Husilerin seferberlik kursları, kaynakları tüketiyor

Husilerin Saada’da çocuklar için açtıkları kursların fotoğrafları, sosyal medyada paylaşılıyor
Husilerin Saada’da çocuklar için açtıkları kursların fotoğrafları, sosyal medyada paylaşılıyor
TT

Husilerin seferberlik kursları, kaynakları tüketiyor

Husilerin Saada’da çocuklar için açtıkları kursların fotoğrafları, sosyal medyada paylaşılıyor
Husilerin Saada’da çocuklar için açtıkları kursların fotoğrafları, sosyal medyada paylaşılıyor

Birkaç yıl önce üniversiteden mezun olan ve Sana’da anlaşmalı memurluk yapan Ahmed, “Husilerin mezhepçi nitelikteki kurslarına katılmak, hem terfi etmenin hem de aylık maaşı düzenli olarak ödeyen yerlerde iş bulmanın ön koşullarından sayılıyor” ifadelerini kullanıyor. Kendisinin de ailesinin rızası olmamasına rağmen bu kurslara gittiğini, böylece Husi Ensarullah örgütüne bağlı idari yapının üst seviyelerinde çalıştığını belirtiyor.
Ahmed’in Şarku’l Avsat’a konuşan babası, oğlunun Sana’da aralarında en çok da kamu görevlilerinin ve sıradan vatandaşların olduğu Husi milislerin toplanıp mezhepsel düşünce derslerine tâbi tutulduğu gizli bir eve gidip gelmesine karşı çıktığını söylüyor. Ancak Ahmed, kurslara gitmediği taktirde işte tutunamayacağını ve terfi edemeyeceğini söyleyerek bunun geleceğini sağlama alacak bir mesele olduğu gerekçesiyle babasına karşı çıkıyor.
Sana’da yaşamak için Taiz’den ayrılan bir aileye mensup olan genç Ahmed, ailesinden ayrıldıktan bir ay sonra geri döndüğünde, milislerin ideolojisini benimsemiş haldeydi. O, bugün ise ön cephelere götürülenlerden farklı olarak bir işi ve maaşı olan şanslı kişilerden biri.
Sana'da örgütün kontrolündeki hükümet dairelerinde çalışan memur ve yetkililer, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, binlerce hükümet çalışanının bu kurslara katılmaya zorlandığını bildirdi. Örgütün iktidar koridorlarına yakın iki kaynak ise, on binlerce kadın ve erkek çalışan ve vatandaşın düzenli olarak yapılan bu kurslara kaydolduğunu ifade ediyor. Bu kursların Husilerin düşmanlarının ele geçirilen evlerinde veya grup liderlerine ait, bir tür kapalı kampa dönüştürülmüş evlerde düzenlendiğini de belirtiyor.  
Sana'daki bu evler, mezhepçi ideoloji ve siyasi seferberlik konularında çeşitli eğitimler almış tecrübeli üyeler tarafından yönetiliyor; sabah namazında başlayan dersler, akşam namazı sonrasında sona eriyor. Kursların gelirleri hakkında net bir bilgi olmasa da, buralara gelip gidenler; vergi ve iletişim gelirleri ve diğer devlet kaynaklarından milyarlarca Yemen riyalinin grubun askeri ve ideolojik yönlerine harcandığına işaret ediyor.
Bu kursa katılan memurlardan biri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, yaşadığı yerdeki Husi yöneticinin kendisine bu kurslara gitmesinin onu çevrede güvenilir kılacağını, birkaç yıldır sürdürdüğü memuriyetinde terfi kapısı açacağını söylediğini ifade ediyor.
Aynı zamanda, “Yaşadığım yerden toplanan yaklaşık 20 kişi, Sana’ya transfer edildi. Burada şehrin güneyindeki bir villaya götürülen bu kişilerden telefonlarının teslim edilmesi istendi, aynı zamanda onlara ders verecek olan kişiler kursun sıkı talimatları hakkında onları bilgilendirdi” ifadelerinde bulunuyor.
İsmini N.A olarak kodlayan bir memurun anlattığına göre, bu kurslara katılanlar akşam saat 21.00’da uyumak zorunda kalıyor. Sabah 04.00’te uyanan öğrenciler, hazırlanmış olan dualar ediyor, sabah namazlarını kılıyor, sporun ardından kahvaltı yapıyor. Tüm bu etkinlikleri yoğun bir ders programı, siyasi seferberlikle ilgili Lübnan Hizbullahı üyeleri tarafından hazırlandığına inanılan film okumaları izliyor. Söz konusu memur, sözlerine şu şekilde devam ediyor:
“Öğlen yemeği ve öğlen namazının, aynı zamanda ikindi namazının ardından, herkes Yemen’e özgü uyuşturucu ‘gat’ bitkisi çiğniyor; milis lideri Abdulmelik el-Husi tarafından kaydedilmiş dersler de dahil olmak üzere mezhep dersleri dinlemeye tabi tutuluyor. Tüm bu dersler, cinayete, Husi ideolojik fikirlerinin ve dini miras hakkında iktidarını haklı çıkaran beyanların yüceltilmesine teşvik ediyor. Aynı zamanda Yemen’i ve milisleri hedefleyen küresel bir komplonun varlığından abartılı bir şekilde bahsediliyor.”
Milislerin binlerce çalışanın farklı illerden transferi, gıda, spor giyim, mobilya ve ödül masrafları da dahil olmak üzere bu kurslara yıllardır milyarlarca riyal harcamasına rağmen, öğretmenler ve sağlık çalışanları da dahil olmak üzere yüz binlerce hükümet çalışanı aylık maaşlarından mahrum bırakılmaya devam ediyor. Milislerin üst düzey liderleri ise toplumun inancını değiştiremediklerini, siyasi sadakat kazanmadıklarını dile getiriyor.
Sözde ‘Devrim Komitesi’nin bir üyesi olan Muhammed el-Makale, gruba hitaben şunları yazdı:
“Halkın yarısını kültür kurslarına çağırdınız. Milyonlarca riyal ile insanları doyurma hakkını kaybettiniz. Sonuç ise sıfır. Sadakati yanlış yerde arıyorsunuz. Devlet ve vatandaşlık adına insanlara hizmet vermek yerine, sorunun dini eksiklik olduğunu düşündünüz. Bunun aslında dinden soğutmak olduğunu bir gün göreceksiniz.”
Binlerce militanı seferber etmeye ve işe almaya devam eden, savaş çabası adı altında milyarlarca riyal harcayan grup, aynı zamanda ailelere, kabilelere ve tüccarlara şantaj yapıyor.
Zamar ilindeki seçkinlerden birinin ifade ettiğine göre, aileler milis saflarında savaşmaları için çocuklarını askere göndermeye zorlanıyor. Grup, bazı aileleri ise diğer bölgelerden savaşçı satın almak için büyük miktarlarda para ödemeye mecbur bırakıyor.
Kırsal kesimdeki bazı aileler, yoksulluk ve işsizlik nedeniyle, milislerin cephelere kayıtlı olanlara ödenen aylık maaşı almak için çocuklarını zorla askere yolluyor. Askere gönderilen bu çocuklar, milislerin dağıttığı yemeklerle ve gat bitkisiyle yetinirken, aldıkları maaşları ise ailelerine yolluyor.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.