Sudan’da Beşir taraftarları yasa değişikliğini protesto etti

Sudan’da devrik lider Ömer Beşir’i destekleyen yüzlerce gösterici ve bazı radikal İslamcı gruplar dün Cuma Namazı’nın ardından başkent Hartum caddelerinde protestolar düzenlediler. Yetkililer yollar ve köprüler üzerinde sıkı güvenlik önlemleri uygularken şehirlerarası trafiğe de kısıtlamalar getirildi.
Ordu, göstericilerin toplanma ihtimaline karşı başkentin merkezindeki Sudan Silahlı Kuvvetler Merkez Komutanlığı’nın karargahının önüne geniş çaplı askeri takviye yaptı. Karargaha çıkan ana caddeler de kapaıldı.
Ülkedeki siyasal İslam taraftarları ve radikal İslamcı grupların son günlerde sosyal paylaşım sitelerindeki hesaplarında hükümet tarafından onaylanan bazı kanun değişikliklerini protesto etmek için “Öfke Cuması” adı altındaki gösteriye davet eden yoğun çağrıları yayıldı. Göstericiler, Egemenlik Konseyi’ndeki askeri liderlere seslenerek Başbakan Hamduk’u devirmeleri yönünde sloganlar attılar.
Başbakan Hamduk ise bazı kanunlarda yapılan değişiklikleri “ülkenin adalet sisteminde reform yapma yolunda önemli bir adım” olarak nitelendirdi. Hamduk, Facebook ve Twitter hesaplarından yaptığı açıklamada yeni kanun değişikliğini, “Sudan halkının devriminin sloganını gerçekleştirmek için, hukukun üstünlüğü ilkesini garanti eden yasalar ve yargı kurumları aracılığıyla adalet sisteminde reform yapma yolunda önemli bir adım” olarak niteledi. Hamduk, “Sudan hukuk sistemindeki tüm bozuklukların düzeltilmesi tamamlanıncaya kadar” kanun değişikliklerinin ve düzenlemelerin devam edeceğini vurguladı.
Başkent Hartum Güvenlik Komitesi, yapılan gösteriler öncesinde perşembe akşam saatlerinden itibaren tüm köprüleri kapattı. Söz konusu tedbirler cuma günü boyunca devam etti. Şarku’l Avsat, Hartum merkezine uzanan ana caddelerin girişlerinde asker, polis ve trafik polisleri birimlerinden oluşan düzenli birliklerin yoğun bir biçimde konuşlandığını ve ordu karargahına uzanan yolların taşınabilir beton bloklarla kapatıldığını gözlemledi. Yetkililer, kararlaştırılan süre boyunca vatandaşların köprülerden geçmemeleri yönünde çağrıda bulunurken vatandaşları Hartum’u korumak için görevlendirilen güvenlik güçleriyle iş birliği yapmaya davet etti.
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, anayasada belirtilen geçiş döneminin görevlerini yerine getirmek amacıyla Adalet Bakanlığı tarafından önerilen ve önemli değişiklikler olarak nitelenen yasa değişikliklerini onayladı. Ceza hukukuna etki eden başlıca değişikliler arasında dinden dönme ve sopa cezasının kaldırılması, gayrimüslimlerin alkol içmelerine izin verilmesi, kadınları sünnet ettirmenin cezalandırılması, yurt dışına seyahat ederken kadınların çocuklarına eşlik etmelerine izin verilmesi konuları yer alıyor. Anayasada yapılan değişiklikler Sudan kamuoyu, sivil toplum örgütleri ve kadın meselelerinde aktif olan kadın hakları savunucuları arasında güçlü bir destek gördü. Ancak bu adım, değişiklikleri, “İslam hukukundan ayrılma” olarak gören radikal İslamcı akımları öfkelendirdi ve hükümete sert eleştiriler yöneltildi.
Başbakan, Perşembe günü Ensâr es-Sünne el-Muhammediye” gurubundan bir heyet ile yaptığı görüşmede hükümetin İslam dininin mirasını ve değerlerini korumaya daha istekli olduğunu, İslam dininin herhangi bir emrine, yasağına ve hedefine halel getirmeden İslami tüm ilke ve pratiklerin uygulanmasına saygı gösterileceğini vurguladı.
Sudan Adalet Bakanı Nasruddin Abdulbari de hükümetin adımlarının geçiş dönemini düzenleyen anayasal hükümlerle uyumlu olduğunu belirterek ülkede insan haklarını ihlal eden tüm yasaları değiştirmek için çalışacağını vurgulamıştı.
Bakan Abdulbari “hükümetin adalet ilkesine bağlı olduğunu, herhangi bir esas üzerine insanlar arasında ayrımcılık yapmadığını, hiç kimsenin kendi düşüncelerini veya entelektüel eğilimlerini insanlara dayatma hakkı bulunmadığını ve bu durumun ülkede devam etmesinin mümkün olmadığını” söyledi.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, İran’daki rejimin çöküşüne ilişkin ‘aceleci hesaplamalar’ konusunda uyarıda bulunarak, bunun bütün bölgenin istikrarını bozacağını ve zaten istikrarsız olan bölgede bir güvenlik boşluğu yaratacağını söyledi.

Sudani, dün İngiliz haber ağı BBC'ye verdiği röportajda şunları söyledi:

“İran'daki rejim, hızla çökecekmiş gibi gösterildiği kadar zayıf değil. Bu rejim köklü bir rejim ve çok sayıda destekçisi ve yandaşı var.”

Irak Başbakanı İran'daki rejimin çöküşünün Irak'a etkisiyle ilgili bir soruya verdiği yanıtta, “Mantık, komşularda herhangi bir yerde çıkan yangının tüm bölgeye yayılacağını söylüyor. Bu yangından kimse korunamaz” ifadelerini kullandı.

Sudani, Irak'ın savaşın tüm bölgeye yayılmasından ‘gerçek bir endişe’ duyduğunu söyledi.

İsrail savaş uçakları, geçtiğimiz ay 12 gün süren savaş sırasında Irak hava sahasını kullanarak İran’daki hedefleri bombaladı. Başbakan Sudani bunu ‘ülkenin egemenliğinin ihlali’ olarak nitelendirdi.

Hükümetinin ülkenin savunma yapısında bir zayıflık tespit ettiğini, bunun üzerine Güney Kore ve Fransa'dan hava savunma sistemleri satın almak için çalışmalara başladığını ve son gerginliklerin ardından da bu süreci hızlandırmaya karar verdiğini söyleyen Irak Başbakanı, “Bizim bu tür ihlallere karşı koyacak yeterli ve ileri teknolojiye sahip bir hava savunma sistemimiz yok. Bu, aslında Irak'ı dahil olmadığı bir savaşa sürüklemek anlamına geliyordu” şeklinde konuştu.

Sudani, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Planlarımızı kesinlikle sürdüreceğiz ve İsrail ya da başka herhangi bir ülkenin Irak hava sahasını ihlal etmesine izin vermeyeceğiz. Mümkün olan tüm araçları kullanacağız.”

Irak'ın yeni radar sisteminin bazı parçalarını teslim aldığını ve bu yıl içinde sistemin büyük bir kısmını teslim alacağını belirten Sudani, “Güney Kore'den ilk sevkiyatı alacağız, ancak daha fazlasına ihtiyacımız var” dedi.

İsrail ile İran arasındaki ateşkesin kırılganlığından duyduğu endişeyi dile getiren Sudani, ateşkesi tehdit eden en önemli unsurlardan birinin İsrail hükümetinin başında Binyamin Netanyahu'nun bulunması olduğunu söyledi.

Irak Başbakanı, şunları söyledi:

“Bu, tüm bölge için bir endişe kaynağı, çünkü savaşları ve çatışmaları tüm bölgeye yaymak bu kişinin hayatta kalma stratejisidir. Bu da bölgedeki tüm ülkelerle sorunlar yaratıyor. Gazze'de ateşkes sağlanamadı, Lübnan'da da durum aynı, Suriye'ye istediği zaman saldırıyor. Bu endişe verici bir durum.”

Sudan’da Beşir taraftarları yasa değişikliğini protesto etti