عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Rus Parlamentosu Mısır'ın Libya'ya müdahalesini memnuniyetle karşılıyor

Libya'daki çatışmlardan bir kare (Reuters_Arşiv)
Libya'daki çatışmlardan bir kare (Reuters_Arşiv)
    Moskova/Raid Cebr
TT
TT

Rus Parlamentosu Mısır'ın Libya'ya müdahalesini memnuniyetle karşılıyor

Libya'daki çatışmlardan bir kare (Reuters_Arşiv)
Libya'daki çatışmlardan bir kare (Reuters_Arşiv)

Rusya hükümeti, Libya Temsilciler Meclisi’nin Türkiye destekli Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH) ilerlemesine karşılık Mısır ordusunun gerektiği takdirde Libya'ya askeri müdahalede bulunabilmesine onay veren bir tasarıyı kabul etmesine karşılık tutumunu henüz açıklamadığı halde, Rus parlamentosu söz konusu kararı memnuniyetle karşılayarak “Mısır ordusunun Libya devletinin yeniden kazanmasına yardım edebileceğini” belirtti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Kremlin'in, Libya'daki durumun Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmelerinin odak noktası olduğunu açıklamasından bir gün sonra yaşanan hızlı gelişmeler hakkında yorum yapmaktan kaçındı. Bunu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un Amerikalı mevkidaşı Mike Pompeo ile yaptığı görüşmeleri duyurması izledi. Dışişleri Bakanlığı Libya dosyasının tartışılan en önemli noktalar arasında olduğunu söyledi.
Rusya Federasyonu (Senato) Konseyindeki Uluslararası İlişkiler Komitesi'nin ilk Başkan Yardımcısı Vladimir Gabarov yaptığı açıklamada, "Mısır ordusunun Libya’ya müdahalesinin Libya’nın tekrar güç kazanmasına yardımcı olabileceğini" düşündüğünü belirtti. Ülkedeki duruma siyasi bir çözüm aramaya devam edilmesi gerektiğine dikkat çeken Gabarov, "Tabii ki durumu çözmek için siyasi müzakerelere ihtiyaç var. Ancak Mısır ordusu Libya'nın devleti yeniden düzenlemesine yardım ederse bu çok iyi olur” dedi.
Rus parlamentosu "Müslüman Kardeşler'i devirdikten sonra Mısır'daki devleti yeniden iyileştirmeyi başaranın tam olarak Mısır ordusu olduğunu ve ülkenin şuan başarılı bir şekilde gelişmekte olduğunu" vurguladı. Gabarov açıklamasında, “Rusya'nın, Mısır'ın Libya'daki durumu istikrarsızlaştırma çatışması karşısındaki endişesini anladığını" ifade etti.
Libya'daki Rus büyükelçiliğinden Cemşid Boltaev, geçen hafta Rusya'nın Libya'daki büyükelçiliğinin çalışmalarının yeniden başladığına dair açıklamasından bu yana yaptığı ilk basın açıklamasında ülkesinin "Libya'ya silah veya ekipman aktarmadığını ve BM Güvenlik Konseyi yasağını ihlal etmediğini" doğruladı. 
Boltaev, Rus hükümeti haber ajansı Novosti ile yaptığı röportajda, "Libya'daki silahlarla ilgili olarak, yaptırımlar uygulanmadan önce silah sağladık ama elbette şuan bu söz konusu değil. Yasağı ihlal etmiyoruz” şeklinde konuştu. Rus diplomat, ülkesinin Libya'da siyasi bir çözüme ulaşılması ihtiyacı konusundaki tutumunu yineleyerek “uluslararası toplumun büyük ölçüde çatışmaya askeri bir çözüm olmayacağından ve müzakerelerin Berlin Konferansı'nın sonuçları ve ilgili uluslararası kararlar temelinde yeniden başlatılması gerektiğinden emin olduğunu” ifade etti.
Moskova hükümeti geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Libya Ulusal Ordusu’nun ateşkes belgesi imzalamaya ve diyalog başlatmaya hazır olduğunu tahmin ediyoruz. Ancak Ulusal Mutabakat Hükümeti bunu istemiyor” değerlendirmesinde bulunmuştu. Siyasi gözlemcilere göre bu değerlendirme, daha önce taraflardan birini kötüleşen durumdan sorumlu tutmaktan kaçınan Rusya’nın Ulusal Mutabakat Hükümeti’na yönelik eleştirisini açıklıyor. Moskova ayrıca, Mutabakat Hükümetini krizin çözülmesi için siyasi bir yol bulmaya ikna etmesi için Türkiye ile aktif temaslarda bulunduğunu belirtmişti.
Cemşid Boltaev, Rus bankasında Libya petrol gelirleri için bir hesap açma olasılığından bahsetmenin "erken" olduğunu ve "ülkedeki krize siyasi bir çözüm bulunmadan önce bu konuyu tartışmanın mantıksız olduğunu" vurguladı.
Rus diplomatın yorumu, Libya Kabile Şeyhleri ​​Yüksek Konseyi Başkan Yardımcısı es-Senusi el-Halık tarafından başlatılan ve Konseyin tüm Libyalılar arasında petrol satışlarından kârın adil bir şekilde dağıtılması için bir banka hesabı açmayı planladığını ve en iyi seçeneğin bir Rus bankası olduğunu belirttiği girişime yanıt olarak geldi.
Boltaev son olarak açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
"Rusya bu girişimi destekliyor. Ancak Rusya'nın mevduat için kabileler fikrini destekleyeceğini ya da şu anda ihraç edilmeyen petrol satışından para alacak hesabın nerede açılacağını söylemek için çok erken olacak. Siyasi bir çözüm kabul etmeden önce bunu tartışmanın bir anlamı yok.”

