Lübnan’da koronavirüs vaka sayıları artıyor

Başkent Beyrut'taki göstericiler yüz maskeleri takıp Lübnan bayrakları sallıyor (Reuters)
Başkent Beyrut'taki göstericiler yüz maskeleri takıp Lübnan bayrakları sallıyor (Reuters)
TT

Lübnan’da koronavirüs vaka sayıları artıyor

Başkent Beyrut'taki göstericiler yüz maskeleri takıp Lübnan bayrakları sallıyor (Reuters)
Başkent Beyrut'taki göstericiler yüz maskeleri takıp Lübnan bayrakları sallıyor (Reuters)

Lübnan’da koronavirüs vaka sayısında artış kaydetmeye devam ediyor. İlk vakanın kaydedildiği geçtiğimiz Şubat ayından bu yana son 24 saat içinde kaydedilen vaka sayısı 166’ya, ülke genelindeki toplam vakası sayısı ise 2 bin 344’e yükseldi.
Salgın ve Bulaşıcı Hatalıklar Ulusal Komitesi Üyesi Dr. Abdurrahman el-Bizri Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte Lübnanlıları şok eden bu rakamların sürpriz olmadığını şu ifadeleriyle belirtti, “Bizler şu anda havaalanının yeniden açılmasıyla birlikte dikkatsizliğin, alınan önlemlere bağlı kalmamanın ve gevşek davranmanın bedelini ödüyoruz” dedi.
Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Bizri, “Bu rakamlar, devleti sıkı prosedürler uygulamak ve tüm kurumları ciddi bir kontrole tabi tutmak suretiyle, vatandaşların güvenliğini sağlayarak hayatı yeniden normal seyrinde devam ettirmeye dayanan gerçek bir sınavla karşı karşıya koyuyor. Aksi takdirde bir süre sonra, vaka sayılarının artış göstermeye devam etmesiyle, genel bir karantina gibi ekonomi üzerinde sert etkiler meydana getirecek sıkı önlemlere başvurmak zorunda kalacağız.” ifadelerine yer verdi.

Üniversite sınavları devam edecek
Üniversite Öğrencileri Derneği’nin Twitter sayfasında, üniversitedeki Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde (Hades Kompleksi) dün yeni bir koronavirüs vakasının kaydedildiğini duyurması ve vaka sayısındaki artış Lübnanlı üniversite öğrencileri arasında da panik meydana getirdi. Bu iddia, Lübnan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fuad Eyyub tarafından reddedildi. Rektör, üniversite içinde herhangi bir vakanın kaydedilmediğini vurguladı. Rektör Eyyub, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde koronavirüse yakalandığı söylenen kişinin geçen ayın sonundan beri üniversiteye gelmediğini ve ayrıca söz konusu kişinin sınavlarının Eylül ayında başladığını, yani bu şahsın şu anda sınavlara giren kişiler arasında olmadığını belirtti. Rektör ayrıca, “Üniversite yönetiminin bu şahsın koronavirüsten etkilenmediğini doğrulayarak, şahsın kardeşinin virüsten etkilendiğini, ancak bu gelişmenin de öğrencinin kampüsü son kez ziyaret ettiği günden sonra olduğunu” açıkladı.
Rektör Eyyub, “Akrabaları veya arkadaş çevreleri arasında herhangi birinin koronavirüsten etkilenme durumu olan ve onlarla temasta bulunan öğrencilerin üniversitenin ilgili idari birimlerini bu konuda bilgilendirmelerini istedi. Çünkü sınavların gerektiği şekilde icra edilmesi için bu durumda olan öğrencilerin okula devam etmemeleri ve durumlarının incelenmesi gerektiğini” ifade etti. Prof. Dr. Eyyub, “Lübnan Üniversitesi’nin tüm fakültelerinde, yüzeylerin devam olarak dezenfekte edildiğine ve salonlarda sosyal mesafeye bağlı kalınması gibi tüm koruyucu tedbirlere uyulduğuna” işaret etti. Ayrıca, “Lübnan Üniversitesi’nin kampüsünde hastalığı bulaştırma ihtimalinin düşük olması sebebiyle imtihanların tamamlayacağını” vurguladı.

