İdlib kırsalında Türkiye ve rejim güçleri arasında çatışma

TSK, Suriye'nin kuzeyindeki İdlib kentinde devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)
TSK, Suriye'nin kuzeyindeki İdlib kentinde devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)
TT

İdlib kırsalında Türkiye ve rejim güçleri arasında çatışma

TSK, Suriye'nin kuzeyindeki İdlib kentinde devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)
TSK, Suriye'nin kuzeyindeki İdlib kentinde devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)

Suriye rejim güçlerinin İdlib’in güneyindeki Türkiye destekli muhalif gruplara saldırması üzerine Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) rejim mevzilerine füzelerle karşılık verdi.
Suriye rejim güçlerinin Çarşamba günü Türkiye destekli muhalif grupların kontrolündeki Futeyra, Kansafra, Safuhun ve Fleyfel’de saldırı düzenledi. Saldırıda, Türkiye destekli muhaliflere ait Fethu’l Mubin Operasyon Odasından 3 kişinin öldüğü ve yaralıların olduğu bildirildi.
Türk kuvvetleri ve Fethu’l Mubin operasyon odası, rejim güçlerinin saldırısına yanıt olarak, Perşembe günü Kefr Nebil ve İdlib’in güney kırsalındaki rejim güçlerinin noktalarını hedef aldı.
Rejim kuvvetleri, İdlib’in doğusundaki Sermin, Neyrab ve Afes yakınlarını vururken, Türkiye’ye yakın Ulusal Kurtuluş Cephesi de, İdlib’in doğusundaki Dadih köyünde bulunan rejim mevzilerini vurdu.
Bölgedeki Türkiye destekli muhalif gruplar ve rejim güçleri alarm halinde.

İngiltere Savunma Bakanı: SİHA’lar ‘oyun değiştirici’ nitelikte
Öte yandan, İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Türkiye’ye ait silahlı insansız hava araçlarının (SİHA) Libya ve Suriye’de etkili biçimde kullanmasının ‘oyun değiştirici’ nitelikte olduğunu söyleyerek övgüde bulundu.
Wallece, Hava ve Uzay Gücü Konferansı’nda yaptığı konuşmada, İngiltere’nin savunma konularında başka ülkelerden ders alması gerektiğini söyleyerek, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’nin 2019 ortasından bu yana Bayraktar TB-2’leri Libya’da nasıl kullandığına bakın. Bu İHA’lar istihbarat topladı, gözetleme yaptı ve cephe, tedarik hatlarını ve lojistik üslerini hedef alan operasyonlar yaptı. Türkiye’nin Suriye’de müdahil oluşunu ve elektronik harbi, hafif silahlı SİHA’ları, tankları, zırhlı araçları ve üzerlerindeki hava savunma sistemlerini durdurmaya dönük akıllı mühimmatı nasıl kullandığını düşünün. Haberlere göre Esad rejimi ağır kayıplar verdi. 3 bin asker, 151 tank, 8 helikopter, 3 İHA, 3 muharip savaş uçağı, kamyonlar, 8 hava savunma sistemi, bir karargah ve sair ekipman ile tesisler. Bu iddiaların yarısı bile doğruysa, bu oyun değiştirici niteliktedir.”

HTŞ alıkoyduğu bir İngiliz’i kefaletle serbest bıraktı
Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ), 3 hafta önce Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de alıkoyduğu İngiltere doğumlu olan ancak 3 yıl önce vatandaşlıktan çıkarılan bir kişiyi kefaletle serbest bıraktı.
İdlib bölgesinin yarısını kontrol eden HTŞ, 22 Haziran'da 33 yaşındaki insani yardım görevlisi Taukir Şerif’i alıkoymuştu.
HTŞ’nin propaganda sitesi Ebaa News’e göre Pakistan asıllı Şerif tutuksuz yargılanacak ve iki hafta sonra HTŞ’ye bağlı mahkemeye çıkacak.
HTŞ’nin medya sorumlusu Tacuddin Ömer, yargıya sunulan kanıtlara dayanarak hakkında tutuklama emri çıkarılan Şerif’in askeri mahkeme önüne çıktığı, savunmasını yaptığı ve tutuksuz yargılanmak üzere kefaletle serbest bırakıldığını söyledi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) ise, Şerif’in HTŞ’nin rakibi olan muhalif gruplarla şüpheli ilişkisi nedeniyle yakalandığını iddia etti.
HTŞ, Şerif’i İdlib’e yönelik projelerdeki yardım parası kullanmakla suçluyor.
Pakistan asıllı ve İngiltere doğumlu olan Şerif’in eşiyle kurduğu ‘Suriye’den Canlı Gelişmeler’ organizasyonuna göre, Şerif 2012 yılında Suriye’ye geldi.
İngiliz medyasında ise Şerif’in, terör örgütü El Kaide ile bağlantılı bir gruba bağlı olmakla suçlandığı ve 2017’de İngiltere vatandaşlığından çıkarıldığı bilgisi yer aldı. Şerif’in kendisine yöneltilen suçlamaları kabul etmediği de ifade edildi.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.