Lübnan’da krizler bitmiyor: Koronavirüs salgını önlenemiyor

1 Temmuz’da Beyrut’taki Refik Hariri Uluslararası Havalimanı’na ulaşan bir yolcu (EPA)
1 Temmuz’da Beyrut’taki Refik Hariri Uluslararası Havalimanı’na ulaşan bir yolcu (EPA)
TT

Lübnan’da krizler bitmiyor: Koronavirüs salgını önlenemiyor

1 Temmuz’da Beyrut’taki Refik Hariri Uluslararası Havalimanı’na ulaşan bir yolcu (EPA)
1 Temmuz’da Beyrut’taki Refik Hariri Uluslararası Havalimanı’na ulaşan bir yolcu (EPA)

Lübnan, son iki gün içinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayısında ani bir artış kaydederken, son dönemde gözlenen günlük vaka oranındaki istikrar da bozuldu. Sağlık Bakanı Hamad Hasan vaka sayılarındaki artışı gurbetçilerin dönüşüne bağladı.
Lübnan Sağlık Bakanı Hasan yaptığı açıklamada, “Bugün göçmenlerin ülkeye dönüşüyle birlikte yaşadığımız sorun, Lübnan’ın tüm bölgelerine yayılan vakaların kaynağıdır” dedi ve “bu durum gözlemlediğimiz toplumsal farkındalığa da bağlı olmalı” dedi. Ayrıca, “Bir tehlike var, ancak ortak sorumluluk alarak ve herhangi bir kısıtlamaya gidilmeksizin bu tehlikenin hafif ve orta boyutlu olacağını” vurguladı. İçişleri Bakanlığı tarafından koronavirüs salgınının yayılımını sınırlamak için yeni tedbirler alma olasılığına ilişkin bir soruya verdiği yanıtta Hasan, “Yakında, Koronavirüs Salgınıyla Mücadele Ulusal Komitesi toplantısı yapacağız. Saha verilerini, bulaş sayılarını ve hastanelere yatırılan vaka sayılarını değerlendireceğiz” açıklamasında bulundu.
Halk Sağlığı Bakanlığı’na bağlı ekipler dün, Cibâl el-Botm,  Bazûriye ve Sıddîkîn gibi ülkenin güneyindeki birçok belde ve köyde salgından etkilenen kişilerle temasta bulunanlara yönelik olarak “BCR” testleri yaptı. Bu testler, Bazûriye Belediyesi’nin yeni koronavirüs vakaları nedeniyle “kasabanın bir sonraki duyuruya kadar karantinaya alındığını, eczaneler ve gıda kuruluşları hariç olmak üzere şehirdeki tüm ticarethaneler ve işletmelerin kapatıldığını” duyurmasının ardından geldi. Ayrıca ez-Zrariye Belediyesi de dışarıdan gelen bir çocukta koronavirüs testinin pozitif çıktığının izlenmesinin ardından, yarın Sağlık Bakanlığı’yla işbirliği içerisinde düzensiz testler yapılacağını duyurdu. Koronavirüs test sonucu pozitif çıkan çocuğun ev karantinasına alındığı, durumunun Sağlık Bakanlığı’yla birlikte izlendiğini, ayrıca beldede izlenen çok sayıda vaka olduğu bilgisine yer verildi.
Koronavirüs salgınında ikinci bir dalganın başlamasına yönelik endişeleri artıran birçok vakaya rağmen Sağlık Komitesi Başkanı Milletvekili Asım Araci, “halihazırda tanık olduğumuz şey, salgının ikinci dalgası değil. Eğer meydana gelecek olursa ikici dalga sonbahar başlangıcıyla birlikte başlayacak” ifadelerine yer verdi. Araci, “Bugün şahit olduğumuz durum, önleyici tedbirlere saygı duyulmaması ve gevşeklik gösterilmesi, havaalanlarının yeniden açılması, bazı kişilerin karantina tedbirlerine riayet etmemesi gibi birçok faktör nedeniyle son zamanlarda artan vakaların ilk dalganın devamı olduğudur. Belki salgının yayılması değil de psikolojik faktörün yokluğu vatandaş için yegane endişe haline geldi” ifadelerine yer verdi.
Araci Şarku’l Avsat’la yaptığı röportajda, sonbaharın yaklaşmasıyla beraber artan vaka sayılarını “elbette güven verici bir gösterge” olarak görmediğini, “fakat aynı zamanda endişeye de mahal bulunmadığını, bilakis koruyucu tedbirlere dikkatli ve sıkı bir şekilde” bağlı kalınması gerektiğini belirtti. Araci, gerçek tehlikenin, “yoğun bakım ünitesine girmesi gereken hasta sayısının artmasıyla birlikte, hastanelerdeki kapasite sorununun ortaya çıkması” olacağını ifade etti.
Sağlık Komitesi Başkanı Araci, bu bağlamda, “şu ana kadarki vakaların büyük bir yüzdesinin hala herhangi bir semptom göstermeyen vakalar” olduğunu ve “hala uluslararası olarak makul görülen rakamlarda seyreden vefat oranları eğer buna ilave edilecek olursa bunun iyi bir gösterge” olduğunu belirtti. Araci, Lübnan’da 2 bin 500, yoğun bakım ünitesi yatağı ve bin 500 solunum cihazı olduğu hatırlatarak, “ancak koronavirüs hastaları dışındaki hastalar tarafından kullanılan yatak ve cihazları düştüğümüzde elimizde yaklaşık olarak 500 yatak, 500 solunum cihazı kalmaktadır.” ifadelerine yer verdi.
Aynı bağlamda, Sağlık Bakanlığı’ndan bir kaynak, artan vaka sayıları konusunda vatandaşlara güven telkin ederek, “bunun havaalanının açılmasıyla beklenen bir şey olduğunu, korku ve endişe kaynağı teşkil etmediğini, ülkeye dönenler için alınan koruyucu tedbirlerin olması gerektiği şekilde takip edildiğini” ifade etti. Ancak “asıl korkulması gereken hususun, bazı insanlardaki önleyici tedbirlerden kaçma, uygun davranış bilinci ve farkındalıktan yoksunluk” olduğunu belirtti. Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan kaynak, önümüzdeki günlerde önlemlerin sıkılaştırılmasına ve tedbirlere uymayanların cezalandırılmasına şahit olunacağına işaret etti. Ayrıca bazı belediyelerin “Ceza Kanununun 604. maddesinin ‘İnsani hastalıklardan bir salgın hastalığının yayılmasında, kanunlara veya nizamlara uymada gevşeklik gösteren, ihmal eden veya dikkatsiz davrananların para cezasına ek olarak hapisle cezalandırılması’ hükmü doğrultusunda cezai yaptırımlar uygulamaya başlayacağını” vurguladı.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.