عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Rusya’nın İdlib’deki hastaneleri korumaya yönelik BM programından çekilmesi endişeye neden oldu

Türkiye sınırına yakın bir kampta Suriyeli mülteciler (AP)
Türkiye sınırına yakın bir kampta Suriyeli mülteciler (AP)
TT
TT

Rusya’nın İdlib’deki hastaneleri korumaya yönelik BM programından çekilmesi endişeye neden oldu

Türkiye sınırına yakın bir kampta Suriyeli mülteciler (AP)
Türkiye sınırına yakın bir kampta Suriyeli mülteciler (AP)

Rusya, Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde yürütülen ve Suriye'deki hastaneleri ve insani yardım gönderilerini savaşan tarafların hedefinden korumak için oluşturulan gönüllü koruma programından ayrıldığını duyurdu.
Rusya’nın kararı, geçen yıl nisan ayında ülkenin kuzeydoğusunda üç sağlık tesisi, bir okul ve çocuklar için bir sığınağın ‘büyük ihtimalle’ hükümet güçleri veya müttefikleri tarafından vurulduğunu ortaya çıkaran BM iç soruşturma raporunun ardından geldi. 
Rusya'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, "vekilleri aracılığıyla çeşitli muhalif grupları ve teröristleri kullanan tarafları, söz konusu programı istismar etmekle" suçladı. Nebenzia, BM’nin, raporun sonuçlarına ilişkin bilgileri Suriye hükümeti ile paylaşması gerektiğini söyledi.
Reuters'a yaptığı açıklamada, "Verilen bilgiler doğru ve güvenilir ise, çekilme kararımız sahadaki insani yardım çalışanları için bir tehdit oluşturmaz" dedi.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed'in demokrasi isteyen protestoculara karşı yürüttüğü kampanyanın sonucu olan Suriye’deki iç savaşta Rusya Suriye'ye askeri destek sağlıyor.
Rusya ve Suriye, bölgedeki güçlerinin sivilleri veya sivil altyapıyı hedeflemediğini ve Birleşmiş Milletlerin saldırıları soruşturmak için kullandığı kaynakları uzun süredir sorguladığını söylüyor.
BM’nin bölgedeki tırmanışı azaltmaya yönelik programında savaşan taraflar, BM tarafından desteklenen tesisler ile hastaneler ve sağlık merkezleri gibi diğer insani yardım alanları hakkında bilgilendirildi.
Reuters tarafından ulaşılan ve BM’nin yardım kuruluşlarına ilettiği bildiriye göre Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi Rusya'nın geri çekildiğini doğruladı. Bildiride şu ifadeler yer aldı:
“Rusya, 23 Haziran Salı günü Birleşmiş Milletler'e ilettiği bildiride artık BM’nin gönüllü programına dahil olmadığını duyurdu. Birleşmiş Milletler Rusya’nın programdan çekilmesinden endişe duyuyor. Suriye'deki yardım çalışanları ve insani yardım operasyonları hakkındaki kararın sonuçlarını inceliyor.”
Bildiride BM’nin söz konusu durumu Rusya ile görüşeceği haberi de yer alıyor. Aynı zamanda, tırmanmayı azaltmak için gönüllü koruma programına katılan veya katılmayan tüm tarafların yine de uluslararası insancıl hukuka bağlı oldukları ifade edildi.
BM İnsan Hakları İzleme Örgütü Müdürü Louis Charbonneau yaptığı açıklamada, "Rusya bu çekilmenin savaş suçlarına yönelik hesap vermekten kaçmasına yardımcı olacağını düşünüyorsa tamamen yanlış düşünüyor. Biz ve diğer gruplar, Suriye’de hastanelerin kasten bombalanması ve diğer ciddi suçları araştırmaya ve belgelemeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

