Gazze’de bir yetkili öldürülürken ortaya çıkan ‘intikam meseleleri’

Pazar akşamı suikasta uğrayan Cibr el-Kayk
Pazar akşamı suikasta uğrayan Cibr el-Kayk
TT

Gazze’de bir yetkili öldürülürken ortaya çıkan ‘intikam meseleleri’

Pazar akşamı suikasta uğrayan Cibr el-Kayk
Pazar akşamı suikasta uğrayan Cibr el-Kayk

Filistin otoritesi, Filistinli gruplar ve Gazze halkı, Sufi ailesinin gençleri tarafından öldürülen Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) mensubu Cibr el-Kayk konusunda şaşkınlık yaşadı. Kayk’ın ilk intifada sırasında FHKC emriyle öldürdüğü iddia edildi. Cibr el-Kayk 15 yılı aşkın bir süre İsrail hapishanelerinde kalmış ve daha sonra özgürlüğüne kavuşmuş ulusal figürlerden biriydi. 1987 yılında başlayan ilk intifada sırasında Filistinli gruplar İsrail ordusu ile çatışmalara girmek, ajanları soruşturmak ve gerekirse onları öldürmekle görevli maskeli adamların liderliğindeki güçler oluşturdular.
O dönem Kayk, Sufi ailesinden birini öldürmüştü. Aile mensuplarının 30 yılı aşkın bir süre önce yaşanan olayı unutmadıkları görülüyor. İsrail ile işbirliği yaptığı için öldürülen adamın oğullarından biri 4 yıl önce Batı Şeria’nın kuzeyinde yer alan Cenin’de Fetih Hareketi’ne bağlı olan ve ilk intifada sırasında Kara Panter liderlerinden olan birini öldürdü. Tüm çalışmanın örgütsel olarak yapılmasına rağmen intikam alınması gibi bir durumun ortaya çıktığı görülüyor.
Bu bağlamda Hamas Hareketi şimdiye dek iç bölünme kurbanlarının dosyaları üzerinde çalıştı. Hamas, 3 yıl önce Filistin Uzlaştırma Komisyonu tarafından gösterilen çabalarla yaklaşık 200 dosyayı tamamladı. Şarku’l Avsat tarafından edinilen bilgiye göre, Hamas ve Fetih hareketinden ölen Filistinlilerin yanı sıra silahlı çatışma dönemlerinde 300’ü aşkın sivilin öldürüldüğü tahmin ediliyor.
Kayk’ın öldürülmesi olayı intikam davalarına ışık tuttu ve tarafları harekete geçmeye zorladı. FHKC’nin silahlı kolu olan Ebu Ali Mustafa Tugayları, “Suçlular şehit Cebr el Kayk’ın itibarını zedelemeye çalışıyorlar” açıklamasında bulundu. Açıklamada ayrıca, Suphi el Sufi’nin idamının ilk intifada sırasında FHKC tarafından verilen bir karar sonucu olduğu öne sürüldü.



Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
TT

Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)

Eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin rejiminin ABD güçleri tarafından devrilmesinden yaklaşık yirmi yıl sonra Washington, onun temel direklerinden biri olan Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih el-Ravi'ye yönelik yaptırımları kaldırıyor.

El-Ravi, eski rejimin devrilmesinden aylar sonra 2003 yılında tutuklandı ve yaklaşık dokuz yıl sonra Irak yetkilileri tarafından serbest bırakıldı. ABD güçlerinin, Saddam Hüseyin liderliğindeki en çok aranan 55 kişiden oluşan listesinde 35. sıradaydı.

El-Ravi, serbest bırakılmasından sonra bir Arap ülkesinde kaldı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre yıllar sonra, Irak'a abluka uygulanmasından yaklaşık beş yıl sonra BM kararları uyarınca uygulamaya konulan “karne” sisteminin tasarlanmasındaki deneyimlerini anlattığı “Kıtlığı Önlemek” adlı bir kitap yazdı.

Bu sistemin, 1990'larda Irak nüfusunun çoğunluğu için belirli sınırlar dahilinde, temel gıda maddelerine erişimi garanti altına almış olması dikkat çekicidir. Saddam Hüseyin'in Kuveyt'i işgalinin ardından uluslararası yaptırımlar kapsamında Irak'a uygulanan ekonomik ablukanın etkilerini hafifletmeye yardımcı olduğuna inanılmaktadır.

El-Ravi, serbest bırakıldıktan ve kendisine yöneltilen tüm suçlamalardan beraat ettikten sonra çeşitli Arap ve uluslararası medya kuruluşlarına röportajlar verdi. Irak dışında herhangi bir mal varlığına veya gayrimenkule sahip olduğunu açıklamamıştır; bu da ABD yaptırımlarına dahil edilmesinin, eski Irak rejiminin tüm unsurlarını kapsayan genel bağlamda gerçekleştiği anlamına gelmektedir.

ABD Hazine Bakanlığı, bu haftanın başlarında, Anbar Vilayeti doğumlu Iraklı bakanın isminin yaptırım listesinden çıkarılmasına karar verdiğini duyurdu.

Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)

Saddam'la 'tartışma'

El-Ravi 1967 yılında Bağdat Üniversitesi'nden mezun olmuş ve 1978 yılında Birleşik Krallık'ta doktorasını tamamlamıştır. Daha sonra Bağdat'a döndü ve 1981 yılına kadar Planlama Bakanlığı Genel Müdürlüğü ve Bağdat Üniversitesi'nde öğretim üyeliği görevlerinde bulundu.

Daha sonra Cumhurbaşkanı'nın ekonomik işlerden sorumlu danışmanlığı ve Ağustos 1987'ye kadar Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanlığı gibi üst düzey görevlerde bulundu. Çağdaşı gözlemcilerin ve politikacıların ifadelerine göre Ticaret Bakanlığı görevini üstlenecek en iyi isimlerden biri olarak kabul ediliyordu.

El Ravi, televizyon röportajlarından birinde, Saddam Hüseyin'in bir kabine toplantısı sırasında bakanlardan birinin, bakanların karne dağıtım sisteminin dışında tutulmasını istemesi üzerine bu karara itiraz ettiğini iddia etmiştir. Saddam her bakan için kotayı arttırmayı kabul ettiğinde, el-Ravi itiraz ederek, bu önlemin karne sisteminin çökmesine yol açacağını iddia etti. Eski bakana göre, Saddam anayasal yetkilerine müdahale edilmemesini talep etti ve toplantıyı öfkeyle bitirdi. Saddam Hüseyin ertesi sabah tekrar geldi ve bakanın söyledikleri doğru olduğu için emrini yerine getirmemesini istedi.