“Ramco” çalışanları karantinada
Lübnanlılar dün ayrıca, Ramco şirketinin binalarından birinde patlak veren koronavirüs vakasında 130 işçinin virüse yakalanması sebebiyle de başka bir panik yaşadı.  Şirket müdürü Velid Ebû Saad’ın vaka sayılarının önümüzdeki saatlerde artabileceği ihtimalini dile getirmesi endişeleri daha da artırdı. Şirket Müdürü Ebu Saad, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, “Ramco Şirketi’nin bundan bir hafta önce, koronavirüsten enfekte olduğundan şüphelenilen kişileri karantinaya aldığını ve söz konusu kişileri ikamet ettikleri yer haricinde herhangi birine virüsü bulaştırma olasılığının çok düşük bir ihtimal olduğunu” belirtti.
Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte Ebû Saad, “Geçtiğimiz Cuma günü şirket çalışanlarından üç kişide yüksek ateş fark edildiğini ve bu işçilerin şirkete ait klinikte incelendikten sonra koronavirüs testi yapıldığını, şüpheli vakaların Refik Hariri Hastanesi’ne sevk edildiğini ve daha sonra karantina altında tutulacakları ikametlere yerleştirildiklerini” ifade etti. Ebû Saad, “söz konusu işçilere ait test sonuçlarının pozitif çıktığında, şirketin konuyla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı’nı bilgilendirdiğini ve geçtiğimiz Salı gününden bu yana şahısların ve onlarla temasta bulunanların ikamet adreslerinde karantina tedbirlerinin alındığını ve ayrıca şirket çalışanlarına yönelik olarak iki parti halinde 800’den fazla BCR testi yapıldığını” belirtti.
Ebu Saad, Beyrut Valisi’nin desteğiyle virüsten etkilenen işçiler ve şüpheli vakaların karantina merkezine sevk edildiklerini açıkladı. Ayrıca, salgının başlangıcından bu yana, şirketin bu insani felaketi önlemek için, koruyucu tedbirler alarak işçileri vardiyalara ayırdığına dikkat çekti. 

Lübnan’ın güneyinde durum kontrol altında
Önceki gün güney şehirlerinden Sur kentine bağlı Bazuriye ve Cibal el-Botm ilçelerinin karantinaya alınmasının ardından, Nebatiye Valisi Hasan Fakih ilçe yönetimlerine talimatname gönderdi. Buna göre, “Bu ay yurtdışından geleceklerin sayısındaki artış olasılığı ve özellikle nehir kenarları kutlamaları ve partilerinde, hükümet tarafından benimsenen koruyucu tedbirlere riayet edilmeyen toplantıların yasaklanması yönünde bilgilerin gelmesinin ardından, dışarıdan gelenlerin karantinaya tabi tutulması ve kontrollerinin sıkılaştırılması gerektiği” yönünde emir verdi. Nebatiye Belediyesi Pazartesi pazarını bir günlüğüne iptal etti. Bu konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, “Nebatiye dışında çalışan fakat bu şehirde oturan bir şehir sakininde koronavirüs testinin pozitif çıkmasının ardından, mesele usule uygun olarak ele alındı. Hastalığı yayma ihtimali ortadan kaldırıldı. Yukarıdaki önlemlere istinaden, yarın enfekte vakalarla temasta bulunanların kontrolleri belediyenin sosyal etkinlik merkezinde yapılacak.” ifadelerine yer verdi.
Güneyde de durum aynı şekilde. Ancak mülteci kampları hattında, er-Reşidiye Kampı’ndaki Halk Komitesi yaptığı açıklamada, “koronavirüs testi yapılmak üzere kamptaki 70 kişiden rast gele alınan numunelerden üç pozitif vakanın klinik olarak tespit edildiğini” duyurdu. Komite, “toplumsal hijyeni muhafaza etmek için, tüm restoranlar, kafeler ve internet kafelerin kapatılması, geziler ve deniz kıyılarındaki toplantılar da dahil olmak üzere tüm yaz etkinlikleri ve faaliyetlerinin yasaklanması” çağrısında bulundu.



Suriyeliler ‘geri dönüş hakkını’ kutluyor... Zorla yerinden edilenler en göze çarpan katılımcılar

Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)
Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)
TT

Suriyeliler ‘geri dönüş hakkını’ kutluyor... Zorla yerinden edilenler en göze çarpan katılımcılar

Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)
Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)

Şam’ı, Esed rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçtikten ve ülke 8 Aralık 2025’teki ‘kurtuluş’ yıldönümünü anmaya hazırlanırken ziyaret ettiğinizde, kendinizi neredeyse bir ‘bayram’ yaşıyor gibi hissediyorsunuz. Elinizde bir mercek taşıyormuşçasına, detaylarda ve karşılaştırmalarda kayboluyorsunuz. Bu karşılaştırmalar yalnızca geçen yıl dışarıdan gözlemlediklerinizle sınırlı kalmıyor; aynı zamanda 15 yıllık acı, korku ve farklı kuşakların deneyimlerinden oluşan birikmiş travmalarla da dolu.

