Fas'ın kuzeyindeki Yemenli mülteciler insan ticareti ağlarının kurbanı

Kaçakçılık ağları, sınır çitinin inşasından sonra Fas’ın kuzeyinde etkinleşmeye başladı (Reuters)
Kaçakçılık ağları, sınır çitinin inşasından sonra Fas’ın kuzeyinde etkinleşmeye başladı (Reuters)
TT

Fas'ın kuzeyindeki Yemenli mülteciler insan ticareti ağlarının kurbanı

Kaçakçılık ağları, sınır çitinin inşasından sonra Fas’ın kuzeyinde etkinleşmeye başladı (Reuters)
Kaçakçılık ağları, sınır çitinin inşasından sonra Fas’ın kuzeyinde etkinleşmeye başladı (Reuters)

İlham Talibi
Avrupa cennetine girme hayali onları insan ticareti ağlarının kurbanı yaptı. Yoksulluk ve savaştan kaçan, karşı kıyıda umut arayan Yemenli mülteciler Independent Arabia’ya konuştular.
Yemenli bir mülteci Muhammed eş-Şahari, Fas'ın kuzeyindeki kaçakçılar tarafından maruz bırakıldığı acıyı ve yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“Parmağımı kırdılar, paramı ve telefonumu çaldılar ve beni dövdüler. Başarılı bir geçişten sonra onlara teslim etmem gereken parayı elde etmek için arkadaşımı aramamı, ona İspanya'ya geçtiğimi söylememi istediler.”
Muhammed eş-Şahari, Fas’a nasıl geçtiğiyle ilgili olarak, “Mısır'dan Moritanya'ya, sonra Mali Çölü'ne ve oradan Cezayir'e ulaştık” diyerek sözlerine devam etti.

“Fas'a ulaşana kadar bir kaçakçıdan diğerine”
Muhammed eş-Şahari sözlerine şöyle devam etti:
“Cezayir'de tutuklandık ve hapse atıldık. Üç ay sonra bizi Nijer çölüne sürdüler. Sonra Cezayir sınırına. Fas'a ulaşana kadar bir kaçakçıdan diğerine savrulup durduk. Fas'ta yaklaşık bir ay geçirdim. Kaçakçılar beni 3 bin euroya deniz yoluyla Melilla'ya ulaştım.”
Muhammed Şahari bu muazzam yolculuğunun ardından Almanya’ya ulaştı. Şu anda oturma izni almayı ve hayatına yeniden başlamayı umuyor.

Günlük acılar
Bir diğer mülteci Emin eş-Şarabi ise acı dolu yolculuğunu şu sözleriyle anlattı:
“Fas’ta çok zorluk geçtim. Hayat perişandı. Her gün İspanya'ya geçmeye çalışıyorduk. Umutsuzduk ve her gün kaçakçılarla karşı karşıya kalıyorduk. Bir keresinde kaçakçılar bizi Madrid'e götüreceklerine söz verdiler. Fakat bizi uzak bir bölgeye götürdüler. Boynuma bıçak dayayıp tüm paramı ve telefonumu çaldılar. Yanımızda para taşıdığımızı çok iyi biliyorlar. Benden sonra yanımdaki arkadaşlarımın yanında olan her şeyi de aldılar.”

“Bir avmış gibi yaşıyorsun”
Emin eş-Şarabi sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bir avmış gibi yaşıyorsun. Kaçakçılar sınırı geçmek zorunda olduğunuzu bildikleri için türlü şekillerde seni aldatıyorlar. Kaçakçıların dolandırmaları ve acılarla geçen uzun bir yolculuktan sonra Almanya’ya ulaştım. Berlin'e geldim. Şu anda ikamet izni almayı bekliyorum. Hayat durma noktasına geldi ama yine de burada hala umut var.”
Şarku’ul Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Fas’ın kuzeyinde bulunan Nador şehri, göçmenlerin İspanyol kontrolü altında olan Melilla'ya ulaşmaları için önemli bir geçiş noktası.
Fas İçişleri Bakanlığı, yerleşim sürecinin birinci ve ikinci aşamalarında yaklaşık 50 bin göçmenin idari statüsünün karara bağlandığını açıkladı. Başvuruda bulunan göçmenlerin yaklaşık yüzde 85'i, 113 farklı uyruğa sahip.”
Diğer taraftan Fas İnsan Hakları Derneği, Nador bölgesi çalışanına bir mesaj göndererek, 50 Yemenli mültecinin Melilla şehrine girmesi için acilen müdahale etmesini istedi.
Dernek, Yemenli mültecilerin uluslararası koruma ve iltica başvurusu yapmak amacıyla Melilla şehrine geçmek istediklerini ifade ettiği açıklamasında, bu kimselerin iltica bürosuna erişebilmeleri için acil müdahalede bulunulması gerektiğini vurguladı.
Açıklamada, Yemenlerin Fas ve Cezayir arasındaki sınır üzerinden Fas'a ulaştıkları ve burada korkunç koşullarda yaşadıklarına işaret edildi.

