yetinmesine yol açtı” dedi.

Medya kaosu

Araştırmacı ayrıca CNIM bünyesinde şu anda bir tür ‘medya kaosu’ bulunduğunu dile getirdi. Eyyub, örgütün medya kolları arasında belirgin bir ‘eşgüdüm eksikliği’ olduğunu ifade etti.

Uzman, örgütün geçmişte tamamen ‘el-Endülüs Medya Merkezi’ üzerinden açıklamalarını yayımladığını ve propagandasını yürüttüğünü, ancak daha sonra Batı Afrika ve Sahel’de aynı rolü üstlenen ez-Zelaka Medya Merkezi’nin ortaya çıktığını söyledi.

sdfrg
El Kaide Sözcüsü’nün Bamako kuşatmasını duyuran video kaydından alınan ekran görüntüsü (Yerel medya)

Eyyub, örgütün medya yapısındaki karmaşanın bir başka göstergesinin de el-Fetih adlı yeni bir kanalın ortaya çıkması olduğunu belirtti. Bu kanalın örgütün haberlerini ve operasyon görüntülerini yayımladığını, buna ek olarak sahadaki militanların da cep telefonlarıyla çektikleri görüntüleri doğrudan sosyal medya platformlarında paylaşmaya başladığını söyledi.

Uzman, bu durumun örgüt içinde rahatsızlık yarattığını aktararak, örgütün kadısı ve resmi sözcüsü Mahmud Bari’nin militanlara ‘video paylaşımını azaltmaları’ çağrısı yaptığını ifade etti. Eyyub, bu gelişmenin ‘CNIM içinde ciddi bir medya karmaşası yaşandığını ve yapının artık El Kaide’nin geleneksel merkezî kontrolünün dışında hareket ettiğini’ gösterdiğini söyledi.