İsrailli yetkililerden ilhakı uygulamaya hazır olmadıkları açıklaması

Filistinliler, İsrail’in Batı Şeria’nın bir bölümünü ilhak etme planına yönelik protestolar düzenliyor. (AFP)
Filistinliler, İsrail’in Batı Şeria’nın bir bölümünü ilhak etme planına yönelik protestolar düzenliyor. (AFP)
TT

İsrailli yetkililerden ilhakı uygulamaya hazır olmadıkları açıklaması

Filistinliler, İsrail’in Batı Şeria’nın bir bölümünü ilhak etme planına yönelik protestolar düzenliyor. (AFP)
Filistinliler, İsrail’in Batı Şeria’nın bir bölümünü ilhak etme planına yönelik protestolar düzenliyor. (AFP)

Tel Aviv'den siyasi kaynaklar, İsrail güvenlik servisleri başkanlarının, ilhakın sonuçlarıyla yüzleşmeye hazırlanmaları için hükümetten bir ay mühlet talep ettiğini bildirdi. İsrail hükümetindeki Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC) İstihbarat Dairesi başkanı Rani Peled, hükümetinin ilhak meselesinde henüz bir karara varmadığını söyledi. Peled, Parlamenter Devlet İzleme Komitesi’nin düzenlediği toplantı bağlamında, NSC Başkanı Meir Ben Şabat’ın hazırladığı bir belgenin geçen ay Başbakan Binyamin Netanyahu ve güvenlik servislerine sunulduğunu, aynı zamanda Netanyahu’nun ilhak planı hakkında ABD yetkilileriyle görüşmelerini sürdürdüğünü kaydetti.
Rezerv Ordusu Tuğgenerali ve Batı Şeria Sivil İdaresi eski Başkanı Ilan Paz konuya dair “İsrail hükümeti, Başbakan Binyamin Netanyahu ve yoldaşlarının tüm ifadelerine rağmen ilhakı uygulamaya henüz hazır değil” dedi. ABD Başkanı Donald Trump'ın planına göre ilhakın aylar süren mühendislik ve iktisadi hazırlık gerektirdiğini sözlerine ekleyen Paz, bu kapsamda Batı Şeria Duvarı’nın uzunluğunun 800 metreden bin 800 kilometreye çıkacağını, yalnızca bunun 15 milyar dolara mal olacağını söylediği açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Ordu ve istihbarat servislerinin profesyonelce hazırlanması gerekiyor. Doğru anladıysam, Netanyahu karardan 30 gün önce bu servislere düzenli uyarıda bulunma sözü verdi. Uyarının, hızlı ve kapsamlı bir ilhak isteyen Büyükelçi David Friedman ile küçük çapta olmasını isteyen Jared Kushner arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi sonrasında yapılması gerekiyordu. Hiçbir fikri olmayan Trump'a gelince… Onun da ikili arasındaki meseleyi çözmesi gerekiyordu. Ancak anketlerin Trump’ı geri planda göstermesi dolayısıyla kendisi bugünlerde özel bir durum yaşıyor. Beyaz Saray’dan kendisine kâr kazandırmayacak bir çatışma için güce sahip olup olmayacağı ise şüpheli.”
Yedioth Ahronoth gazetesinin dünkü haberine göre söz konusu açıklamalarda şu ifadeler kullanıldı:
“Var olan izlenimin aksine Filistin Otoristesi ile ABD yönetimi arasındaki kopuş kesin değil. Aralarındaki iletişim, Kudüs'teki ABD Konsolosluğu'nda profesyonel düzeyde mevcut. ABD’liler,  Ebu Mazen’in (Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas) bizzat Beyaz Saray’a yönelmesi ve Trump'a planını gözden geçirmeyi teklif etmesi önerisinde bulundu. Ancak Ebu Mazen bunu reddetti. Zira Trump’a yönelik her türlü adım Filistin ve Arap dünyasında, plana meşruiyet vermek şeklinde yorumlanacak.”
Gazete, aynı zamanda, Körfez ülkeleri baskısı altında olan Kushner’in ilhakı engellediğini, ABD’nin ilhakı tanıması karşılığında İsrail'in Filistinlilere C Bölgesi’nden bir toprak parçası veya benzeri somut bir şey vermesini talep ettiğini dile getirdi.
İsrail hükümeti, işgal altındaki Batı Şeria'daki Filistin bölgelerine kısmi ilhak uygulama planı üzerine araştırmalar yapmaya devam ediyor. ‘Filistin Ulusal ve İslam Kuvvetleri Liderliği’ dün, “İsrail’e yönelik halk direnişinin devam etmesi, bu direnişin özellikle askeri kontrol noktaları, temas alanları ve sömürge yerleşim yerleri önlerinde genişletilmesi” çağrısında bulundu. Dün Ramallah’ta bir araya gelen liderler şu bildiriyi yayınladı:
“Bu savaştaki ilişkilerimizi düzenleyen, hıyanet, tekfir ve ölüm tehdidinden uzakta düşünce ve ifade özgürlüğünü, kamusal özgürlüklerin ve farklı görüşlerin korunmasını garanti altına alan Bağımsızlık Bildirgesi ve Temel Yasa olacaktır. Vatanımızdaki, kamplardaki ya da diasporadaki Filistin halkı; halkımızın topraklarına geri dönme, kendi kaderini belirleme, başkenti Kudüs olacak şekilde bağımsız ve egemen bir Filistin devleti tesis etme gibi sabit haklarından herhangi birine halel getirilmesini fikir birliği ile kesin olarak reddetmektedir. Yine halkımız, işgalci devletin başta Ürdün Vadisi, Ölüdeniz'in kuzeyi ve el konan topraklar olmak üzere Batı Şeria'daki toprakların ilhakını, buraya yasa dışı sömürge yerleşimleri inşa etme yönündeki siyasetini, aynı zamanda ilhak meselesini de içeren ABD’nin Yüzyıl Anlaşması’nı reddetmektedir. İhtilalin ilhak politikasını reddeder nitelikteki gerek resmi gerekse dünyanın birçok başkentinde düzenlenen halk etkinlikleri çok değerlidir. İhtilalin halkımıza karşı artan saldırgan politikalarına, bunları ABD-Siyonist ittifakı ışığında zemine oturtma ve bu minvalde zaman kazanma girişimlerine karşı, özellikle işgalci devlete yaptırım uygulayarak pratik mekanizmalar oluşturmak önem arz etmektedir. Nitekim böyle bir manzarada Filistin şehirleri ve köyleri, mülteci kamplarına yönelik günlük baskınlar, tutuklamalar, sömürge yerleşim yerlerinin inşası ve genişletilmesi, bu minvalde ağaçların kesilmesi, sömürgeci yerleşimcilerin halkımıza karşı saldırgan tutumları, işgal ordusunun koruması altında Kudüs’te yürüttükleri günlük saldırganlıklar, Kutsal Mescid-i Aksa’nın günlük olarak baskına uğraması nedeniyle sürekli artan gerilim karşısında Filistin halkının himaye altına alınması yolunda kararlar verilmesi gerekmektedir.”



Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
TT

Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı

Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.

Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."

Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.

Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.


Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.