İtalya’da Kovid-19’a karşı 'elektrikli scooter' devrimi

İtalya’da Kovid-19’a karşı 'elektrikli scooter' devrimi
TT

İtalya’da Kovid-19’a karşı 'elektrikli scooter' devrimi

İtalya’da Kovid-19’a karşı 'elektrikli scooter' devrimi

İtalya’da koronavirüs pandemisinin azaltılması noktasında halk, elektrikli scooter'lara teşvik ediliyor. İtalya sokaklarında kullanımı her geçen gün artan elektrikli scooter’lara ilginin büyük olduğu belirtiliyor.
Korona virüs salgını nedeniyle uygulanan kısıtlayıcı tedbirlerin hafifletilmesi ve şehir hayatının önemli parçalarından ulaşım unsurunun da yeniden düzenlenmesiyle İtalya’da elektrikli scooter'lara ilgi arttı. Bazı şehirler salgını azaltmaya yönelik toplu ulaşıma alternatif olarak elektrikli scooter'ların kullanımını teşvik ediyor. Elektrikli scooter'lara teşvik amaçlı tanıtım programları gerçekleştiriliyor.

İlk kaza ve ölüm
Ülkede elektrikli scooter'ların kullanımının artmasıyla ilk kazanın da gerçekleştiği belirtildi. İlk kazanın geçtiğimiz hafta İtalya’nın Bolonya şehrinde 60 yaşındaki erkek bir scooter kullanıcısının araba ile çarpışması sonucu meydana geldi. 60 yaşındaki adam tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Bunun dışında ufak çaplı birçok kazanın da yaşandığı aktarıldı.

İlk para cezası
İtalyan polisi, İtalya'nın Veneto bölgesinde sarhoşken elektrikli scooter kullanan bir kişiye para cezası kesildiği haberlerini yalanlarken, Roma ve Milano’da 25 kişinin scooter kullanımıyla ilgili trafik kurallarını ihlal etmesi sonucu para cezasına çarptırıldığını belirtti.
Çevreciler ise araba kullanımını azaltan elektrikli scooter'ların daha az çevre kirliliğine neden olduğunu belirtiyor. Sağlık çalışanları ise elektrikli scooter'ları toplu taşıma kullanımını azalttığı için hastalığın yayılma hızını önleme noktasında önemli bir araç olarak görüyor. Trafik sıkışıklığını azaltan scooter'ların altyapıya daha az yük bindirdiği belirtiliyor.

Polislerden scooter'lı devriye
Covid-19'un binlerce ölüme neden olduğu İtalya'da, Milano kentinin Piazza del Duomo meydanında polisler elektrikli scooter'la devriyelerini yapıyor. Scooter’lı polisler, bisiklet yolu ve trafiğe açık alanlarda kontrollerini sürdürüyor.



Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons
TT

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons

Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.

Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.

Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.

Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.

Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.

Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.

Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.

Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.

xsdfrgt
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)

Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.

Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.

Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.

Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.

Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.

Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.

Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor: 

Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.

Independent Türkçe