Uzay nasıl kokar: NASA'nın teşvikiyle yapılan parfüm, seri üretime hazırlanıyor

Parfümün tasarımcıları, artık herkesin uzayı koklayabileceğini söylüyor (Eau de Space)
Parfümün tasarımcıları, artık herkesin uzayı koklayabileceğini söylüyor (Eau de Space)
TT

Uzay nasıl kokar: NASA'nın teşvikiyle yapılan parfüm, seri üretime hazırlanıyor

Parfümün tasarımcıları, artık herkesin uzayı koklayabileceğini söylüyor (Eau de Space)
Parfümün tasarımcıları, artık herkesin uzayı koklayabileceğini söylüyor (Eau de Space)

Yeni bir parfüm, uzayın nasıl koktuğunu herkese göstermeyi hedefliyor. Dış uzayın kokusunu Dünya’ya getiren Eau de Space adlı bir parfüm, yeni projelerin kullanıcılardan bağış topladığı internet sitesi Kickstarter’da yayımlandı.
An itibarıyla 486 destekçiye ulaşan projenin hedefi bin 969 dolar ama şimdiden yaklaşık 23 bin 899 dolar toplamayı başardı.
Eau de Space'in ürün yöneticisi Matt Richmond, kokunun Steve Pearce tarafından geliştirildiğini söyledi. Bir kimyager olan Pearce yiyecek, içecek endüstrisi için doğal aromalar ve bileşenler üreten Omega Ingredients şirketinin kurucusu.
Pearce aslında bu kokuyu üretmek için 2008’de NASA’yla sözleşme imzaladı ve kokuyu 4 yılda geliştirdi. NASA bu kokuyu, yörüngeye çıkacak astronotların eğitiminde kullanmak için hazırlatmıştı.
Şirketin Eau de Space’le hedeflediği şey ise üniversiteye hazırlanan öğrencilerin matematik ve fen bilimlerine ilgisini artırmak. Richmond bu süreci "deneyimsel eğitim" diye adlandırıyor.
Uluslararası Uzay İstasyonu'nundan astronot Peggy Whitson, 2002’de CNN’e verdiği röportajda uzayın kokusunu şöyle betimlemişti:
"Ateşlendikten hemen sonra bir silahtan gelen kokuya benziyor. Astronotlar kokuyu barut, kurutulmuş biftek, ahududu ve rom karışımı olarak tarif ediyor."



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT