Hayat kurtaran yeni koronavirüs ilacının, hastalığı hafif geçirenler için risk taşıdığı ortaya çıktı

Deksametazon tedavide ilk kez 1960'larda kullanıldı (Pixabay)
Deksametazon tedavide ilk kez 1960'larda kullanıldı (Pixabay)
TT

Hayat kurtaran yeni koronavirüs ilacının, hastalığı hafif geçirenler için risk taşıdığı ortaya çıktı

Deksametazon tedavide ilk kez 1960'larda kullanıldı (Pixabay)
Deksametazon tedavide ilk kez 1960'larda kullanıldı (Pixabay)

Bilim insanları geçen haftalarda, deksametazon isimli ilacın durumu ciddi olan Kovid-19 hastalarının tedavisinde etkili olduğunu duyurmuş ve bu keşif dünya çapında büyük yankı uyandırmıştı.
Bulgular ilk olarak, bir basın bildirisinde açıklanmıştı. Şimdi ise henüz hakem onayından geçmeyen çalışmanın tümü internette yayımlandı ve ilaçla ilgili yeni bir bilgi ortaya çıktı.
Ucuz ve yaygın bulunan ilacın, hastalığı şiddetli geçiren Kovid-19 hastalarında ölüm oranını azalttığı görülmüştü. Ancak şimdi hastalığı hafif geçirenler için risk teşkil ettiği ve tedavinin zamanlamasının da önemli olduğu anlaşıldı.
Çalışmaya katılmayan, Utah Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden asistan profesör Samuel Brown, “İlaç bazı hastalara zarar verebilir ve biz bunların hangi hastalar olduğundan tam olarak emin değiliz” dedi.
İlacı araştıran Oxford Üniversitesi'nden bilim insanları 2 binden fazla hastaya 10 gün boyunca günde 6 mg deksametazon vermişti. Bunun sonucunda olunum cihazına bağlı hastalara uygulanan ilaç tedavisinin ölüm oranını üçte bir oranında azalttığı tespit edilmişti. Standart oksijen tedavisi gören hastaların ölüm riskiyse beşte bir oranında azalmıştı.
Öte yandan The New York Times’ın haberine göre, solunum desteği almadığı halde ilaç verilen hastalardaki ölüm oranının ilacı almayan benzer hastalardan biraz daha yüksek olduğu görüldü. Ancak farkın istatiksel açıdan anlamlı olmadığı bildirildi.
Çalışmanın yazarlarından ve Oxford Üniversitesi'nden Prof. Dr. Martin J. Landray'e göre ilacın, hastalığın farklı aşamalarında farklı etkileri olabilir.
Landray, "Bu neredeyse iki aşamalı bir hastalık gibi. İlk aşamada virüs baskın. İkinci aşamada ise bağışıklık sisteminin aşırı tepkisinin neden olduğu hasar baskın" dedi.
Doktorlar Kovid-19’la savaşta deksametazon gibi steroidleri kullanmaktan şüphe duyuyor. Çünkü steroidler vücudun bağışıklık tepkisini azaltıyor. Bu yüzden Dr. Landray, ilacı durumu hafif seyreden hastalarda kullanmanın yarardan çok zarar getirebileceğini düşünüyor.
Landray, "Hastalığın ilk evresinde bağışıklık sistemi dostunuzdur, virüsle savaşır. Bu aşamada onu zayıflatmak, iyi bir fikir değildir. Sonraki aşamada artık dostunuz değildir ve akciğer hasarından sorumludur. Steroidlerle onu yatıştırmak, hayatta kalma şansını arttırır" dedi.
Bu fikre katılan Dr. Brown da şunları söylüyor:
"Deksametazonun Kovid-19 hastalarına ayakta tedavide verilmesi, muhtemelen zarar verecektir."