“Beni dolandırdılar”
Yemenli bir mülteci olan Emin Taki, Avrupa'ya geçişiyle ilgili tecrübesini şu sözlerle anlattı:
“Bir keresinde kaçakçıların eline düştüm. Melilla'ya geçmemi sağlamaları karşılığında benden 700 euro aldılar, fakat beni dolandırdılar. Altı defadan fazla sınırı geçmeye çalıştım ve bir keresinde de bacağım kırıldı.”
Emin Taki sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bir mülteci, Melilla şehrine geçmek için sahte pasaport almak karşılığında kaçakçıya 400 ila 700 euro arasında ödeme yapıyor. Kaçakçıların göçmenleri nasıl kaçırdığını öğrenmek için Beni Ensar sınır kapısı civarında bir daire kiraladım. Bir keresinde İspanya'ya tek başıma geçmeyi başardım.”

“İki kez intihara kalkıştım”
Madrid'e ulaşmasının ardından İsviçre'ye ve sonrasında Almanya'ya geçen Emin, şu anda bir mülteci kampında yaşıyor. Ancak acıları henüz son bulmayan Emin şunları söyledi:
“Yaşama umudumu kaybettiğimi hissediyorum. Artık hiçbir şeye dair bir umudum yok. İltica başvurum reddedildikten sonra şimdi bir çadırda yaşıyorum. İki kez intihar etmeye çalıştım. Çünkü çok karmaşık ve zor bir durumdayım.”

“Kaçakçılık ağlarının faaliyetleri artıyor”
Fas İnsan Hakları Derneği, Nador şehrinde kaçakçılık ve insan ticareti ağlarının faaliyetlerindeki artışla ilgili olarak, bu suç faaliyetlerine katılan onlarca kişinin ismini verdi. Dernek, Faslı yetkilileri ‘göçmen çadırlarına saldırmak, onları tutuklamak ve ülkelerine göndermek’ yerine, bu suç faaliyetlerine katılan kişilere karşı harekete geçmeye çağırdı.
Derneği Facebook sayfası üzerinden insan kaçakçılığı çeteleriyle ilgili detayların yer aldığı bir paylaşım yapıldı.
Melilla şehri ile olan sınırda çitin inşa edilmesinin ardından kaçakçılık ağlarının faaliyetlerinin arttığını belirten dernek, Nador şehrinde faaliyet gösteren kaçakçıların ve tacirlerin faaliyetlerinin durdurulması gereğini vurguladı.

Kaçakçılık ağlarının çökertilmesi
Fas İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Fas güvenlik yetkililerinin 2012 yılından bu yana insan kaçakçılığı yapan 3 binden fazla ağı çökerttikleri ve kaçakçılık faaliyetlerinde kullanılan yaklaşık 200 tekneye el koydukları kaydedildi.
İçişleri Bakanı Temsilciler Meclisi'nde yaptığı konuşmada, insan kaçakçılığı yapan ağların son dönemde mekanizmalarını ve araçlarını geliştirdiğini, göçmenleri karşı tarafa taşımak için jet botlar, su bisikletleri vb. gelişmiş araçlar kullandığını belirtti.
Bakan, 2018'in ilk 9 ayında 68 bin göç girişiminin engellendiğini ve 122 suç ağının ortadan kaldırıldığını belirtti.



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.