Oxford Üniversitesi, 8 bin kişide denenen Covid-19 aşısının başarılı olduğunu açıkladı

Oxford Üniversitesi, 8 bin kişide denenen Covid-19 aşısının başarılı olduğunu açıkladı
TT

Oxford Üniversitesi, 8 bin kişide denenen Covid-19 aşısının başarılı olduğunu açıkladı

Oxford Üniversitesi, 8 bin kişide denenen Covid-19 aşısının başarılı olduğunu açıkladı

İngiltere'de Oxford Üniversitesi 8 bin kişi üzerinde denenen yeni tip korona virüs (Covid-19) aşısında başarı elde ettiklerini duyurdu. Aşı ile birlikte insan vücudunun virüse karşı bağışıklık gösterdiği bildirildi.
Yeni tip korona virüse (Covid-19) karşı çok sayıda ülkede aşı çalışmaları devam ederken İngiltere'de bulunan Oxford Üniversitesi'nden sevindirici haber geldi. Oxford Üniversitesi geçtiğimiz Mayıs ayında denemelerine başladığı Covid-19 aşısının 8 bin kişi üzerinde denendiğini ve olumlu yönde sonuç elde ettiklerini açıkladı. Aşıyla birlikte insan vücudunun virüse karşı direnç göstererek kendini koruyacak güce geldiğinin altını çizen Oxford Üniversitesi yetkilileri, her koşulda kendi hijyen kurallarına dikkat edilmesinin gerektiğini belirtti.

"Virüse karşı bağışıklık geliştiren aşı"
Oxford Üniversitesi'nden Profesör Sarah Gilbert yaptığı açıklamada, "Yaptığımız çalışmalar neticesinde virüse karşı bağışıklık geliştiren aşı da son noktaya geldiğimizi belirtebiliriz" dedi. Aşı çalışmalarının başında bulunan ve daha önce aşının Eylül ayında hazır olabileceğini söyleyen Profesör Gilbert, "Aşının kış aylarında hazır olacağını varsaymayın. En kötüsüne hazır olun" diyerek insanların salgından korunmak için sosyal mesafe ve hijyen önlemlerini devam ettirmesini istedi.
Oxford Üniversitesi'nin hazırladığı "AZD1222" adlı aşının dağıtımının AstraZeneca tarafından yapılmasına karar verilirken, geçtiğimiz ay 400 milyon doz aşının Almanya, Fransa ve Hollanda'ya dağıtımı için anlaşma yapıldığı açıklanmıştı. İngiltere'de 100 milyon doz, ABD'de ise 400 milyon doz dağıtımı için karar verilmişti.



Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe