Irak güçlerinden ‘Katyuşa örgütlerine’ gece baskını

Bağdat’ta Haşdi Şabi’ye ait bir afiş. (AP)
Bağdat’ta Haşdi Şabi’ye ait bir afiş. (AP)
TT

Irak güçlerinden ‘Katyuşa örgütlerine’ gece baskını

Bağdat’ta Haşdi Şabi’ye ait bir afiş. (AP)
Bağdat’ta Haşdi Şabi’ye ait bir afiş. (AP)

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi’nin talimatıyla, başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’ye ve Irak ordusu ile Uluslararası Koalisyon güçlerinin bulunduğu karargahlara Katyuşa füzeleriyle saldırı gerçekleştirdikleri gerekçesiyle kontrolsüz silahlı örgütlere ‘gece baskını’ düzenlendi. Irak’ta ilk defa resmi düzeyde böyle bir adım atıldı.
Hükümetin attığı bu adım, Kazimi’nin ‘silahları devlet elinde toplama ve devletin iradesi dışında hareket eden silahlı gruplarla yüzleşme’ taahhüdü kapsamında değerlendirildi. Kazimi daha önce, ‘Katyuşa örgütlerini’ terörle mücadele kanunları çerçevesinde yargılamakla tehdit etmişti.
Gece baskını, Irak kamuoyunda büyük bir memnuniyetle karşılandı. Twitter kullanıcıları, ‘Örgütlere karşı Terörle Mücadele Kurumu’nun yanındayız’ etiketiyle operasyona destek verdi.
Terörle Mücadele Kurumu’na bağlı bir birim cuma günü gece yarısı düzenlediği operasyonla Yeşil Bölge’ye, Irak ordusu ile Uluslararası Koalisyon güçlerinin bulunduğu karargahlara ve ABD Büyükelçiliği’ne katyuşa füzeleriyle saldırı düzenleyen silahlı grup üyelerinden bazılarını tutuklamıştı.
Irak Operasyonlar Komutanlığı, operasyonun detaylarına ilişkin yayınladığı açıklamada istihbaratın, daha önce Yeşil Bölge’yi hedef alan ve birçok kez Bağdat Uluslararası Havalimanı’na dolaylı yollardan ateş açan kişiler hakkında hassas bilgiler sağladığını bildirdi.
Söz konu kişilerin Yeşil Bölge’deki hükümet binalarına yönelik yeni saldırı hazırlığı içinde olunduğuna dikkat çekilen açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi:
“Irak yargısının,  Terörle Mücadele Yasası uyarınca haklarında tutuklama kararı çıkardığı ateş açan grubun bulunduğu yer istihbarat tarafından tespit edildi. Terörle Mücadele Kurumu, hükümet binalarına yönelik terör saldırısının gerçekleşmesini önleme ve tutuklama görevini yerine getirmekle görevlendirildi. Kurum, 14 sanığı tutuklayarak görevini üstün bir uzmanlıkla yerine getirdi. Bu sanıklar, iki fırlatma rampasıyla suç eylemlerini gerçekleştiren grubun tamamını oluşturuyor.”
Açıklamada ayrıca sanıkların sorgulanması için İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Birimleri bünyesinde bir soruşturma kurulu oluşturulduğu belirtildi.
Silahlı gruplar, tutuklama operasyonunun ardından dün sabah saatlerinde 30 hükümet aracıyla Yeşil Bölge’ye yöneldi.
Irak Operasyonlar Komutanlığı’nın açıklamasının devamında şu ifadelere yer verildi:
“Terörle Mücadele Gücü binası tacize uğradı. Bu gruplar, devletin bir parçası olmayı reddediyor ve Silahlı Kuvvetler Komutanı'nın anayasal ve hukuki otoritesinin dışında kalmak için çabalıyor. Bu gibi davranışlar risk taşıyor ve devletin siyasi ve demokratik rejiminin güvenliğini tehlikeye atıyor. Irak halkının güvenliğini sağlamak için yolumuza kararlılıkla devam edeceğiz. Bu durumun değerlendirmesini ilgili kurum olan yargıya bırakıyoruz.”
