Sudan’da Beşir taraftarları yasa değişikliğini protesto etti

Hartum caddeleri dün gösterilere sahne oldu. (EPA)
Hartum caddeleri dün gösterilere sahne oldu. (EPA)
TT

Sudan’da Beşir taraftarları yasa değişikliğini protesto etti

Hartum caddeleri dün gösterilere sahne oldu. (EPA)
Hartum caddeleri dün gösterilere sahne oldu. (EPA)

Sudan’da devrik lider Ömer Beşir’i destekleyen yüzlerce gösterici ve bazı radikal İslamcı gruplar dün Cuma Namazı’nın ardından başkent Hartum caddelerinde protestolar düzenlediler. Yetkililer yollar ve köprüler üzerinde sıkı güvenlik önlemleri uygularken şehirlerarası trafiğe de kısıtlamalar getirildi.
Ordu, göstericilerin toplanma ihtimaline karşı başkentin merkezindeki Sudan Silahlı Kuvvetler Merkez Komutanlığı’nın karargahının önüne geniş çaplı askeri takviye yaptı. Karargaha çıkan ana caddeler de kapaıldı.
Ülkedeki siyasal İslam taraftarları ve radikal İslamcı grupların son günlerde sosyal paylaşım sitelerindeki hesaplarında hükümet tarafından onaylanan bazı kanun değişikliklerini protesto etmek için “Öfke Cuması” adı altındaki gösteriye davet eden yoğun çağrıları yayıldı. Göstericiler, Egemenlik Konseyi’ndeki askeri liderlere seslenerek Başbakan Hamduk’u devirmeleri yönünde sloganlar attılar.
Başbakan Hamduk ise bazı kanunlarda yapılan değişiklikleri “ülkenin adalet sisteminde reform yapma yolunda önemli bir adım” olarak nitelendirdi. Hamduk, Facebook ve Twitter hesaplarından yaptığı açıklamada yeni kanun değişikliğini, “Sudan halkının devriminin sloganını gerçekleştirmek için, hukukun üstünlüğü ilkesini garanti eden yasalar ve yargı kurumları aracılığıyla adalet sisteminde reform yapma yolunda önemli bir adım” olarak niteledi. Hamduk, “Sudan hukuk sistemindeki tüm bozuklukların düzeltilmesi tamamlanıncaya kadar” kanun değişikliklerinin ve düzenlemelerin devam edeceğini vurguladı.
Başkent Hartum Güvenlik Komitesi, yapılan gösteriler öncesinde perşembe akşam saatlerinden itibaren tüm köprüleri kapattı. Söz konusu tedbirler cuma günü boyunca devam etti. Şarku’l Avsat, Hartum merkezine uzanan ana caddelerin girişlerinde asker, polis ve trafik polisleri birimlerinden oluşan düzenli birliklerin yoğun bir biçimde konuşlandığını ve ordu karargahına uzanan yolların taşınabilir beton bloklarla kapatıldığını gözlemledi. Yetkililer, kararlaştırılan süre boyunca vatandaşların köprülerden geçmemeleri yönünde çağrıda bulunurken vatandaşları Hartum’u korumak için görevlendirilen güvenlik güçleriyle iş birliği yapmaya davet etti.
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, anayasada belirtilen geçiş döneminin görevlerini yerine getirmek amacıyla Adalet Bakanlığı tarafından önerilen ve önemli değişiklikler olarak nitelenen yasa değişikliklerini onayladı. Ceza hukukuna etki eden başlıca değişikliler arasında dinden dönme ve sopa cezasının kaldırılması, gayrimüslimlerin alkol içmelerine izin verilmesi, kadınları sünnet ettirmenin cezalandırılması, yurt dışına seyahat ederken kadınların çocuklarına eşlik etmelerine izin verilmesi konuları yer alıyor. Anayasada yapılan değişiklikler Sudan kamuoyu, sivil toplum örgütleri ve kadın meselelerinde aktif olan kadın hakları savunucuları arasında güçlü bir destek gördü. Ancak bu adım, değişiklikleri, “İslam hukukundan ayrılma” olarak gören radikal İslamcı akımları öfkelendirdi ve hükümete sert eleştiriler yöneltildi.
Başbakan, Perşembe günü Ensâr es-Sünne el-Muhammediye” gurubundan bir heyet ile yaptığı görüşmede hükümetin İslam dininin mirasını ve değerlerini korumaya daha istekli olduğunu, İslam dininin herhangi bir emrine, yasağına ve hedefine halel getirmeden İslami tüm ilke ve pratiklerin uygulanmasına saygı gösterileceğini vurguladı.
Sudan Adalet Bakanı Nasruddin Abdulbari de hükümetin adımlarının geçiş dönemini düzenleyen anayasal hükümlerle uyumlu olduğunu belirterek ülkede insan haklarını ihlal eden tüm yasaları değiştirmek için çalışacağını vurgulamıştı.
Bakan Abdulbari “hükümetin adalet ilkesine bağlı olduğunu, herhangi bir esas üzerine insanlar arasında ayrımcılık yapmadığını, hiç kimsenin kendi düşüncelerini veya entelektüel eğilimlerini insanlara dayatma hakkı bulunmadığını ve bu durumun ülkede devam etmesinin mümkün olmadığını” söyledi.



