Mismari: Güçlerimiz, Türk savaş gemileri de dahil olmak üzere etraftaki tüm hareketleri takip ediyor

UMH’ye yakın kuvvetler, Türkiye’den takviye aldıktan sonra Sirte’ye yönelmeye hazırlanıyor (Reuters)
UMH’ye yakın kuvvetler, Türkiye’den takviye aldıktan sonra Sirte’ye yönelmeye hazırlanıyor (Reuters)
TT

Mismari: Güçlerimiz, Türk savaş gemileri de dahil olmak üzere etraftaki tüm hareketleri takip ediyor

UMH’ye yakın kuvvetler, Türkiye’den takviye aldıktan sonra Sirte’ye yönelmeye hazırlanıyor (Reuters)
UMH’ye yakın kuvvetler, Türkiye’den takviye aldıktan sonra Sirte’ye yönelmeye hazırlanıyor (Reuters)

Libya’da Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanı Fayiz es-Serrac’ın sessizliğine rağmen UMH’ye bağlı içişleri ve dışişleri bakanlıkları, kabile liderlerinden oluşan bir heyetin Kahire’ye ziyaretini eleştirdi. Libya Ulusal Ordu (LUO) kuvvetleri de Türkiye’nin Libya’daki askeri seferberliğine yanıt olarak, Sirte cephesindeki mevziilerine saldırmak için ‘her türlü girişimleri caydırmaya’ hazır olduklarını açıkladı.
Bugün Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile görüşmek, Libya arenasındaki koşulları ve Cezayir’in krizin çözümüne ilişkin rolünü ele almak amacıyla bir ay içerisinde ikinci defa Cezayir’e ziyarette bulunmayı planlıyor. Salih’in medya danışmanı Hamid es-Safi, Libya krizini dış müdahale olmaksızın çözmek için çaba sarf etmek amacıyla Salih’in birkaç başkente yönelik son ziyaretlerinin sonuçlarının ele alınacağını açıkladı.
UMH’ye bağlı İçişleri Bakanı Fethi Başağa, Libyalı şeyhlerin Kahire’ye gitmesi dolayısıyla çekincelerine değindi. Bu şeyhlerin, Libya kabilelerinin temsilcileri olduklarını iddia ettiğini söyleyen Başağa, 17 Temmuz sabahı erken saatlerde Twitter üzerinden yaptığı açıklamada da “Libya’nın egemenliğinin baltalanmasını ve meşru hükümetin ihlalini kabul etmiyoruz” dedi.
Fethi Başağa, Kahire yönetiminin, Mısır’ın, Libya’daki meşru hükümetin yanında olduğunu idrak etmesi gerektiğini söylerken, Libya’nın istikrarının Mısır’ın istikrarı olduğuna dikkati çekti.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de kabile liderlerinin Kahire’deki toplantılarını eleştirdi.
Öte yandan Libya Ulusal Ordusu (LUO) Sözcüsü Ahmed el-Mismari, Türkiye’nin hala ordu unsurlarını, paralı askerleri ve gelişmiş silahları Libya’nın batı bölgesine gönderdiğini vurguladı. Mismari, Mısrata şehrinin hala bir havaalanı ve söz konusu unsurlar için bir ana üs olduğunu vurguladı.
Ahmed el-Mismari, geçtiğimiz Perşembe günü düzenlediği basın toplantısında, Mısrata’daki askeri havaalanının teçhizatla donatıldığına ve Geryan cephesinin Cufra üssüne doğru ilerlemek için kullanıldığına dikkati çekti. LUO Sözcüsü, Mısrata’nın doğusundaki çeşitli alanlarda milislerin mayın döşeme operasyonlarının takip edildiğine dikkati çekti. Ahmed el-Mismari, “Güçlerimiz, Türk savaş gemileri de dahil olmak üzere etraftaki tüm hareketleri takip ediyor. Düşman, son 48 saat içinde ordu kuvvetlerinin Mısrata’nın doğu cephesinden geri çekilmesi hakkında birçok yanlış söylenti yaydı. Aksine ordu komutanlığı, acil olası bir gelişmeyle mücadele etmek için Mısrata’nın batısındaki mevziilerini güçlendirdi” ifadelerini kullandı. Mismari, hava kuvvetleri ve savunmasının on binlerce subay ve askerle teyakkuzda beklediğine dikkati çekti.
Öte yandan Ahmed el-Mismari, Ankara’nın, el-Vatiyye bölgesindeki Ukbe bin Nafi üssünü ‘hava savunma sistemlerinin kurulması, mühimmat ve teçhizat depolarının inşa edilmesi yoluyla bundan sonraki operasyonlarının başlatılması için’ bir üs haline getirmeye çalıştığını açıkladı.
Mismari, Müslüman Kardeşler’e (İhvan) de sert bir saldırı başlatırken, ‘Ürdün ve Tunus’taki pozisyonlarını kaybettiklerine’ dikkati çekti. Arap ve İslam ülkelerinin uluslararası topluma, bu örgütün ‘El-Kaide ve DEAŞ gibi uluslararası barış ve istikrara yönelik bir tehdit’ olduğuna mesajlar gönderdiğini söyleyen Mismari, Türkiye’nin Katar’ın desteğiyle İhvan üyeleri için güvenli bir sığınak haline dönüştüğünü iddia etti.
LUO’ya yakın Libya Haber Ajansı, ordudaki tüm askeri birliklerin ‘en üst düzeyde teyakkuzda beklediklerini ve Genel Komutanlığın talimatlarını uygulamaya hazır olacak şekilde görevlerini yerine getirdiklerini’ belirtti. Ajansa göre karar alıcılar, Libyalılara hitaben genel komutanlığın, çocukların ve halkın kanıyla ticaret yapmayacağını, ‘devletin egemenliğini, bağımsızlığını, haysiyetini, prestijini ve yeteneklerini koruyan bir kale’ olarak kalacağını vurguladı.
Öte yandan Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, geçtiğimiz Perşembe akşamı Mısır MBC kanalındaki bir programda, ‘Mısır silahlı kuvvetlerinin, son 6 yıl içerisinde teröristlerle ve yabancı savaşçılarla dolu olan Libya sınırında, yaklaşık 10 bin zırhlı aracı imha etmeyi başardığına dikkati çekti.



Gazze halkı, savaşın neden olduğu yıkımın ardından kültürel mirasını korumak için zamanla yarışıyor

Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
TT

Gazze halkı, savaşın neden olduğu yıkımın ardından kültürel mirasını korumak için zamanla yarışıyor

Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi’nde 70 bin kişinin hayatını kaybetmesi, çok sayıda kişinin yaralanması, yüz binlerce insanın yerinden edilmesi ve neredeyse bütün mahallelerin yok olmasının ardından, yeniden inşa artık hayal gücünü zorlayan, neredeyse tasavvur edilemez bir görev haline geldi.

Buna rağmen, bölgede en değerli tarihi yapılar arasında yer alıp ağır hasar gören az sayıdaki noktada, işçiler şimdiden çalışmaya başladı. Amaç, geçmişten geriye kalan az sayıdaki kalıntıyı toprak altından çıkarmak.

Bu alanlar arasında, Gazze’nin eski kent merkezinde bulunan ve savaş sırasında İsrail güçlerinin hedef aldığı en önemli kültürel miras olan Büyük Ömer Camii de bulunuyor. İsrail ordusu, avlularının altında savaşçılar tarafından kullanılan bir tünel bulunduğunu öne sürerek yapıyı bombaladığını açıklamıştı. Filistinliler ise böyle bir tünelin varlığını reddediyor ve saldırının Gazze’nin dini ve kültürel mirasını yok etmeye yönelik olduğunu savunuyor.

dfrgt
Gazze şehrinde bulunan Büyük Ömer Camii'nin içindeki enkazı temizleyen bir işçi, 17 Kasım 2025 (Reuters)

Batı Şeria’daki Beytüllahim’de bulunan Miras Koruma Merkezi’nde mimar ve kültürel miras uzmanı olarak görev yapan ve şu anda savaşta zarar gören alanları kurtarmak için Gazze’de çalışan Hammude ed-Dehdar, İsrail’in bu yapıların yıkımının Filistin tarihini silebileceğini düşünerek ‘yanıldığını’ söyledi.

Dehdar, Gazze’de Reuters’a yaptığı açıklamada, bu yapıların kadim bir halkın ortak hafızasını temsil ettiğini belirterek, “Bu miras, korunması ve savunulması için ortak çaba gerektiren bir bellektir” dedi.

İsrail ordusu ise Hamas hedeflerine yönelik her saldırının, bu tür alanları tehlikeye atabilecek olması nedeniyle sıkı bir onay sürecinden geçtiğini açıkladı.

fgt
Gazze şehrinde savaş sırasında hasar gören tarihi Paşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları yürüten işçiler, 11 Kasım 2025 (Reuters)

İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “İsrail ordusu, kültürel miras alanları ile tarihi ve kültürel önemi bulunan mekânlara azami hassasiyetle yaklaşmaktadır. Bu alanlar ve sivillerin zarar görmesini en aza indirmek, saldırı planlamasında temel bir önceliktir” ifadeleri yer aldı.

Zamansız hikayeler

Nüfusunun büyük bölümü, bugün İsrail sınırları içinde kalan şehir ve köylerden zorla göç ettirilmiş mülteciler ya da onların çocuklarından oluşan Gazze Şeridi’nde, Büyük Ömer Camii, Gazze halkını kendi kültürel mirasına ve Ortadoğu’nun zengin mimari tarihine bağlayan temel unsurlardan biriydi.

Halk arasında anlatılan geleneksel hikâyelere göre Samson’un onu esir alanların üzerine tapınağı yıktığı yer olduğu söylenen bu alan, İslam’ın 7. yüzyılda Halife Ömer bin Hattab döneminde Akdeniz’e ulaşmasından önce bir Bizans kilisesine de ev sahipliği yapıyordu. Bölge İslam hâkimiyetine girdikten sonra yapı camiye dönüştürüldü.

Sonraki yüzyıllar boyunca yapı; Memlükler, Haçlılar ve Osmanlılar tarafından pek çok kez yeniden şekillendirildi ve Orta Çağ’da bölgenin mimari harikalarından biri olarak ün kazandı.

Caminin minaresi, Gazze siluetinin en belirgin unsurlarından biriydi. Cemaat, kubbeli tavanlar altında ve cilalı taşlarla döşeli avlularda ibadet eder; namazın ardından caminin görkemli cephesinin önünden geçerek kapılarından dışarı çıkar ve eski kentin çevresindeki çarşı sokaklarına doğru akardı.

frgt
Gazze şehrinde savaş sırasında hasar gören tarihi Paşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları yürüten işçiler, 11 Kasım 2025 (Reuters)

Yakındaki Kayseriyye Çarşısı, dükkânlarıyla ünlüydü; esnafı ve komşuları, âşıkların düğün takılarından kıskanç kayınvalidelerin hikâyelerine uzanan unutulmaz öyküler anlatırdı. Bugün bunlardan geriye neredeyse hiçbir iz kalmadı.

Ağır hasar gören bir diğer yapı da 13. yüzyıla uzanan tarihi Paşa Sarayı oldu. Bir müzeye ev sahipliği yapan yapının sergilediği eserler artık kayıp.

Dehdar, kültür ve miras söz konusu olduğunda bunun yalnızca eski bir bina ya da tarihi taşlardan ibaret olmadığını vurgulayarak, “Her taş bir hikâye anlatır” dedi.

Filistin’in Batı Şeria merkezli Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı Müsteşarı Cihad Yasin ise Filistinli yetkililer ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) tarihi alanların restorasyonu için üç aşamalı bir plan hazırladığını, ilk maliyetin 133 milyon dolar olarak öngörüldüğünü belirtti.

Yasin, önceliğin çökme riski taşıyan yapıların hızlı müdahaleyle desteklenmesi olduğunu söyledi. Ancak beyaz çimento ve alçı sıkıntısı yaşandığını, Gazze’deki kaynakların sınırlı olduğunu ve restorasyon malzemelerinin fiyatlarının ciddi şekilde arttığını ifade etti.

sdfgt
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta İsrail hava saldırıları sırasında hasar gören, kısmen yıkılmış Berkuk Kalesi, 16 Kasım 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi’nde kültürel mirasın yıkımı, evlerini ve geçim kaynaklarını kaybetmiş yaslı aileler arasında bile ayrı bir acı yaratmaya devam ediyor.

Münzir Ebu Asi, küçük kızı Kenzi’nin Büyük Ömer Camii’nin vurulduğunu duyunca hissettiği derin üzüntü nedeniyle onu teselli etmek zorunda kaldığını söyledi.

Ebu Asi, “Küçük kızım Kenzi çok üzüldü. Camiye saldırı haberini duyduğumuzda biz de şaşırdık; neden böyle bir şey yapıldı?” dedi.

Sözlerini sürdüren Ebu Asi, Paşa Sarayı’nın da bombalanmasının ardından artık kesin bir kanaate vardıklarını belirterek, “Bu işgalin, Filistin kimliğini yok etmek, her türlü Filistin eserini silmek istediği artık bizim için kesinleşti” ifadesini kullandı.


Etiyopya, Mısır'ı Afrika Boynuzu'nda ‘istikrarsızlaştırma kampanyası’ yürütmekle suçluyor

Rönesans Barajı (Reuters)
Rönesans Barajı (Reuters)
TT

Etiyopya, Mısır'ı Afrika Boynuzu'nda ‘istikrarsızlaştırma kampanyası’ yürütmekle suçluyor

Rönesans Barajı (Reuters)
Rönesans Barajı (Reuters)

Etiyopya Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır’ı Afrika Boynuzu bölgesinde ‘Etiyopya’yı hedef alan bir istikrarsızlaştırma kampanyası yürütmekle’ ve ‘gerilimi artırmaya zemin hazırlamakla’ suçladı.

İki ülke arasında Mavi Nil üzerindeki Rönesans Barajı konusunda süren anlaşmazlığa atıfta bulunan bakanlık, açıklamasında Mısır’ın ‘Afrika Boynuzu’nda Etiyopya’yı merkeze alan, ancak onunla sınırlı olmayan bir istikrarsızlaştırma kampanyası yürüttüğünü’ savundu.

Bakanlık, Mısır’ın ‘diyaloğu reddettiğini ve gerilimi artırma niyetini açıkça ortaya koyan düşmanca söylemini yoğunlaştırdığını’ iddia etti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise dün yaptığı açıklamada, ülkesinin Etiyopya’nın Rönesans Barajı’na ilişkin tek taraflı adımlarını reddettiğini yineleyerek, “Etiyopya’nın uygulamaları tüm Afrika kıtasının istikrarını tehdit eden ciddi bir tehlike oluşturuyor” dedi.

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı da geçen ay yaptığı açıklamada, Etiyopya’nın baraj yönetiminde ‘tek taraflı ve kontrolsüz uygulamalarını’ sürdürdüğünü, bunun ‘havza ülkelerinin hak ve çıkarlarını tehdit eden ciddi riskler barındırdığını’ vurguladı.

Etiyopya, milyarlarca dolara mâl olan dev Rönesans Barajı’nın inşasına Nil Nehri üzerinde 2011 yılında başladı. Mısır ise projeyi, Afrika’nın en uzun nehrindeki tarihi su haklarını tehdit eden bir girişim olarak görüyor.

Afrika Birliği (AfB) arabuluculuğunda Mısır ile Etiyopya arasında yürütülen müzakereler Nisan 2021’de sonuçsuz kalmış; bunun üzerine Kahire, Addis Ababa’ya baskı uygulanması için konuyu Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne taşımıştı.


İsrail, Gazze’nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında 2’si çocuk 6 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
TT

İsrail, Gazze’nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında 2’si çocuk 6 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)

Filistin merkezli Ma'an haber ajansının bildirdiğine göre, dün akşam (Çarşamba) Gazze Şeridi’nin güneyine düzenlenen İsrail hava saldırılarında 6 Filistinli hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı.

Ajans, İsrail ordusunun Han Yunus kentinin batı bölgelerini en az dört füzeyle vurduğunu aktardı.

Filistinli sağlık kaynakları, “aralarında iki çocuğun da bulunduğu 6 kişinin İsrail bombardımanında yaşamını yitirdiğini” bildirdi.

Saldırının, Han Yunus’un batısındaki Mevasi bölgesinde bulunan bir çadırı hedef aldığı belirtilirken, gelişmenin İsrail ordusunun gün içinde Refah’ın güneyinde yaşanan çatışmalarda 5 askerinin yaralandığını duyurmasının ardından geldiği ifade edildi.