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
TT
TT

ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)

Hizbullah, Lübnan’da silahların yalnızca resmi güvenlik kurumlarının elinde bulunmasına yönelik yerel ve uluslararası taleplere karşı ‘varoluşsal tehdit’ kartını öne sürdü. Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, ‘ulusal güvenlik stratejisinin’ tartışılmasına başlanmadan önce bu tehdidin ortadan kaldırılması şartını koştu. Bu durum, Lübnan devleti ile Hizbullah arasında bir ‘farklılaşmaya’ işaret ediyor. Zira devlet, ABD’li arabulucu Tom Barrack’ın önerisini ‘olumlu şekilde ele alacakken’ Hizbullah farklı bir tutum sergiliyor.

Kasım’ın son açıklaması, silahlarını teslim etme mekanizmalarının tartışılmasına karşılık daha önce öne sürdüğü şartlara eklenen yeni bir koşul olarak görülüyor. Bu şartların başında ise, İsrail’in ateşkes anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi koşuluyla Hizbullah’ın silah konusunu görüşmeye hazır olacağı yönündeki talep geliyor. Her ne kadar Lübnan’daki resmi çevreler, Hizbullah’ın bu dosyada ‘esnek davrandığını’ ve ‘ağır silahlarını (nokta atışlı füzeler ve insansız hava araçları) teslim etmeye hazır olduğunu’ ifade etse de, konuya yakın kaynaklara göre Hizbullah, İsrail’in önceden bazı adımlar atmasını şart koşuyor.

Hizbullah, ABD'nin İsrail'e son savaştan bu yana Lübnan içinde işgal ettiği beş noktadan çekilmesi, elindeki 16 kişiyi serbest bırakması, Lübnan topraklarına yönelik ihlal ve saldırıları durdurması ve son savaşta yıkılan yerleri yeniden inşa etme görevine başlaması için baskı yapmasını talep ediyor.

ABD elçisi yeniden geliyor

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın, Lübnanlı yetkililer tarafından geçtiğimiz pazartesi günü Beyrut'taki ABD Büyükelçiliği'nden teslim alınan ve Lübnan'dan önümüzdeki aralık ayında sona erecek bir süre içerisinde silahların geri çekilmesi için ‘net’ bir takvim taahhüt etmesini talep eden ABD belgesine resmi bir yanıt almak üzere üçüncü bir ziyaret için yakında Beyrut'a gelmesi bekleniyor. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam'ın temsilcilerinden oluşan komite, Lübnan'ın iki hafta önce Beyrut'ta ABD elçisine verdiği bir belgeye ilişkin gözlemleri içeren belgeyi inceliyor. Başbakan Selam'ın bu hafta Meclis Başkanı Berri ile bir araya gelerek Lübnan'ın vereceği yanıtın ayrıntılarını görüşmesi bekleniyor.

Hükümetin esnekliği

Lübnan makamları, Amerikan taleplerini içeren belgeye karşı esnek bir tutum sergiliyor. Bununla beraber Amerikan heyetiyle yürütülen temaslara aşina kaynakların Şarku’l Avsat’a aktardığına göre Lübnan makamları, Washington’un talep ettiği şekilde Karz-ı Hasen Vakfı ile ilgili tedbirleri artırmak, mali ve idari reformları uygulamak gibi kendisine düşen görevleri de yerine getiriyor. Hizbullah ise silah meselesinde daha katı bir tutum sergiliyor.

