Etiyopya, dün, Mavi Nil’de inşa edilen ve su tedariği konusunda endişelere neden olan Nahda Barajı rezervuarını doldurmaya başladığı yönündeki haberleri inkar ederek Sudan ve Mısır'a güvence gönderdi.
Etiyopya resmi televizyon kanalı; Su, Sulama ve Enerji Bakanı Seleshi Bekele’nin açıklamalarının ‘yanlış yorumlanmasından doğan karışıklık’ için özür diledi. Sudan Dışişleri Bakanlığı ise Etiyopyalı mevkidaşının kendisine söz konusu haberlerin doğru olmadığını bildirdiğini duyurdu.
Sudan’ın bildirisinde, Hartum’daki Etiyopya maslahatgüzarı Mekonnen Gossaye Tiba’nın Sudan Dışişleri Bakanlığı Komşu Ülkeler İdaresi Direktörü Büyükelçi Babekr es-Sıddık’a “Ülkesi yetkililerinin Nahda Barajı kapılarını kapamamış, suyun girmesini engellememiş olduğunu, ancak yağmur mevsimi dolayısıyla suyun doğal olarak baraj gölüne dolduğunu” bildirdi.
Dünya basınının Çarşamba günü Etiyopya televizyon kanalından aktardığı haberde Bakan Bekele’nin baraj rezervi dolumuna başlandığı yönündeki açıklamaları yer almıştı. Ancak daha sonra söylediklerinden geri adım atan Bakan Bekele, Twitter hesabından yaptığı açıklamada doluma başlanmadığını, “Rezervdeki suyun doğal yağmur suyu birikimi” olduğunu bildirmişti.
Etiyopya barajı doldurmaya başlamadan önce barajın dolum ve işletimi hakkındaki hususlar konusunda yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varmaya çalışan Mısır ve Sudan, tek taraflı adımları kabul etmediklerini defalarca kez açıklamıştı.
Dolumun başladığı söylentileri, özellikle de Sudan Sulama Bakanlığının su seviyelerinin günde yaklaşık 90 milyon metreküp azaldığını açığa çıkararak bunu “Etiyopya’nın baraj kapılarını kapatmasına” bağlamasının ardından, Mısır ve Sudan’da öfkeye neden oldu. Mısır Dışişleri Bakanlığı ise bu konunun doğruluğu hakkında Etiyopya'dan ‘acil resmi açıklama’ çağrısında bulundu. İlk resmi adımda ise Sıddık, dün Tiba ile bir araya geldi. Dün Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Etiyopya, “Bekele’nin yaptığı açıklamaların barajın dolumuna işaret etmediğini” açıkladı.
Nitekim Gossaye, “Etiyopya yetkilileri, Nahda Barajı’nın kapılarını kapatmadı, içerisindeki suyu muhafaza etmedi. Ancak yağış mevsimi dolayısıyla sular doğal olarak baraj gölünde toplanmaya başladı” ifadelerini kullandı.
Aynı zamanda ülkesinin Nahda Barajı’na dair Afrika Birliği (AfB) sponsorluğundaki müzakerelere devam etme taahhüdünü doğruladı.
Sudan'ın söz konusu müzakerelere ve üç ülkenin çıkarları için çözüm yolunda uzlaşmaya olan bağlılığını hatırlatan Sıddık ise ülkesinin Nahda Barajı yakınlarında bulunan Roseires Barajı'nın işletim güvenliğini etkileyecek tek taraflı önlemleri reddettiğinin altını çizdi.
ABD merkezli Associated Press News, yağmur mevsimi ile birlikte rezervindeki suda artış yaşanan barajın yüksek çözünürlüklü görüntülerini yayınlamıştı.
Mısır, Etiyopya ve Sudan arasında AfB sponsorluğunda 11 gün yürütülen görüşmelerde barajın dolum ve işletimi ile ilgili hususlarda anlaşmaya varılamamıştı. Ancak AfB, müzakerelere devam etme ve çözüm bulma olasılığını tartışmak için önümüzdeki günlerde mini bir zirve çağrısı yapmayı planlıyor.
Sudan, Salı günü AfB’ye gönderdiği raporda “üç taraf arasındaki anlaşmazlıkta yasal ve teknik hususlarda basit bir ilerleme kaydedildiğine” işaret etmişti. Sudan Sulama Bakanlığı, üç ülke arasında kapsamlı ve kabul edilebilir bir anlaşmanın temelini oluşturacak bir anlaşma taslağı teklifi üzerinde güncellemede bulunduğunu açıkladı.
Etiyopya, 4 milyar dolara mal olan ve 6 bin 450 megavat elektrik kapasitesine sahip baraj ile Afrika'nın en büyük elektrik ihracatçısı olmayı hedefliyor. Kahire ise, barajın 100 milyondan fazla insanın bağımlı olduğu Nil’den su tedariğinin en az yüzde 90 oranında düşüşüne neden olmasından korkuyor.
El Ezher Üniversitesi İslami Araştırmalar Akademisindeki ana fetva kurulu, dün, “Delta ülkelerinin su güvenliğine zarar verme olasılığı taşıyan” her türlü husus için tüm önlemlerin alınmasına izin veren bir fetva yayınladı. Açıklamada şunlara yer verildi:
“Kimsenin suya erişimi engellenmemelidir; bu, Mısır ve Sudan dahil olmak üzere Nil Nehri'nin geçtiği birçok Afrika ülkesi için de geçerlidir. Bu nedenle, hangi gerekçeyle olursa olsun, devletlerin payını vatandaşların yaşamını tehdit edecek yönde olumsuz etkileyebilecek her şeyden uzak durmalıyız. Bu durumda mağdur olan devlet, Nil’deki su payını koruyacak her türlü adımı atma hakkında sahiptir.”
Nitekim fetvaya göre, “Nil membasındaki ülkelerinden biri, delta ülkelerinin su güvenliğine zarar verecek bir baraj inşa ederken bunun verebileceği zarardan kaçınmalıdır. Aksi taktirde, bundan etkilenen ülkeler bu zararı sona erdirecek tüm önlemleri yasal kaideye dayanarak alma hakkına sahiptir.”
Nahda Barajı dolumu hakkında ‘Etiyopya güvencesi’
Nahda Barajı dolumu hakkında ‘Etiyopya güvencesi’
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة