E-ticaret sektörü yılın ilk yarısında yüzde 88 büyüdü

E-ticaret sektörü yılın ilk yarısında yüzde 88 büyüdü
TT

E-ticaret sektörü yılın ilk yarısında yüzde 88 büyüdü

E-ticaret sektörü yılın ilk yarısında yüzde 88 büyüdü

Yeni tip koronavirüs salgınının etkisiyle 2020 yılının ilk yarısında e-ticarete yönelim artarken siparişlerde rekor artış gözlendi. IdeaSoft’un açıkladığı verilere göre, temassız alışveriş için ilk kez dijital kanallarla tanışan vatandaşların etkisiyle e-ticaret sektörü ilk altı ayda sipariş adedinde yüzde 77, satış hacminde ise yüzde 88 büyüdü.
Yeni tip koronavirüs salgınıyla birlikte dünya genelinde tüketici davranışları hızla dijitalleşirken bu süreçte e-ticaret sektörü ciddi bir ivmelenme yaşadı. Türkiye'nin önemli e-ticaret altyapı sağlayıcılarından IdeaSoft, e-ticaret sektörünün ilk altı aylık karnesini çıkardı. Çalışma kapsamında salgının da etkisiyle e-ticaretteki sipariş ve hacim artışlarını ortaya koymak adına 9 binden fazla e-ticaret sitesinin 2020 Ocak-Haziran verileri incelendi. Buna göre; yılın ilk altı ayında bir önceki senenin aynı dönemine göre ilk kez online alışverişe yönelen tüketicilerin etkisiyle e-ticaret sektörünün satış hacmi yüzde 88, sipariş sayısı ise yüzde 77 büyüme gösterdi.
Pandemi süreciyle fiziksel temastan kaçınan vatandaşların dijitale yönelmesinden olumlu etkilenen sektörler kadar olumsuz etkilenenlerin de olduğu dikkat çekti. Yılın ilk 6 ayında en çok büyüme kaydeden sektör satış hacmini yüzde 1064,98'lik rekor artışla 10 katına çıkaran iş güvenliği sektörü oldu. Olumsuz etkilenen sektörlerin başında ise satış hacmindeki yüzde 57,41'lik düşüşle promosyon ve reklam ürünleri sektörü geldi.

Evde geçirilen süre ev tekstili ve mobilya sektörüne yaradı
Türkiye'de ilk kovid-19 vakasının görüldüğü mart ayından itibaren evde geçirilen süre artarken vatandaşların hem yaşam alanlarını güzelleştirmek hem de eksikleri gidermek için harekete geçtiği gözlendi. Bu süreçte nişan ve düğün planlarını askıya alan çiftler de yarım kalan hazırlıklarını online alışverişte tamamladı. IdeaSoft tarafından paylaşılan verilere göre, bu yönelimden en büyük payı yüzde 184'lük satış hacmi artışıyla ev tekstili, yüzde 169 ile mobilya, yüzde 126 ile hırdavat ve yapı market, yüzde 124 ile elektrik, yüzde 112 ile çeyiz ve züccaciye, yüzde 117 ile ev dekorasyon ve yüzde 97 ile beyaz eşya ve ev aletleri sektörü aldı.

Kalabalık alanlardan kaçınan vatandaşlar internetten sipariş vermeye başladı
Online alışveriş, temel ihtiyaçların temininde de tüketicilerin tercihi oldu. Salgın sürecindeki bulaş riski nedeniyle pazar ve market gibi kalabalık alanlardan kaçınan vatandaşlar internetten sipariş vermeye başladı. Verilere göre; 2020'nin ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla iç giyim sektöründe yüzde 160, gıdada yüzde 132, tarım ve organik ürünlerde yüzde 74, tekstil ve giyimde yüzde 72, bebek ve çocuk ürünlerinde yüzde 67, ayakkabıda yüzde 52 ve temizlik ürünlerinde yüzde 31'lik sipariş artışı kaydedildi. Öte yandan, tüketicilerin bir kısmı çocuklarıyla geçireceği vakti keyifli hale getirecek ürünler, bir kısmı da kişisel gelişimine katkı sağlayacak aktiviteler aradı.
Verilere göre, oyuncak siparişleri 6 ayda yüzde 123 artarken sektörün satış hacmi de 2019 yılının aynı dönemine oranla yüzde 526 büyüdü. Oyun ve hobi ürünlerinde kaydedilen yüzde 274'lük sipariş artışı ise sektörün satış hacmini yüzde 172 oranında artırdı. Aynı dönemde; motosiklet ekipmanları satış hacmindeki yüzde 154'lük artışla öne çıkarken onu yüzde 136 ile müzik ve müzik aletleri ve yüzde 130 ile kitap ve yayınevi sektörü izledi.

En çok tesettür giyim ile saat ve optik siparişleri düştü
Yılın ilk yarısı e-ticarette yer alan kimi sektörler için olumlu geçerken kimileri de hem sipariş hem de satış hacmi bazında düşüş yaşadı. Verilere göre, sipariş bazında en çok düşüş yüzde 42 ile tesettür giyimde yaşandı. İkinci sırada yüzde 31 ile saat ve optik sektörü yer aldı. Satış hacmine bakıldığında ise en çok düşüş yüzde 57 ile promosyon ve reklam ürünlerinde yaşandı. Yüzde 48'lik düşüş yaşayan endüstriyel ürünler ikinci sırada yer alırken onu yüzde 18'lik düşüşle bilgisayar, yüzde 15 ile ısıtma ve soğutma sektörü ve yüzde 8 ile cep telefon sektörü takip etti.

"E-ticaret artık bir seçenek değil, zorunluluk"
Açıkladıkları veriler kapsamında e-ticaretin seyrine ilişkin değerlendirmelerde bulunan IdeaSoft CEO'su Seyhun Özkara, "Kovid-19 sürecinde tüketiciler tercihlerini online alışverişten yana kullandı. İnsanların evde kalması alışveriş yapmalarını engellemedi; sadece şeklini değiştirdi ve dijitale taşıdı. Haliyle yalnızca fiziki mağazası olan birçok işletme kepenk kapatma noktasına geldi. E-ticaret ile dijitalleşen ve bu sürece hızlıca adapte olan firmalar ise ayakta kalmayı başardı. Pandemi, işletmelere sektörü ne olursa olsun e-ticaret yapmanın ve online bir mağazaya sahip olmanın bir zorunluluk haline geldiğini kanıtladı. IdeaSoft olarak hem tüketici davranışlarındaki hem de işletmelerdeki bu değişimin yalnızca pandemiden kaynaklandığını düşünmüyoruz fakat dijitalleşme sürecine ciddi bir ivme kazandırdığı bir gerçek. Mart ayından bu yana ilk defa online alışverişi deneyimleyen binlerce tüketici ve günler içinde e-ticarete başlayan yüzlerce KOBİ e-ticaret ekosisteminin bir parçası haline geldi. Türkiye'de bir ilki gerçekleştirerek anlık satış verilerini paylaştığımız canli.ideasoft.com'dan da takip edilebileceği üzere bu yıl 17 milyondan fazla ürün satıldı." şeklinde konuştu.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.