Moskova ve Ankara görüştü: Libya'da kalıcı ateşkes için çalışmaya devam

(AFP)
(AFP)
TT

Moskova ve Ankara görüştü: Libya'da kalıcı ateşkes için çalışmaya devam

(AFP)
(AFP)

Türkiye ve Rusya arasında dün gerçekleşen görüşmelerde, Libya’daki krizin askeri bir çözümünün olmadığı vurgulanarak ateşkes yapılması ve güvenli insani erişimin sağlanması için aralarındaki istişarelerin devam etmesi gerektiği konusunda mutabakat sağlandı. İki ülke Libya Ortak Çalışma Grubu kurulmasının değerlendirilmesiyle birlikte tarafları, acil insani yardımların ihtiyacı olan kişilere ulaştırılmasını sağlamak için gerekli önlemleri almaya davet etti.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı’nın başkanlık ettiği Rus bir heyet, Türkiye Dışişleri Bakanlığı’na gelerek yetkililer ile temaslarda bulundu. Görüşmenin ardından Dışişleri Bakanlığı Libya konusunda, “Türk-Rus Yüksek Düzeyli İstişareler”e ilişkin ortak bir bildiri yayınladı. Söz konusu bildiride şu ifadelere yer verildi:
“Her iki ülke 8 Ocak 2020’de İstanbul’da Libya’daki durumu yatıştırmak ve siyasi sürece bir zemin hazırlamak için bir girişim başlattı. Türkiye ve Rusya Libya’nın egemenliğine, bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve Birleşmiş Milletler (BM) Antlaşması’nın amaçlarına ve ilkelerine güçlü bir şekilde bağlı olduğunu yineliyor.”
Açıklamada “Libya’da askeri bir çözümün olmadığı, problemin sadece Libyalıların liderliğinde ve gözetiminde BM’nin kolaylık sağlamasıyla siyasi bir süreç içerisinde çözülebileceği” vurgulandı. Türkiye ve Rusya arasındaki istişarelerinin BM Güvenlik Konseyi tarafından belirlenen Libya’daki terörist kişiler ve yapılarla mücadeleye devam edilmesi gerektiği vurgulandı.
Aynı zamanda her iki taraf Libya’da güvenlik ve istikrarı sağlama ve insani durumu iyileştirme hedefi doğrultusunda ikili görüşmelerin sürdürülme konusunda kararlılıklarını yineledi. Açıklamada her iki ülkenin, Libya’daki tarafların sürdürülebilir bir ateşkes yapılması için şartların oluşturulmasına teşvik edilmesi dahil olmak üzere ortak çabaların sürdürülmesi, 19 Ocak 2020’de Libya sorununu görüşmek üzere yapılan Berlin Konferansı’nın sonuçları ile uyumlu olarak BM ile eşgüdüm halinde Libyalılar arasında siyasi diyaloğun güçlendirilmesi hususlarında mutabakat sağladığı belirtildi.
Her iki taraf, güvenli insani erişimin sağlanması ve ihtiyaç duyan herkese acil insani yardımın ulaştırılmasını sağlamak için tarafların önlemler almaya davet edilmesi, Libya Ortak Çalışma Grubu’nun kurulmasının değerlendirilmesi ve bir sonraki istişarelerin en yakın zamanda Rusya’nın başkenti Moskova’da yapılması konularında uzlaşma sağladı.