‘Bayram’ kelimesi, son günlerde Suriye başkentinde gözlemlenen genel tabloyu özetleyebilir; hazırlıklar, süslemeler ve sevinç kadar, hüzün, işlerin aksaması ve günlük işlerin bayram sonrasına ertelenmesi de bu manzaraya dahil. Basit bir düzenleme talebi dahi genellikle “İnşallah bayramdan sonra” yanıtıyla karşılanıyor.

Karanlık bir dönem sona erdi

Lübnan sınırındaki el-Masna Sınır Kapısı’ndan Şam’a doğru uzanan yol boyunca, kutlama havası daha girişte başlıyor. Yol boyunca asılı büyük pankartlar, ‘Karanlık dönem sona erdi… Ülkenin yüzü aydınlandı’, ‘Omuz omuza, el ele, vatanı inşa ediyoruz’, ‘Tek vatan… Tek halk’ gibi sloganlar taşıyor.

xasdfrg
Şam'da Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıldönümü kutlamaları sırasında Suriye bayrağı sallayan bir kız (AP)

Yeni bayrak ve kartal simgesi, eski rejimin boşalttığı askeri bölgelerin duvarlarına, kasaba girişlerine ve Beyrut-Şam yolundaki 4. Tümen karargâhına işlenmiş.

2024 yazında açıklanan bu yeni görsel kimlik, yıkılmış ve yıpranmış bir ülkede “Öncelikli bir konu değil” eleştirilerine maruz kalmış olsa da sahadaki gerçekler bu eleştiriyi tamamen doğrulamıyor. Eski rejimde görsel kimlik, öğrencilerin defterlerinden sınıf tahtalarına, meydanlardaki dev heykellere kadar sistematik biçimde nüfuzun pekiştirilmesini sağlayan merkezi bir araçtı.

Bu nedenle, eski rejim düştüğünde ilk olarak kırılan, parçalanan ve yok edilen şey, onun ikonları ve görsel sembolleriydi. Boşalan bu alan, yeni otoritenin kimliğini yansıtacak şekilde doldurulmalıydı; aksi halde, geçen yılın başında ortaya çıkan bölgesel ve milis kaynaklı rastgelelikler bu boşluğu doldurabilirdi. Bir gözlemci, eski rejimin sembollerini taşıyan banknotlarla işlem yapma ihtiyacı olmasaydı, pek çok kişinin paraları yakacağını alaycı bir dille ifade etti.

Ancak, geçmişle bağları koparma ve yeni dönemi pekiştirme bağlamında, birçok kişi yeni görsel kimliği kıyafet, görünüm ve sosyal davranışlarda da benimsemekte bir adım öteye geçti. Geçen yıl Şam’da uzun saçlı ve tuhaf kıyafetli olarak öne çıkan Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) savaşçılarının sakalları kısalmış ve seyrekleşmişken, artık sakallar genel olarak düzenli, hafif ve bıyıkla bütünleşmiş bir şekilde gençler ve erkekler arasında yaygın bir görünüm halini aldı.

Altın kartal simgesi, resmi kıyafetlerin kollarına ve yakalarına takılan düğmeler haline geldi ve sadece devlet memurlarına değil, özel sektörde çalışan ve dönemin stilini benimsemek isteyen genç sivillere de yayıldı.

dfrg
Suriyeliler giyim, görünüş ve sosyal davranışlarında yeni bir ‘görsel kimlik’ benimseme konusunda adım atıyorlar. (AP)

Yeni devlet kurumları, önceki savaşçıları polis ve genel güvenlik başta olmak üzere resmi kanallarına entegre ederken, eski askerlerin kıyafetleri de değişti. Artık gömlek-pantolon ya da milis gruplarına göre kamuflaj yerine, siyah tek tip üniformalar, açık yüzler ve görünmeyen silahlar hâkim.

Bugün Suriye’deki büyük dönüşümler bağlamında belki küçük görünen bu sahne değişikliği, Şamlıların bastırılmış öfkesinin ve yeni yöneticilere karşı duyduğu kaygının bir kısmını emdi. Merkeziyetçi bir ülke olarak Suriye’de, genel başarı Şam sınavı geçilmeden mümkün değil. Ve Şam bugün, tüm zorluklara ve yüksek beklentilere rağmen adeta bir bayram havasında.