Kaynaklar, ABD'nin yanıtını incelemekle görevlendirilen komitenin görevinde önemli ilerleme kaydettiğini belirterek, Lübnan devletinin Amerikan anlaşmasına olumlu yaklaşacağını ve hükümetin silahlanmada tekelleşmeyi aşamalı olarak uygulama sözü vereceğini ifade etti. Kaynaklara göre Lübnan'ın resmi yanıtı Hizbullah'ın taleplerindeki sert tutumundan farklı olacak. Kaynaklar, Hizbullah'ın garantiler talep ettiğini ve Kasım'ın açıklamalarının da gösterdiği gibi son zamanlarda tutumunu sertleştirdiğini belirtti.

Varoluşsal tehdit

Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, “Hizbullah, Emel Hareketi, direniş ve Lübnan'ın bağımsızlığını isteyen ve Lübnan'ın Lübnanlılar için nihai bir vatan olduğuna inanan egemen bir hat olarak bizler, direnişe, çevresine ve bir bütün olarak Lübnan'a yönelik varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olduğumuzu hissediyoruz” ifadesini kullandı.

Görsel kaldırıldı.Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada (Hizbullah medyası)

Kasım, “Lübnan'ın karşı karşıya olduğu üç gerçek tehlike var: güney sınırında İsrail, doğu sınırında DEAŞ ve Lübnan'ı kontrol etmeye, üzerinde vesayet kurmaya çalışan ve Lübnan'ın hareket ve yaşama kabiliyetini yok etmek isteyen Amerikan zorbalığı” dedi.

Kasım, Lübnanlılara hitaben şunları söyledi: “Sözümüz bir olsun ve öncelik için çalışalım. Tehlikeyi ortadan kaldırdıktan sonra savunma stratejisini ve ulusal güvenlik stratejisini tartışmaya hazırız. Sizi İsrail'e iyilik yapmamaya çağırıyorum. Çatışma halinde ABD hedeflerine ulaşamaz.”

Hizbullah silahlarına sarılıyor

Lübnan Kuvvetleri Partisi kaynaklarının Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Kasım'ın son tutumu ‘silahlarına sarılma meydanından henüz ayrılmadığı, yani halen aynı noktada olduğu’ şeklinde değerlendiriliyor. “Bu tutum görünüşte çevresine yönelik ve üstü kapalı tavizler mi içeriyor?” diye soran kaynak, başkanlar (Avn, Berri ve Selam) tarafından dile getirilen bazı hususların işlerin kolay olduğuna işaret ettiğini hatırlattı.

Görsel kaldırıldı.Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile yaptığı görüşme sırasında (Reuters)

Kaynaklar, “Şu ana kadar görünen o ki, Hizbullah silah bırakmamakta ısrar ediyor. Hizbullah'ın maksimum yapabileceği şey Litani Nehri’nin güneyinden çekilmek. Savunma stratejisi diye bir şey yok. Ondan istenen, silahlarını teslim etmesi” ifadelerini kullandı. Kaynaklar, ‘Hizbullah'ın şimdiye kadar, varoluşsal tehditler konusunda aynı söylemleri sürdürdüğünü, hâlbuki bu silahlar ve destek savaşı aracılığıyla Lübnan’a varoluşsal bir tehdit teşkil edenin bizzat kendisi olduğunu ve silahları yüzünden savaşları ülkeye çektiğini’ ifade etti.

Kaynaklar, Hizbullah’ın yetkilileri aracılığıyla yaptığı açıklamalarda ‘ABD’ye İsrail sınırını korumaya hazır olduklarını, bunu da Litani’nin güneyinden tamamen çekilerek ve silah meselesini Litani’nin kuzeyinde hükümetle müzakere ederek yapabileceklerini anlatmak istediklerine’ dikkat çekti. Kaynaklar, ‘bu durumun ABD tarafından reddedildiğini, Washington’ın hamle karşılığında hamle ilkesine bağlı kaldığını, yani İsrail’in aşamalı olarak çekilmesi, esirlerin serbest bırakılması ve hedef almayı durdurması karşılığında devletin de Hizbullah’ın askerî yapısını dağıtarak egemenliğini tesis etmesini istediğini’ vurguladı.

Lübnan Kuvvetleri Partisi’ne yakın kaynaklar, ‘Hizbullah’ın artık bu yönde bir adım atmazsa hem kendisini hem de tüm Lübnan halkını yeni bir savaşa sürükleyeceğinin farkında olduğunu, eylül ayında önceki ABD temsilcisi Amos Hochstein’ın sunduğu fırsatı değerlendirmediğinde savaşla karşılaştığını ve şimdi Tom Barrack’ın sunduğu fırsatı değerlendirmemesi halinde Lübnan’ı tehlikeye atacağını bildiğini’ ifade etti. Kaynaklar, Lübnan’ın yeni şiddet sahnelerine sürüklenmemesi konusunda uyardı.