Washington: Hizbullah Lübnan medyasını susturmaya çalışıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Washington’daki binası (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Washington’daki binası (Reuters)
TT

Washington: Hizbullah Lübnan medyasını susturmaya çalışıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Washington’daki binası (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Washington’daki binası (Reuters)

Lübnan’da bir mahkemenin ABD’nin Beyrut Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamaların yayınlamasını ve Hizbullah hakkında yaptığı açıklamalar nedeniyle ABD’li Büyükelçiyle herhangi bir röportaj yapılmasını yasaklayan bir karar çıkarmasının ardından ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada Hizbullah'a yönelik sert ifadeler yer aldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Hizbullah'ı ‘Lübnan medyasını susturmaya çalışmakla’ suçladı. Bunun ‘acınası bir durum’ olduğu belirtilen Bakanlık açıklamasında, “Yargıyı ifade ve basın özgürlüğünü susturmak için kullanmayı düşünmek dahi gülünç. Hizbullah'ın ülkeyi kontrol etmesine karşı Lübnan halkının yanındayız” ifadeleri yer aldı.
Bu arada Lübnan Ulusal Bilgi Ajansı, Lübnan Dışişleri Bakanı Nasif Hitti’nin, yarın ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Dorothy Shea ile son açıklamalarına ilişkin bir toplantı yapacağını bildirdi.
Lübnan’ın Sur şehrindeki mahkemenin hakimi Muhammed Mazih, “Görsel, işitsel, yazılı veya elektronik olarak Lübnan topraklarında faaliyet gösteren yerel veya yabancı medya kuruluşlarının bir yıl boyunca ABD’nin Beyrut Büyükelçisi ile röportaj yapması veya onun herhangi bir açıklamasını aktarması yasaklanmıştır” şeklinde bir karar çıkardı.
Karar metnine göre bu yasağa uymayan medya kuruluşlarının bir yıl boyunca yayın yapmasının engellenmesi ve aynı zamanda iki yüz bin dolara kadar para cezasına çarptırılması öngörülüyor.
Mahkeme bahse konu kararı, Büyükelçi Dorothy Shea’nın Suudi Arabistan merkezli televizyon kanalı Al-Hadath’a verdiği röportajın ardından alırken Shea verdiği röportajda, “ABD, terör örgütü olarak sınıflandırdığı Hizbullah’ın rolü konusunda son derece endişeli” ifadelerini kullanmıştı.
İran destekli Hizbullah'ı ‘Lübnan ekonomisinin son derece ihtiyaç duyduğu ekonomik reformları önlemekle’ suçlayan Büyükelçi Shea, Büyükelçiliğin resmi Twitter hesabından şunları yazdı:
“İfade özgürlüğüne ve özgür basının ABD ve Lübnan'da oynadığı önemli role kuvvetle inanıyoruz. Lübnan halkının yanındayız.”
Lübnan’ın resmi haber ajansı Ulusal Bilgi Ajansı tarafından yayınlanan mahkeme açıklamasında “Shea’nın açıklamaları olağan ve alışılmış diplomatik normlardan sapıyor. Birçok Lübnanlının hislerini incitiyor. Bununla birlikte bu tür açıklamalar, Lübnan halkını bir araya getirmeye ve Hizbullah’ın temsil ettiklerine katkıda bulunurken mezhepsel ve politik gerilimleri de kışkırtabilir” ifadeleri yer aldı.
ABD’nin Beyrut Büyükelçiliği Sözcüsü Casey Bonfield da yaptığı açıklamada mahkemece alınan kararı eleştirdi. Bonfield, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Amerikalıların ifade özgürlüğüne güçlü bir şekilde inandığını vurgulayarak, “Lübnan'ın içinde bulunduğu büyük ekonomik zorluklara rağmen bazı insanların huzursuzluk çıkarma eğiliminde olması oldukça sinir bozucu” şeklinde konuştu.
Bonfield, ifade özgürlüğüne ve medyaya büyük önem veren Lübnan halkını desteklediğinin altını çizdi.
Öte yandan Lübnan Enformasyon Bakanı Menal Abdussamed, mahkeme kararının önemini vurgulayarak, “Bazı diplomatların ülkenin iç işlerine müdahalesinin vatanın güvenliğine zarar vermesini engelleme çabalarını anlıyorum. Ancak hiç kimsenin haber alma ve medya özgürlüğünü kısıtlama hakkı yoktur. Herhangi birinin medyayla ilgili bir sorunu varsa bu sorunun Enformasyon Bakanlığı, Lübnan Basın Sendikası Konseyi’nin danışmanlığında çözüme ulaşılması gerekir” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan mahkeme kararı sosyal medyada da yoğun eleştiri aldı.
Bu arada Lübnan’ın yerel kanallarından LBC televizyonu, ‘bağlayıcı ve uygulanabilir olmadığını’ vurguladığı karara uymayacağını duyururken karara itiraz edeceğini belirtti.
MTV Lebanon televizyonu ise kararı çiğneyerek ‘Lübnan halkının ifade özgürlüğü korunmalı’ sloganıyla ABD’nin Beyrut Büyükelçisi Shea’yı dün akşam konuk etti.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.