3,9 milyon Suriyeli gıda güvenliğinden yoksun
Dünya Gıda Programı dün yaptığı açıklamada, Suriye nüfusunun yaklaşık yarısının ülkenin karşı karşıya olduğu açlık krizinden etkilendiğini belirterek bunu  "benzeri görülmemiş" bir durum olarak nitelendirdi.
Açıklamada, yaklaşık 17 milyonluk bir nüfustan 3,9 milyon Suriyeli'nin gıda güvenliğinden yoksun olduğu ve önceki altı aya göre 1,4 milyon artış yaşandığı belirtildi. Program açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Temel gıda ürünlerinin fiyatları, dokuz yıldır süren çatışmanın zirvesinde bile görülmemiş seviyelere ulaştığından Suriyeliler daha önce benzeri görülmemiş bir açlıkla karşı karşıya.
Suriye için hayati bir köprü olan Lübnan ekonomisinin ekonomik çıkmazı ve hızlı çöküşü ve koronavirüs salgınının ortaya çıkması karşısında kapatma ve kısıtlama önlemleri nedeniyle gıdaların fiyatları bir yıldan az bir sürede yüzde 200'den fazla arttı.”
Dünya Gıda Programı’nın söz konusu açıklamaları, Suriye için dün düzenlenen bir bağış konferansının sonunda yaptığı konuşmada geldi. Roma merkezli Program, 8,4 milyon Suriyeliye gıda yardımı sağlamayı amaçladığını belirterek, bu yılın geri kalanında faaliyetlerine devam etmek için 200 milyon dolarlık "acil" ihtiyaca dikkat çekti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye: Mezze mahallesine iki füze atılmasıyla ilgili soruşturma başlatıldı... İsrail, saldırıyla ilgisini reddetti

Suriye ordusuna ait helikopterler, Şam'daki Mezze Havaalanı yakınlarındaki Daraya üzerinde uçuyor (AFP)
Suriye ordusuna ait helikopterler, Şam'daki Mezze Havaalanı yakınlarındaki Daraya üzerinde uçuyor (AFP)
TT
TT

Suriye: Mezze mahallesine iki füze atılmasıyla ilgili soruşturma başlatıldı... İsrail, saldırıyla ilgisini reddetti

Suriye ordusuna ait helikopterler, Şam'daki Mezze Havaalanı yakınlarındaki Daraya üzerinde uçuyor (AFP)
Suriye ordusuna ait helikopterler, Şam'daki Mezze Havaalanı yakınlarındaki Daraya üzerinde uçuyor (AFP)

İsrailli bir yetkili, Suriye'nin başkenti Şam'ın Mezze ilçesine bağlı Ayn el-Krum bölgesindeki bir binada meydana gelen patlamada İsrail'in herhangi bir rolü olduğunu reddetti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu’nda (Kan) bugün yer alanaçıklamada yetkili, "İsrail'in saldırıyla hiçbir bağlantısı yoktur" dedi.

Dün akşam Şam'ın Mezze semtinde, Ain al-Krum bölgesindeki bir binanın üçüncü katındaki dairede patlama meydana geldi.

Yerel kaynaklar daha önce patlamanın bir insansız hava aracından (İHA) atılan füzeden kaynaklanmış olabileceğini bildirmiş, bazıları ise daireye yerleştirilen patlayıcıdan kaynaklandığını öne sürmüştü. İsrail web sitesine göre saldırının belirli bir kişiyi mi hedef aldığı, yoksa daha geniş bir operasyonun parçası mı olduğu konusunda çelişkili haberler olsa da bölgede soruşturmalar devam ediyor.

Suriye Savunma Bakanlığı'ndan bir kaynak ise Savunma ve İçişleri Bakanlıklarının, dün akşam başkent Şam'ın batısındaki Mezze semtine iki füze atılmasıyla ilgili soruşturma başlattığını açıkladı.

Şam'ın Mezze kentinde bir taksi şoförü (Reuters)Şam'ın Mezze kentinde bir taksi şoförü (Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Dairesi, Suriye Arap Haber Ajansı'na (SANA) yaptığı açıklamada, "Başkent Şam, şehrin dış kesimlerinden Mezze semtindeki yerleşim alanlarına ve çevresine fırlatılan iki Katyuşa füzesiyle hain bir saldırıya maruz kaldı. Bu saldırıda çok sayıda sivil yaralandı ve maddi hasar meydana geldi" ifadelerini kullandı.

Medya ve İletişim Dairesi, "Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile iş birliği içinde bu menfur saldırının koşulları hakkında soruşturma başlattı. Gerekli delilleri toplamak, füzelerin yörüngesini ve fırlatma yerlerini belirlemek için çalışıyor ve bu suç eyleminden sorumlu olanları takip etmekten çekinmeyeceğini, başkentin güvenliğini tehlikeye atan ve Suriyelilerin yaşamlarını ve istikrarını hedef alan herkese karşı caydırıcı önlemler alacağını" belirtti.