İran destekli silahlı örgütlere bağlı ‘maaşlı trollerin’ sosyal medya üzerinde, ‘tutuklular serbest kaldı; Başbakan Kazimi, baskın için silahlı gruplardan özür diledi’ şeklinde iddiaları dolaşıma koymaları neticesinde söylentilerle kamuoyunda oluşturdukları soru işaretleri, Irak Operasyonlar Komutanlığı’nın açıklamasıyla tamamen giderildi.
Irak Operasyonlar Komutanlığı tarafından yapılan resmi açıklamada, Terörle Mücadele Kurumu’nun baskın düzenlediği grubun ismi belirtilmedi. Ancak gözlemciler ve hükümete yakın kaynaklar, operasyon yapılan grubun İran’ın Velayet-i Fakihi olarak kabul edilen Ali Hamaney’e biat eden Hizbullah Tugayları olduğu bilgisini verdiler.
Kaynaklar, güvenlik operasyonu kapsamında Bağdat’ın güneybatısındaki Devra Mahallesi yakınlarında, Elbuise bölgesinde grubun kullandığı merkeze baskın düzenlendiğini aktardı. Ayrıca bu operasyondan 3 gün önce de Hizbullah Tugayları’na bağlı 3 unsurun tutuklandığını ve bu kişilerin Bağdat’ta Meçhul Asker Anıtı yakınlarına düşen katyuşa füzelerini fırlattıklarını itiraf ettiğini bildirdiler.
Kaynakların aktardığına göre 3 unsurun tutuklandığı baskında İranlı bir uzmanın kontrolünde çalışan bir füze imalathanesine de el konuldu.
Hükümet ve hükümetin yanında duran gruplar, Terörle Mücadele Kurumu’nun düzenlediği baskının hedefinde Haşdi Şabi’ye bağlı düzenli birliklerin değil, yasa dışı eylemlerde bulunan unsurların olduğunu savunurken Hizbullah Tugayları ve ‘direniş ekseni’ne yakın çevreler, Haşdi Şabi’ye ve Terörle Mücadele Kurumu ile olan ilişkisine zarar verilmemesi gerektiğini vurguladılar.
İran’a yakın Asaib Ehlil Hak örgütü üyesi Naim el-Ubudi, Twitter hesabından dün paylaştığı mesajda şunları söyledi:
“Yer yerinden oynarken, Irak vatandaşı bugün, bir yanda Haşdi Şabi diğer yanda Terörle Mücadele Kurumu gibi çokça kurban veren iki kuruma güvenmeye devam ediyor. Allah göstermesin; ikisi arasında fitne ateşi yakmak kime fayda sağlayacak? İkisi çarpışacak olursa Irak ve Iraklılardan geriye ne kalır? Artık yetmedi mi?”
Irak’ın eski Başbakanı Nuri el-Maliki, Twitter hesabından sağduyu çağrısı yaparak sorunların dış müdahale ve kinden uzak bir şekilde, sorumluluk sahibi ulusal bir ruhla çözülmesi talebinde bulundu.
İran’a yakın Nuceba Hareketi Sözcüsü Nasr eş-Şammari de Haşdi Şabi’yi hedef alacak her türlü girişime ve tarafları iç fitneye sürüklemeye karşı uyardı.
Şammari, Twitter sayfasından şu mesajı paylaştı:
“Onları (Haşdi Şabi) hedef almaya ve bu zor salgın günlerinde tarafları iç fitneye sürüklemeye yönelik her türlü girişim kesinlikle sonuçları öngörülemeyen ve bu emri verenleri asla nereye sürükleyeceği belli olmayan başarısız bir girişim olacaktır.”



İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.


Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir


Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

 Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

 Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.