عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Cezayirli sanatçı Abdurrahman Yamuni, Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti

Cezayirli sanatçı Abdurrahman Yamuni (Twitter hesabı)
Cezayirli sanatçı Abdurrahman Yamuni (Twitter hesabı)
    Cezayir / Şarku’l Avsat
TT
TT

Cezayirli sanatçı Abdurrahman Yamuni, Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti

Cezayirli sanatçı Abdurrahman Yamuni (Twitter hesabı)
Cezayirli sanatçı Abdurrahman Yamuni (Twitter hesabı)

Cezayir’in halk türkülerinin önemli simalarından Abdurrahman Yamuni (Ebu Accac es-Sağir) yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle hayatını kaybetti.
Cezayir haber ajansı APS’nin Sağlık ve Nüfus Müdürlüğü’nden aktardığına göre, Kovid-19 teşhisi konulan ve 2 haftadır evde tedavi gören 57 yaşındaki Yamuni önceki gün yaşamını yitirdi.
Halk müziği cemiyeti Nesim el-Hidab’ın başkanlığını yürüten Yamuni, ‘Teyyarat Geceleri’ isimli halk şarkıları festivalinin iki dönem organizatörlüğünü üstlendi. Bu festivallere halk türkülerinin önemli isimlerinden Abdulkadir Şau, Mehdi Tammaş ve Nureddin bin Atiyye katılmıştı.
Cezayir Kültür Müdürlüğü, Yamuni’nin vefat haberini, ‘sanat camiası halk türkülerinin ve sanatın önemli mihenk taşlarından olan Yamuni’yi kaybetti’ şeklinde duyurdu.
Halk türkülerine olan ilgisi çocukluk dönemlerinde başlayan Yamuni, Teyyarat vilayetindeki Ebu Abdelli Ebu Abdelli Caddesi’nde oturan mahalle arkadaşlarıyla birlikte müzik grubu kurdu. Bu grubun içerisinde Muhammed Rıza Yahya ve Herval Abd kardeşler ve daha birçok kişi yer aldı.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons
TT
TT

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons

Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.

Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.

Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.

Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.

Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.

Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.

Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.

Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.

xsdfrgt
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)

Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.

Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.

Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.

Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.

Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.

Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.

Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor: 

Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.

Independent Türkçe