Suriyeli bir güvenlik kaynağı, Mezze semtindeki patlamaya yol açan askeri eğitim sırasında yaşanan arızaya ilişkin bazı platformlarda dolaşan iddiaların doğruluğunu yalanlarken, Şarku’l Avsat’ın SANA’dan aktardığına göre bir askeri kaynak yaptığı açıklamada, "Başkent Şam'daki bölgelere yönelik hain saldırı, mobil bir platformdan fırlatılan füzelerle gerçekleştirildi, hedeflemenin arkasındaki taraflar ve hedefleme aracı henüz bilinmiyor" dedi.

Sağlık Bakanlığı Acil Durum ve Ambulans Müdürlüğü, "Mezze'teki patlamada bir kadının orta şiddette yaralandığını ve Şam'daki bir hastaneye kaldırıldığını" bildirdi.

Şam sakinleri, Alman Basın Ajansı'na (DPA) yaptığı açıklamada, "Başkentte üç patlama sesi duyulduğunu ve Mezze semtinde bir binanın bir kısmının çöktüğünü söyledi. Güvenlik güçleri bölgeyi kordon altına aldı."

ARAP DÜNYASI

BM misyonu el Faşir'deki ihlalleri araştıracak

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Cenevre'de el Faşir'i anlattı, (EPA)
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Cenevre'de el Faşir'i anlattı, (EPA)
TT
TT

BM misyonu el Faşir'deki ihlalleri araştıracak

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Cenevre'de el Faşir'i anlattı, (EPA)
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Cenevre'de el Faşir'i anlattı, (EPA)

BM İnsan Hakları Konseyi, dün Sudan'ın el Faşir kentindeki şüpheli insan hakları ihlallerinden sorumlu olan herkesi tespit etmek ve adalete teslim etmek üzere bir bilgi toplama misyonu görevlendirdi.

El Faşir'deki insan hakları durumunu görüşmek üzere toplanan acil oturumun sonunda Konsey, Sudan'daki BM Bağımsız Bilgi Toplama Misyonu'na soruşturma yürütmesi talimatını veren bir karar aldı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre misyonun görevi, bütün taraflarca işlenen tüm uluslararası hukuk ihlallerini belgelemek.

Birleşik Krallık, Almanya, İrlanda, Hollanda ve Norveç'in talebi üzerine toplanan acil oturumun açılışında, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri, uluslararası toplumun eylemsizliğini kınayarak, ihlallerin faillerinden hesap sorulacağına söz verdi. Volker Türk, el Faşir'in kuşatma altında olduğunu ve insani yardım görevlilerinin içeri giremediğini belirterek, Sudan'daki savaştan "körükleyip kâr sağlayan" kişi ve kuruluşlara karşı harekete geçilmesi çağrısında bulundu.

ARAP DÜNYASI

BM Güvenlik Konseyi'nde ‘istikrar gücü’ konusunda yaşanan karar çatışması, Gazze anlaşmasını tehdit ediyor

Gazze şehrinde İsrail hava saldırıları sonucu yıkılan bir evin enkazından çıkardıkları cesetleri taşıyan Filistinliler (AFP)
Gazze şehrinde İsrail hava saldırıları sonucu yıkılan bir evin enkazından çıkardıkları cesetleri taşıyan Filistinliler (AFP)
  • Kahire: Muhammed Mahmud
TT
  • Kahire: Muhammed Mahmud
TT

BM Güvenlik Konseyi'nde ‘istikrar gücü’ konusunda yaşanan karar çatışması, Gazze anlaşmasını tehdit ediyor

Gazze şehrinde İsrail hava saldırıları sonucu yıkılan bir evin enkazından çıkardıkları cesetleri taşıyan Filistinliler (AFP)
Gazze şehrinde İsrail hava saldırıları sonucu yıkılan bir evin enkazından çıkardıkları cesetleri taşıyan Filistinliler (AFP)

Gazze'deki ateşkes anlaşması, Moskova'nın ABD'nin Gazze Şeridi'ne istikrar güçlerinin konuşlandırılmasına ilişkin karar tasarısına karşı bir tasarıyı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne sunmasının ardından uluslararası bir çekişme dönemine girdi. Bu karşı tasarı, Arap bakış açısına daha yakın ve Washington'ın müttefiki İsrail'in tutumlarından daha uzak hükümler içeriyor. Yedioth Ahronoth gazetesine göre, ABD’nin kendi tasarısında yaptığı ve İsrail’in tepkisini çeken değişikliklere rağmen bu durum yaşanıyor.

Şarku’l Avsat ile konuşan uzmanlara göre, arabulucuların uzlaşı çağrıları eşliğinde gelen bu adım, BM Güvenlik Konseyi’nde ‘veto’ yetkisine sahip ülkeler arasında bir ‘karar çatışması’ niteliği taşıyor. Şayet uzlaşı sağlanamaz, İsrail’e ayrıcalık tanımayan ve anlaşmanın özünü (İsrail’in çekilmesi ve direnişin silahsızlandırılmasının uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi) boşaltmayan yaklaşımlar geliştirilemezse, Gazze anlaşmasına ve ikinci aşamaya geçişe açık bir tehdit oluşturuyor.

Bu atmosfer içinde, ABD ve bazı ortakları, BM Güvenlik Konseyi’ni, Başkan Donald Trump’ın Gazze Şeridi için ortaya koyduğu barış planını destekleyen Amerikan tasarısını ‘ivedilikle’ kabul etmeye çağırdı. ABD, Suudi Arabistan, Katar, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Endonezya, Pakistan, Ürdün ve Türkiye yayımladıkları ortak açıklamada, diğer hususların yanı sıra uluslararası bir istikrar gücü oluşturulmasına yetki veren Amerikan karar tasarısına ‘ortak desteklerini’ ifade ederek, tasarının ‘hızla’ kabul edilmesini umduklarını belirtti.

ABD değişiklikleri

Washington, kendi karar taslağı üzerinde İsrail’in çekincelerine yol açan bir dizi değişiklik yaptı.

Yedioth Ahronoth gazetesinin dün aktardığına göre, yeni taslakta İsrail’in endişe duyduğu en önemli maddeler; Filistinlilerin kendi kaderini tayin etmesine götüren bir sürece dair giriş ifadesinin eklenmesi, yardım dağıtımının denetiminde BM’nin genişletilmiş rolü ve Gazze Şeridi’ni yönetmek üzere kurulması öngörülen geçiş yönetimi otoritesinin yetkilerinin genişletilmesi etrafında yoğunlaşıyor.

Diğer yandan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan ile Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, dün yaptıkları telefon görüşmesinde Gazze Şeridi’ndeki gelişmeleri ele aldı. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre ikili, ‘Şarm eş-Şeyh Barış Anlaşması’nın pekiştirilmesine ve sürecin bunun üzerine inşa edilmesine yönelik çabalara destek konusunda Mısır–Suudi Arabistan koordinasyonunun sürdürülmesinin önemini, anlaşmanın maddelerinin tamamen uygulanmasını sağlayarak ateşkesin kalıcı hale gelmesini ve Gazze halkının insani sıkıntılarının hafifletilmesini’ vurguladı.

Bu görüşmeler, Gazze Şeridi’ne istikrar güçleri konuşlandırılmasına ilişkin BM Güvenlik Konseyi karar tasarısı konusunda ABD ile Rusya arasındaki çekişmelerin sürdüğü bir dönemde gerçekleşti. Söz konusu tasarı, 10 Ekim’de yürürlüğe giren anlaşmanın ikinci aşamasına geçiş anlamına geliyor.

Rusya’nın önerisi

Rusya perşembe günü, ABD’nin çabalarına meydan okuyarak, BM’de Gazze konusunda kendi hazırladığı bir karar tasarısı önerdi.

Rusya’nın BM Daimî Temsilciliği’nin Güvenlik Konseyi üyelerine gönderdiği bir notta, “Taslağımızın amacı, Güvenlik Konseyi’nin, çatışmaların sürdürülebilir biçimde durdurulmasına yönelik dengeli, kabul edilebilir ve ortak bir yaklaşım benimsemesini sağlamaktır” denildi. Rus tasarısı, BM Genel Sekreteri’nin Gazze’de istikrarı sağlamak üzere uluslararası bir güç için seçenekler belirlemesini talep ediyor.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta İsrail bombardımanı sonucu yıkılan bir evin enkazı arasında oturan bir çocuk (AFP)Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta İsrail bombardımanı sonucu yıkılan bir evin enkazı arasında oturan bir çocuk (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Reha Ahmed Hasan, “Moskova'nın hamlesi, Washington'un gücün görev ve yetkilerine ilişkin karar tasarısının aksine” dedi. Washington'un değişmeyen İsrail yanlısı tutumu göz önüne alındığında bunun beklenen bir şey olduğunu belirtti.

Filistinli siyasi analist Abdulmehdi Mutava, Rusya'nın önerisinin ‘Moskova'nın iki şeyi dayatmak için yaptığı nüfuz mücadelesi ve siyasi manevra’ olduğunu düşünüyor. Birincisi, ABD ve İsrail'inkinden farklı olan Arap-Filistin pozisyonunu desteklemek. İkincisi ise Washington'a Moskova'nın çok uzak olmadığı ve bu konunun gelecekteki müzakerelerin bir parçası olabileceği mesajını vermek.

Buna yanıt olarak, ABD'nin BM Daimî Temsilciliği Güvenlik Konseyi'ni Amerikan metnini onaylamaya çağırdı. Reuters'a göre ABD'nin BM Daimî Temsilciliği, ‘tasarı üzerinde aktif müzakereler sürerken şimdi uyuşmazlık yaratma girişimlerinin, Gazze'deki Filistinliler için ciddi ve somut sonuçları olacağını’ vurguladı. ABD'nin BM Daimî Temsilciliği tarafından yapılan açıklamada, “Ateşkes kırılgan… BM Güvenlik Konseyi'ni birleşmeye ve çok ihtiyaç duyulan barışı sağlamak için ilerlemeye çağırıyoruz” denildi.

BM Güvenlik Konseyi kararının kabul edilmesi için en az dokuz olumlu oy ve Rusya, Çin, ABD, Birleşik Krallık veya Fransa'nın veto etmemesi gerekiyor.

ABD, bir hafta önce 15 Güvenlik Konseyi üyesine karar tasarısını resmen sundu ve tasarının bölgesel destek gördüğünü, bu kararın geçiş dönemi yönetim organına ve uluslararası istikrar gücüne iki yıllık yetki vereceğini belirtti.

Karar tasarısı, istikrar gücüne Gazze'yi silahsızlandırmak, sınırlarını güvence altına almak, sivilleri korumak, yardım ulaştırmak ve eğitilmekte olan yeni Filistin polis gücünü desteklemek için ‘gerekli tüm adımları atma’ yetkisi veriyor. Arap tarafının geçen hafta yaptığı açıklamalara göre bu tasarı, özellikle silahsızlandırma konusunda tartışmalı ve bölücü nitelikte.

Reha Ahmed Hasan, Amerikan ve Rus karar taslaklarının oylamaya sunulmadan önce herkesin kabul edebileceği tek bir taslakta birleştirilmesini bekliyor. Hasan, Washington'un konsensüs sağlanmadan taslağı üzerinde ısrar etmesi halinde Moskova'nın veto hakkını kullanmasının beklendiğini ve bunun Gazze anlaşmasını etkileyerek uygulanmasını geciktireceğini belirtti.

Abdulmehdi Mutava, Washington ile bu farklılıkların devam etmesinin anlaşmanın askıya alınmasına yol açabileceğini, ancak anlaşmanın çökmesine yol açmayacağını tahmin ediyor. “Anlaşmanın ilk aşamada askıya alınmasının, çökmesinden daha tehlikeli olduğunu” vurgulayan Mutava, arabulucuların farklılıklar üzerinde daha büyük bir uzlaşma arayışına gireceklerini öne sürüyor.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta İsrail bombardımanı sonucu yıkılan bir evin enkazı arasında yürüyen bir kız çocuğu (AFP)Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta İsrail bombardımanı sonucu yıkılan bir evin enkazı arasında yürüyen bir kız çocuğu (AFP)

Rusya ile ABD arasındaki gerginlikler ve bunların yansımaları sürerken, Endonezya Savunma Bakanı Şafri Şemseddin dün yaptığı açıklamada, ‘ülkesinin, savaşın yıkıma uğrattığı Gazze Şeridi'nde planlanan barış gücü operasyonu sırasında sağlık ve yeniden inşa ile ilgili görevleri üstlenmek üzere yaklaşık 20 bin asker eğittiğini’ söyledi.

Endonezya, bu bölgede varlık göstermeye çalışan tek ülke değil. Reuters'ın dün ulaştığı bir belgede, Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanlarının önümüzdeki hafta, 3 bin Filistinli polis memurunu eğitme görevini üstlenmek için bir öneriyi görüşecekleri ve bu polis memurlarını daha sonra Gazze Şeridi'nde görevlendirmek istedikleri belirtildi.