Binance’e Hamas davası açıldı: Kara para akladılar

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
TT

Binance’e Hamas davası açıldı: Kara para akladılar

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı operasyonunda yakınlarını kaybedenler, Filistinli örgütün kara para aklamasını sağladığı gerekçesiyle kripto devi Binance'e dava açtı.

306 ABD vatandaşının açtığı ve pazartesi günü kamuoyuyla paylaşılan davada, Hamas'ın saldırısında hayatını kaybeden, yaralanan veya rehin alınan kişilerin yakınları Binance'in yaptırımları deldiğini savunuyor. 

Davacılar, kripto borsasının Hamas, Hizbullah, Filistin İslami Cihad Örgütü ve İran Devrim Muhafızları'nın platform üzerinden 1 milyar dolardan fazla para transferi yapmasına göz yumduğunu iddia ediyor. 

Bu tutarın en az 50 milyon dolarının Gazze savaşını başlatan 7 Ekim 2023'teki saldırının ardından transfer edildiği belirtiliyor. 

ABD'nin Kuzey Dakota eyaletinde açılan davada, sözkonusu örgütlerin Binance'i kullanarak şüpheli hesaplar üzerinden kara para akladığı ileri sürülüyor. Bu örgütlerin hepsi ABD'nin yaptırım listesinde yer alıyor. 

Şikayette "CZ" diye de anılan Çinli iş insanı Changpeng Zhao'nun kurduğu kripto borsasına dair şu ifadeler yer alıyor: 

Binance yasadışı faaliyetler için kasıtlı olarak bir sığınak şeklinde faaliyet gösteriyor. Bugüne dek Binance'in temel iş modelini anlamlı biçimde değiştirdiğine dair hiçbir gösterge yok.

Şirketin açıklamasında davanın detaylarına ilişkin yorum yapılmazken "uluslararası alanda tanınan yaptırım yasalarına tam olarak uyulduğu" savunuldu. 

Kasım 2023'te ABD Adalet Bakanlığı, kara para aklamayı önleme ve yaptırım yasalarının ihlali nedeniyle Binance'le 4,3 milyar dolarlık bir uzlaşmaya varmıştı. Bu rekor tutar şirket tarafından kurumsal olarak ödendi. CZ ise aynı anlaşma kapsamında CEO'luk görevinden ayrılmış ve şirketten bağımsız olarak 50 milyon dolarlık kişisel para cezasını ödemeyi kabul etmişti.

Amerika'da yürütülen ceza yargılamasının ardından Zhao'ya gerekli kara para aklama kontrollerini uygulamadığı gerekçesiyle 4 ay hapis cezası verildi ve iş insanı bu cezasını tamamen çekerek tahliye edildi. Geçen ay ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan af kararıyla da yeniden CEO'luğa dönmesi önündeki engeller kaldırılmış oldu.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuter


BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
TT

BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomisini mahvettiğini ve Filistin topraklarının ‘bekasını’ tehdit ettiğini belirterek, uluslararası ‘acil’ müdahale çağrısında bulundu.

