Çin’den ABD’ye Uygur misillemesi: ABD'li yetkililere yaptırım

ABD Kongre üyesi Chris Smith (AP)

Çin bugün, ABD’nin Sincan Uygur Özerk bölgesindeki Müslüman Uygur azınlığa yönelik insan hakları ihlaliyle suçladığı üst düzey Çinli yetkililere vize yasağı ve ABD’deki mal varlıklarının dondurulması gibi yaptırımlar uygulama kararının ardından önde gelen üç Cumhuriyetçi isme ve bir diplomata ‘benzer yaptırımlar’ uygulandığını duyurdu.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Dini Özgürlükler Özel Temsilcisi Sam Brownback, Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio, Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz ve Kongre Üyesi Chris Smith'e yaptırım uygulanacağı bildirildi. Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) haberine göre Çin, ABD Kongresi’ndeki Çin ile ilgili uygulama komisyonunu da hedef alacak.
Washington birkaç gün önce, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) özerk Şincan bölgesi temsilcisi Chen Quanguo dahil dört üst düzey Çinli yetkiliye yaptırımlar uyguladığını duyurdu. Yaptırımlar uygulananlar arasında Şincan Kamu Güvenliği Bürosu (XPSB) yetkilileri de yer alıyor.
Bu arada Chen, ABD’nin yaptırım uyguladığı en üst düzey Çinli yetkili olarak nitelendirildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“Bu karar ne bir şakadır ne de yaptırımların sadece ahlak ve itibar açısından etkisi ile ilgilidir. Yaptırımların aynı zamanda bir insanın dünya çapında hareket etme ve çalışma özgürlüğü üzerinde de gerçek bir etkisi vardır.”
ABD'nin yaptırım uyguladığı isimler arasında Chen dışında, ÇKP Sincan Parti Sekreter Yardımcısı Zhu Hailun, XPSB’nin mevcut direktörü Wang Mingshan ve eski direktörü Huo Liujun yer aldı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo yaptığı açıklamada, Washington’ın ayrıca Chen, Zhu ve Wang'ın, ailelerinin ve ÇKP’li diğer yetkililerin ABD'ye seyahat etmelerini yasakladığını söyledi.
Öte yandan Reuters’ın haberine göre sürgündeki önde gelen Uygur gruplarından biri olan Dünya Uygur Kongresi (DUK), ABD’nin kararını memnuniyetle karşılarken Avrupa Birliği'ni (AB) ve diğer ülkeleri de ABD’nin bu adımını izlemeye çağırdı.
Chen, Sincan'daki güvenlik otoritesinden sorumlu şef olarak görülürken Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları ve aktivistler, Sincan'daki kamplarda bir milyondan fazla Müslüman'ın tutuklandığını tahmin ediyorlar.