Türkiye, Libya’ya silah transferini sürdürüyor: S-400'ler gündemde

Trablus sokakları (Arşiv_Reuters)

Askeri uçak takibinde uzman Itamilradar, Türkiye’nin Libya’nın batısına askeri kargo uçakları göndermeye devam ettiğini bildirdi.
İtalya merkezli Itamilradar’ın web sitesinde yer alan bilgilere göre, Türkiye’ye ait 63-13188 kuyruk numaralı Lockheed C-130 ve 16-0055 kuyruk numaralı Airbus A400M tipi nakliye uçakları önceki gece Libya hava sahasında görüldü. Silah ve mühimmat taşıyan uçaklar Mitiga Havaalanı'na indi.
Söz konusu gelişmeyle eş zamanlı olarak, Libyalı aktivistler başkentin batısına yönelen askeri araçların Trablus sokaklarından geçişini gösteren fotoğrafları sosyal medyada paylaştılar. Askeri araçların, Cumartesi gecesi bombalanan Vatiyye Havalimanı’na hava savunma sistemi taşıdığı yönünde değerlendirmeler yapılıyor.
Türk Deniz Kuvvetleri, önceki gün Libya açıklarındaki 3 bölgede NAVTEX ismiyle deniz tatbikatı gerçekleştirmişti.

S-400 iddiaları
Hükümete yakınlığıyla bilinen Sabah gazetesi, Ankara’nın Temmuz 2019’da teslim aldığı Rus S-400 hava savunma sistemini Libya’ya konuşlandırma ihtimalini gündeme getirdi. Gazete, Rusya ve ABD arasında denge politikasını izleyen Türkiye’nin iki ülkeyle ilişkilerini tehlikeye atmamak adına böyle bir adım atabileceğini yazdı.
Sabah’ın haberine göre, Türkiye ve Libya’nın Kasım 2019’da imzaladığı güvenlik ve askeri işbirliği mutabakatı uyarınca S-400’lerin Libya’ya konuşlandırılması, üç tarafın üzerinde uzlaşması mümkün olan en uygun senaryolardan biri olarak görülüyor. Bu adımın Moskova ve Washington ile müzakere edildikten sonra atılması bekleniyor.
Rusya ve Türkiye’nin 2017’de S-400’lerin satışıyla ilgili imzaladığı sözleşmede, Türk tarafının nihai kullanıcı sertifikası sunması halinde bu sistemi ihraç etme hakkına sahip olduğunu belirten bir madde bulunuyor. Ancak uzmanlar, Rusya’nın ‘sistemin yeniden ihraç edilmesini kabul etmeme’ prensibinden hareketle Türkiye’nin bu sistemi üçüncü bir ülkeye ihraç etme önerisini kabul etmeyeceğini belirtiyorlar. Ayrıca Ankara’nın Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne verdiği destek karşısında Moskova’nın da Halife Hafter öncülüğündeki Libya Ulusal Ordusu’nu desteklediğine işaret ediyorlar. ABD’nin de böyle bir adıma, Rusya’nın bölgedeki etkinliğinin artmasına neden olabileceği endişesiyle destek vermeyeceği değerlendirmesi yapılıyor.
Öte yandan Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Libya’daki Türk askeri varlığına gerekçe olarak, ‘Türkiye ulusal güvenliğinin yalnızca ulusal sınırlar içinde sağlanmasının mümkün olmamasını’ gösterdi.
Kalın, “Güvenlik kavramının küreselleştiği bir çağda siz ulusal güvenliğinizi sadece kendi ulusal sınırlarınızla çizemezsiniz. Türkiye'nin güvenliği söz konusu ise bu aynı zamanda Irak'ın güvenliği ile İran'ın güvenliği ile bütün komşularımızın güvenliği ile ilgilidir, Akdeniz'deki hadiselerle doğrudan ilgilidir” ifadelerini kullandı.
Kalın açıklamasının devamında ise şu ifadeleri kaydetti:
“Libya'da yaşanan hadiseler de hem Akdeniz'in güvenliğini hem NATO'nun güvenliğini doğrudan ilgilendiren konulardır. Bir diğer önemli konu da Türkiye Libya'nın yabancısı yahut yenisi olan bir ülke değil. Bizim orayla çok eskiye giden tarihi bağlarımız, güçlü ilişkilerimiz var. Kaddafi döneminde güçlü ekonomik ilişkilerimiz vardı. Libya'nın altyapısını büyük oranda Türk şirketleri yaptılar. Hem Sayın Serrac hem kendi ekibi Türk firmalarını bir an önce Libya'ya davet etmek istediklerini de söylediler. Başka alanlarda da enerji, petrol, doğal gaz, elektrik üretimi, inşaat, altyapı, bu alanlarda da Türkiye ile iş birliği içerisinde olmak istediklerini kendileri ifade ediyorlar.”