عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Herkül'ün başı definecilerle dertte

Herkül'ün başı definecilerle dertte
    Bursa/İHA
TT
TT

Herkül'ün başı definecilerle dertte

Herkül'ün başı definecilerle dertte

Bursa’nın İznik ilçesinde yaklaşık 2 bin yıllık Roma dönemine ait Herkül kaya kabartması definecilerin saldırısına uğradı. Daha önceden sakalı ve asası yontularak sökülen Herkül’ün yüzü hedef haline geldi. Yüzün yarısı parçalandı ve üzerinde delik açıldı.
İznik’in Hisardere köyü yolu üzerindeki Deliktaş mevkisinde bin 800 yıl önce taş ocağında çalışan işçilerin hem korunması hem de dini ibadetlerini yapabilmesi için kaya üzerine işlenen Herkül kabartması, kimliği belirsiz kişilerce tahrip edilmiş kaya üzerine kabartma olarak işlenen heykelin sağ elindeki gücünü temsil ettiğine inanılan asa yok olmuştu.

Yüzü hedef haline geldi
Günden güne yok olma aşamasına gelen Herkül kabartması yine definecilerin hedefi haline geldi. Yüz kısmının yarısı yok edildi ve üzerine delik açıldı. Ayrıca, Herkül kabartmasının olduğu eski taş ocağı alanı daha önce dökülen zeytin çorağı ile bataklığa dönüştü.
M.S. 3. yüzyılda taş ocağında bulunan doğal kaya parçasına işlenen ve Yunan mitolojisinde göre Herakles olarak anılan Herkül’ün; Zeus ile Miken kralının kızı Alkmene’nin oğlu olduğuna inanılıyor. Heykel ve kabartmaların o yüzyılda kötülüklerden insanları koruduğuna inanılıyor. Herkül’ün, Deliktaş taş ocaklarında çalışan işçilere manevi ve bedensel güç aşılamak ve korumak amacıyla yapıldığı düşünülüyor. Kabartmada resmedilen Herkül’ün sağ elinde gücünü temsil eden asa, sol elinde öldürdüğü yedi başlı yılan bulunuyor. Doğaüstü güçleri olduğuna inanılan mitolojik karakter, Yunan mitolojisinde Herakles ve Roma mitolojisinde Herkül olarak biliniyor.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT
TT

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren yeni bir sistem geliştirerek büyük bir sarsıntıdan önce halkı daha hızlı uyarma potansiyeline sahip bir yol buldu.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (US Geological Survey/USGS) ve diğer araştırmacıların geliştirdiği sistem, milyonlarca telefondan alınan verileri kullanarak bir depremden kaynaklanan en erken sarsıntı sinyallerini tespit ediyor.

Bir cihaz kümesi aynı yer hareketini kaydettiğinde, sistem bunu işaretleyerek yakın bölgelerdeki diğer cihazlara uyarı gönderiyor.

Science'ta yayımlanan çalışma, ağın ayda 300'den fazla deprem tespit ettiğini ortaya koydu. Uyarıların gönderildiği bölgelerde, daha sonra depremi hissettiğini bildiren kişilerin yüzde 85'i uyarıyı aldığını söyledi. Yüzde 36'sı sarsıntı başlamadan önce, yüzde 28'i sarsıntı sırasında ve yüzde 23'ü de sarsıntıdan sonra uyarı almış.

Çalışmada sistemin, geleneksel sismik sensörlerin yerini almasa da yoğun bilimsel ağlara sahip olmayan bölgelerde ölçeklenebilir, düşük maliyetli bir erken uyarı aracı sunabileceği belirtiliyor. Yazarlar bunun özellikle akıllı telefonların yaygın ancak sismometrelerin nadir bulunduğu, gelişmekte olan ülkeler için umut vaat ettiğini söylüyor.

Google yaptığı açıklamada, sistemin insanlara "uyarı vererek sarsıntı başlamadan önce birkaç değerli saniye" kazandırabileceğini ifade ediyor.

Bu saniyeler bir merdivenden inmek, tehlikeli nesnelerden uzaklaşmak ve korunmak için yeterli zamanı sağlayabilir.

Uyarılar, deprem sırasında daha yıkıcı olan S dalgalarından önce gelen ve hızlı hareket eden P dalgalarının saptanmasına dayanıyor. Yeterli sayıda telefon P-dalgalarını tespit ederse sistem, sarsıntıyı hissetmesine belki de birkaç saniye kalan kullanıcılara uyarılar gönderiyor. Bu saniyeler korunmak, bir ameliyatı durdurmak ya da kritik altyapıyı duraklatmak için yeterli olabilir.

2020'de çıkmaya başlayan Android Deprem Uyarı Sistemi halihazırda Birleşik Devletler, Japonya, Yunanistan, Türkiye ve Endonezya gibi çeşitli ülkelerde kullanılıyor. Doğrudan Android işletim sistemine yerleştirilen teknoloji, kullanıcıların ayrı bir uygulama indirmesini gerektirmiyor.

cdfgthy
Harita, Android'in deprem uyarı sisteminin aktif olduğu ülkeleri (açık yeşil) gösteriyor. Kırmızı ve sarı sırasıyla güçlü (MMI 5+) ve hafif (MMI 3-4) sarsıntıların yaşandığı alanlar. Gri noktalar uyarı verilmeyen algılamaları gösteriyor. Kaliforniya, Oregon ve Washington'daki uyarılar (koyu yeşil) ShakeAlert'ten geliyor (Google)

Araştırmacılar doğruluk oranı bilimsel sensörler kadar yüksek olmasa da akıllı telefonlardan gelen uyarıların en çok işe yaradığı yerlerin, telefon yoğunluğu ve güvenilir veri bağlantıları yüksek seviyedeki kentsel alanlar olduğunu tespit etti. 

Çalışma, MyShake uygulaması gibi daha önceki kitle kaynaklı deprem uygulamalarının üzerine inşa edilse de milyonlarca cihaza gömülü olması sisteme fayda sağlıyor.

Yazarlar, "Kitle kaynaklı sistemlerin giderek daha önemli hale geleceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanıyor. 

Geleneksel sensörleri kişisel cihazlardan gelen verilerle birleştirerek daha dayanıklı, kapsayıcı erken uyarı sistemleri oluşturmak mümkün.

Independent Türkçe