Ekip yeniden bir arada: Efsane dizi geri dönüyor

Sarah Chalke, Zach Braff ve Donald Faison, ABC'nin yeniden başlattığı Scrubs'a geri dönmeye hazırlanıyor (NBC)
Sarah Chalke, Zach Braff ve Donald Faison, ABC'nin yeniden başlattığı Scrubs'a geri dönmeye hazırlanıyor (NBC)
TT

Ekip yeniden bir arada: Efsane dizi geri dönüyor

Sarah Chalke, Zach Braff ve Donald Faison, ABC'nin yeniden başlattığı Scrubs'a geri dönmeye hazırlanıyor (NBC)
Sarah Chalke, Zach Braff ve Donald Faison, ABC'nin yeniden başlattığı Scrubs'a geri dönmeye hazırlanıyor (NBC)

ABC'nin 2025-2026 sezonu kapsamında yeniden başlatılan Scrubs'ta Zach Braff, Donald Faison ve Sarah Chalke karakterlerini yeniden canlandırmaya hazırlanıyor.

Sevilen sağlık sitcom'u 2001'de NBC'de başlamış, ardından 2008'den 2010'a kadar ABC'de yayımlanmıştı.

Yeniden başlatılan dizinin resmi özeti şöyle:

J.D. (Braff) ve Turk (Faison) uzun zaman sonra ilk kez birlikte ameliyata giriyor; tıp değişti, stajyerler değişti ama aralarındaki dostluk zamana meydan okuyor. Yeni ve eski karakterler Sacred Heart'ın sularında kahkahalar, duygular ve sürprizlerle yol alıyor.

Variety dizinin yaratıcısı Bill Lawrence'ın "Scrubs benim için çok şey ifade ediyor. Grubu yeniden bir araya getirme şansı bulduğum için çok heyecanlıyım" dediğini aktarıyor.

Lawrence geçen yıl ağustosta The Independent'a yaptığı özel açıklamada, dizinin yaratıcı ekibinin "anlatacak hikayeleri" olduğunu düşündükleri için yapımın "6 ay ila bir yıl" içinde yeniden başlatılacağını söylemişti.

Senarist-yapımcı, karakterlerin bir filmde yeniden birleşeceği fikrini reddederek "Film yapmayacağım. Bu kulağa çok zahmetli geliyor!" demişti. 

Lawrence "Bu konuyu konuşuyorduk. Hepimiz gerçek hayatta birbirimizle vakit geçiriyoruz ama o dizideki herkes o kadar yetenekli ki hepsi çalışıyor" diye devam etmişti.

Grubu yeniden bir araya getirme fikrini gerçekten değerlendirmeye başladık çünkü hepimiz anlatacak bazı hikayelerimiz olduğunu hissediyoruz. Tıp camiasındaki insanlar şu anda birer kahraman. Bunu kesinlikle para için yapmıyorlar! Çok zor bir dönemden geçiyoruz.

Daha sonra Lawrence diziyi yeniden başlatma hakkındaki düşüncelerini açıklayarak ana karakterler arasındaki dinamiği yeniden yaratmanın en zor yanının yaşlanmaları olduğunu, dolayısıyla "şapşal gençliklerinin" değişeceğini söylemişti.

Lawrence, "En zor kısmı Zach ve Donald'ın yaşlanmış olması" demişti. 

İnsanlar hâlâ o şapşal gençliklerine yakınlık duyuyor ve onları seviyor. Ama 40'lı, 50'li yaşlarının sonunda iki adamın 'Dünyanın En Dev Doktoru'nu yaptığını ve sürekli birbirlerini taşıdıklarını görseydim, 'Ne oluyor lan?' derdim, anlatabiliyor muyum?

Dizinin amacının "bu [arkadaşlığın] onların yaşında neye benzediğini görmek ve bu çocukların stajyer olarak başlamasından bu yana tıbbın ne hale geldiğine komik bir bakış [sunmak]" olduğunu belirtmişti.

Hastanede geçen sitcom 2021'de 20. yıldönümünü kutlarken The Independent'tan Simon Bland, Lawrence ve dizinin yıldızlarıyla ekran dışı arkadaşlıkları, ilk masa okumaları, sette yaptıkları doğaçlamalar ve sokakta The Beatles muamelesi görmeleri hakkında konuşmuştu.

Independent Türkçe