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan yeni bir raporda, Gazze'nin yeniden inşasının maliyetinin 70 milyar doları aşacağı ve onlarca yıl sürebileceğini belirtildi. Raporda, savaş ve ablukanın ‘Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküşe’ neden olduğu uyarısında bulunuldu.

Askeri operasyonların hayatta kalmanın her temel unsurunu önemli ölçüde zayıflattığı ifade edilen raporda, “Gazze Şeridi, gıdadan barınmaya ve sağlık hizmetlerine kadar insan eliyle yaratılmış bir uçuruma itildi” denildi.

Sistematik bir şekilde devam eden yıkımın, Gazze'nin kendini yaşayabilir bir alan ve toplum olarak yeniden inşa etme yeteneğini zedelediği belirtilen raporda, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil olmak üzere bin 221 kişi ölürken İsrail, Gazze Şeridi’ne  iki yıl süren yıkıcı bir savaş başlattı.

cdvfgthy
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’na geri dönen yerinden edilmiş Filistinlilerin görüldüğü havadan çekilmiş bir fotoğraf (AFP)

BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69 bin 756 Filistinliyi öldürdü.

Savaş, Gazze Şeridi'nde büyük yıkıma ve BM’nin bazı bölgelerde kıtlık ilan etmesine neden olan bir insani krize yol açtı.

UNCTAD raporuna göre Gazze Şeridi'ndeki yıkımın boyutu, ard arda ekonomik, insani, çevresel ve sosyal krizleri tetikleyerek, bölgenin gelişme düzeyindeki düşüşü tam bir yıkıma dönüştürdü.

Raporda, çift haneli büyüme ve önemli dış yardım desteğine rağmen, Gazze'nin 7 Ekim 2023 öncesi refah düzeyine geri dönmesinin onlarca yıl sürebileceği vurgulandı.

UNCTAD, koordineli uluslararası yardım, havale işlemlerinin yeniden başlatılması ve ticaret, hareket ve yatırım kısıtlamalarını hafifletmeye yönelik önlemleri bir araya getiren kapsamlı bir kurtarma planı çağrısında bulundu.

Gazze halkı ‘ciddi ve çok boyutlu bir yoksullukla’ karşı karşıya kalırken, UNCTAD, Gazze'deki her bireye yenilenebilir ve koşulsuz aylık nakit transferi sağlayan kapsamlı bir acil temel gelir programının başlatılmasını istedi.

Raporda, Gazze ekonomisinin 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçüldüğü ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) 161 dolar gibi cüzi bir rakama gerilediği, bu rakamın da küresel olarak en düşük oranlardan biri olduğu belirtildi.

Öte yandan Batı Şeria'da durum o kadar vahim olmasa da raporda ‘şiddet, Yahudi yerleşim birimlerinin inşasındaki hız ve işçi hareketliliğine getirilen kısıtlamaların’ buranın ekonomisini vurduğu ve UNCTAD'ın verileri kaydetmeye başladığı 1972 yılından bu yana en kötü ekonomik gerilemeye yol açtığı ifade edildi.


Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
TT

Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinin Mevasi bölgesinde, bugün (Salı) sabah saatlerinde etkili olan yoğun yağışlar sonucu çok sayıda sığınmacı çadırı sular altında kaldı.

d
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş kişiler için kurulan geçici kampta, Filistinli çocuklar yağmurdan korunmaya çalışıyor (AFP)

Filistin Haber Ajansı WAFA bölgede çok sayıda çadırın yağmur suları nedeniyle zarar gördüğünü ve kullanılamaz hale geldiğini bildirdi. Kurtarma ekipleri su baskınından etkilenen çadır alanlarına müdahalelerini çeşitli noktalarda sürdürüyor.

csdfrg
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta, yağmur sonrası eşyalarını düzenleyen Filistinli bir aile (AFP)

Gazze Şeridi genelinde şiddetli sağanak yağış ve fırtınalarla birlikte sığınmacı kamplarında ek olumsuzluklara yol açmaktadır.

Öte yandan, 15 Kasım’da meydana gelen yağışlar sırasında da binlerce çadırın su baskını nedeniyle zarar görmüştü.

sd
Filistinliler, sular altında kalan sokaklardan, eşek arabalarıyla geçiyor (DPA)