Beyaz bayraklar

Yoğun kalabalıklar, herhangi bir yere ulaşmayı neredeyse bir mucizeye dönüştürüyor; beyaz tevhid bayraklarıyla donatılmış geçit törenleri sokaklarda ilerliyor ve öğleden sonra Emevi Meydanı çevresindeki yollar kapanınca, iç sokaklar iyice tıkanıyor. Telefon şebekesi aşırı yük altında. Oteller dolup taşmış durumda; rezervasyonlar, bir zamanlar prestijli ve lüks olan, 1980’lerin sonunda zamanın durduğu o otellerde bile, roket gibi fırlayan fiyatlarla dolu. Bugün bu oteller sadece dönemin tanığı olan harabeler halinde.

Otellerin misafirleri, Suriyeli göçmenler, sivil toplum aktivistlerinin seminer ve atölye çalışmaları katılımcıları, üst düzey yabancı ve diplomatik heyetler, yerel ve uluslararası medya mensupları, tüccar ve müteahhitler, uzak vilayetlerden gelen güvenlik görevlileri ve sadece meraklı olan ve lobiye girebilme fırsatı bulan kişiler arasında değişiyor.

Bu yoğun kalabalığın ortak paydası, bir zamanlar ülkelerine geri dönme umudunu kaybetmiş olmaları ve bugün bunu telafi etmeye çalışmaları. Geçen yıl boyunca bazı aileler, on yıldan uzun süredir sürgünde olan çocuklarını kucaklama şansı buldu; torunlarıyla yüz yüze tanışan büyükler, bazı durumlarda sadece telefon ekranları aracılığıyla tanışabilmişti. Gençler, bir zamanlar tutuklanma veya ölüm tehlikesinden kaçarak ülkeyi terk etmiş, şimdi ise orta yaşa gelmiş olarak gençlik yıllarının yataklarına sıkışmaya çalışıyor.

csdfg
Hama şehrindeki kutlamalar sırasında el-Asi Meydanı'nda toplanan yüzlerce insanın genel görünümü (EPA)

Her bayram günü olduğu gibi, sevinç ve mutluluk duyguları bazı kapıları sadece gözyaşıyla çalıyor. Özellikle harap olmuş bölgelerde yaşayanlar ve kayıp ya da zorla kaybedilmiş yakınları olanlar, bugün sevinçlerini hıçkırıklarla yaşıyor; çünkü yollarının uzun ve zorlu olduğunu biliyorlar. Bu kişiler, bu anmanın en belirgin katılımcıları; her ailede bir kayıp veya kaybolmuş birey bulunuyor ve halen defin ve taziye merasimi için iz veya kalıntı arıyorlar.

Öte yandan, kayıp yakınları, insan hakları örgütleri, iş insanları ve diğer topluluklar, faaliyetlerini ülkelerine taşıyarak başkentte toplantılar düzenledi ve taleplerini dile getirdi. Bu, şüphesiz büyük bir kazanım olarak değerlendiriliyor.

‘Özlemle doluyum’

Her şeyden önce bu kutlama, Suriyelilerin onlarca yıl boyunca mahrum bırakıldığı ‘geri dönüş hakkına’ odaklanıyor; bu hak bazen 2011 devriminden bile önce gündeme gelmişti. İstanbul’da geçirdiği 13 yılın ardından Şam’a dönen kırklı yaşlarındaki bir adam şöyle diyor: “Geri dönüyorum çünkü basitçe özledim. Ailemi, mahallemi ve o zamanlar sevmememe rağmen zorla terk ettiğim hayatımı özledim.”

Bireylerin seçimlerini, ‘yeni Suriye’yi inşa etme’ gibi parlak başlıklar altında siyasi bağlamlara oturtmaya çalışanlara dair konuşurken şu ifadeleri kullandı: “Yurt dışındayken bile ülkem ve insanlarıma çeşitli şekillerde katkıda bulunduğumu düşünüyorum. Ama bugün geri döndüm çünkü hasret galip geldi. Hasret duygusu, geri dönmek için yeterli bir sebep olmalı. Geri dönme hakkım, yönetimin şekli veya yeni iktidarın performansına duyduğum memnuniyet ya da memnuniyetsizlikten bağımsız olmalı.”

Bu ifade, bugün Suriyelilerin, hem Şam’da hem de uzak vilayetlerde karşılaştığımız insanların halini özetliyor: Halk, fiilen kaderlerini tayin etme hakkını yeniden kazanmalarını kutluyor.

Siyaset bugün geniş bir alan kaplamıyor gibi görünse de, hükümet kararları, medyanın ve hukuk alanının performansı, polis davranışları, sahil ve Suveyda’daki gelişmeler, fiyat artışları, yoksullukla zenginliğin yan yana varlığı ve cezaevlerinde kaybolan ya da zorla kaybedilen kişilerin dosyalarının görmezden gelinmesi gibi konular her sohbette kendini hissettiren ‘büyük fil’ olmaya devam ediyor. Tüm bu başlıklar ve daha fazlası, sokakta, kafelerde ve restoranlarda yüksek sesle tartışılıyor; sanki artık duvarların kulakları yokmuş gibi... Görüşme yaptığım kişi bu benzetmeye gülerek şöyle diyor: “Gerçekten de duvarların artık kulakları yok. Herkes canının istediğini yapıyor: bireyler, dernekler, bakanlıklar, valiler, hatta Hamidiyye Çarşısı’ndaki polis memuru bile… Sanki herkes yeniden konuşma cesareti bulmuş ve kulaklarını kapatmış durumda.”


Devlete ve Hizbullah'a karşı artan kızgınlık

Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)
Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)
TT

Devlete ve Hizbullah'a karşı artan kızgınlık

Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)
Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)

Güney Lübnan'ın cephe hattındaki köylerinde düzenlenen protesto ve gösteriler, etkilenenlere tazminat ödenmesindeki gecikme nedeniyle devlete ve Hizbullah'a karşı halkın duyduğu öfkeyi yansıtıyor. Bu durum, birçok kişinin köylerini terk ederek köylerinin dışında yeni bir hayat kurmasına neden oldu.

Bu hamleler, evlerini ve mülklerini kaybettikten sonra hala yerinden edilme deneyimini yaşayan ve İsrail'in neredeyse her gün oraları hedef aldığını ve zamanla hasarın daha da artacağını bilerek henüz yeniden inşa tazminatı alamayan sınır kasabalarındaki sakinlerin trajik yaşamının başlamasından iki yıldan fazla bir süre sonra geliyor.

Bu bağlamda siyasi analist Ali el-Emin, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu tür hareketlerin ortaya çıkmasının "normal olduğunu, çünkü köylerin neredeyse terk edildiğini" söylüyor. Emin, "Bu protestoların, halka sırt çevirenlere karşı yapıldığını ve protestocuların, onun (Hizbullah'ın) tutumlarının, meselenin ele alınmasına yönelik her türlü olasılığın ufkunu kapatmaya katkıda bulunduğuna inandıklarını" vurguluyor.


Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz
TT

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara, dün İsrail'in güney Suriye'de silahsızlandırılmış bölge kurulması talebini, ülkesini "tehlikeli bir duruma" sokacağı gerekçesiyle reddetti ve "(Biz) İsrail de dahil olmak üzere şiddet ihraç eden bir ülke olmakla ilgilenmiyoruz" dedi.

Eş-Şara, Doha Forumu'na katılımı sırasında verdiği röportajda, bu yılın başlarında Dürzi ve Alevilerin yaşadığı bölgelerde yaşanan kanlı çatışmalara atıfta bulunarak, "Sahilde ve Süveyda'da işlenen suçların faillerini yargılayacağız" sözü verdi.

Eski Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilme yıldönümü arifesinde, El-Arabiya/El-Hadath kanalı, devrik cumhurbaşkanını, 2024 yılında gizemli bir şekilde öldürülen danışmanı Luna eş-Şibl ile bir arada olduğu video kayıtları yayınladı. Danışmanıyla birlikte yapılan "Esed kayıtları", güçlerinde savaşan Suriye askerleriyle alay etme, devrik cumhurbaşkanının Şam Guta'sına yönelttiği hakaretler (Guta'ya lanetler yağdırma) ve "Kaplan" lakaplı askeri komutan Süheyl el-Hasan ile Lübnan "Hizbullahı"nı eleştirme gibi ifadeler içeriyor.

Suriyeliler, sızdırılan ses kayıtlarının Esed'in, bir yıl önce muhalif grupların Şam'a girmesi ve rejiminin devrilmesiyle askeri olarak ilk kez düşüş yaşamasının ardından, destekçileri ve Suriye'de ve komşu ülkelerde onunla birlikte savaşanların gözünde ikinci kez düşüş yaşadığına işaret ettiğini düşünüyor.