Merkel-Erdoğan görüşmesi
Diğer yandan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya’daki gelişmeleri görüşmek üzere dün Almanya Başbakanı Angela Merkel ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Bu sırada Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın “Biz Libya’nın haritada, siyasi ya da coğrafi bölünmesine kesinlikle karşıyız. Bu felaket bir senaryo olur. Irak’ta, Suriye’de ve diğer yerlerde örneklerini gördük ve bunlardan ders almalıyız” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Türkiye’nin Libya hükümetinin daveti üzerine orada olduğunu ve hükümete destek verdiğini belirten Kalın, “Destek vermeye de devam edeceğiz.” ifadesini kullandı.
Libya'nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in ülkeye zarar verdiğini, hiçbir meşruiyeti olmadan ülkeyi bölmeye ve kontrolü ele geçirmeye almaya çalıştığını vurgulayan Kalın, şöyle devam etti:
“Libya'da Hafter'e destek veren ülkelere en başından beri onun güvenilir bir ortak olmadığını, iki yıldır bütün ateşkes anlaşmalarını ve barış sürecini ihlal ettiğini söylüyoruz. Biz Libya'da siyasi süreçten yanayız, askeri gerginlik istemiyoruz. Ayrıca Libya'nın Bingazi ve Trablus arasında bölünmesine de karşıyız, bunlar hepimizin kaçınması gereken tehlikeli fikirler.”
Buna ek olarak Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) bağlı “mayın ve el yapımı patlayıcı tespiti ve imha” (METİ) ekipleri ile Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) güçleri Trablus’un güneyindeki yerleşim bölgelerinde mayın ve patlayıcı imha çalışmalarını sürdürüyor. TSK, Libya ordusundan askeri yetkililerin ve patlayıcı arama ve imha timlerinin katılımıyla, Trablus’taki Savunma Güvenlik İşbirliği ve Eğitim Yardım Danışma Komutanlığında mayınları ve el yapımı patlayıcıları temizlemek için bir eğitim programı oluşturdu.
Libya ordu yetkilileri, cihaz ve ekipmanları inceleyerek TSK uzmanlarından bilgi aldı.
Geçtiğimiz hafta BM, Trablus’un güneyinde mayın ve patlayıcıların tehlike oluşturduğu konusunda uyarıda bulunmuştu. Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Sözcüsü Dujarric konuya ilişkin yaptığı açıklamada insanların evlerine dönmeye veya mayınlar ile kaplı bölgeleri mayınlardan arındırmaya çalıştığı sırada meydana gelen patlamalarda 52 kişinin hayatını kaybettiğini ve 96 kişinin yaralandığını belirtmişti.



Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
TT

Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

ABD, Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınır hattının İsrail tarafında Filistinliler için konut inşa etme planlarını ilerletiyor. Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal’dan aktardığına göre, sahaya gönderilen ekipler alan temizliği çalışmalarına başladı. Söz konusu planla, Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden sivillerin uzaklaştırılması hedefleniyor.

Bu girişim, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’ye ilişkin 20 maddelik barış planında öngörüldüğü gibi silahlı grubun etkisiz hale getirilmesi ve yetkilerden uzaklaştırılmasının yakın gelecekte gerçekleşmeyeceğine dair dolaylı bir kabul olarak değerlendiriliyor.

Alternatif güvenli alanlar

ABD, Gazze Şeridi’nin İsrail kontrolündeki bölgelerinde ‘alternatif güvenli alanlar’ oluşturmayı planlıyor. Bu bölgeler, Amerikalı yetkililer tarafından ‘yeşil bölge’ olarak adlandırılıyor.

İsrail’in güneyindeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nde, ABD ordusunun çok uluslu bir çaba ile savaş sonrası Gazze’de istikrar sağlamayı ve geleceğe yönelik planlar geliştirmeyi yürüttüğü bildirildi. Yetkililer, mühendis ekiplerinin yeni yerleşim yerlerinin planlarını hazırladığını, enkaz ve patlamamış mühimmatların temizlenmesi çalışmalarını yürüttüğünü belirtti. İnşaat süreci henüz başlamadı.

ABD’li yetkililere göre bu yerleşim alanları, savaş nedeniyle yerinden edilmiş Gazze sakinlerine geçici olarak konut, okul ve hastane imkânı sunmayı amaçlıyor. Yetkililer, bu toplulukların gelecekteki yeniden imar projeleri için bir model oluşturmasını ve Gazze halkını Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden uzaklaştırmasını hedefliyor.

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

Gazze'nin ikiye bölünmesi

İlk konutlar, İsrail saldırıları nedeniyle ağır hasar gören ve mayıs ayından bu yana İsrail'in tam kontrolü altında bulunan, Mısır sınırındaki Refah'ta inşa edilecek. İsrailli ve Amerikalı yetkililer, Refah planının henüz erken aşamalarda olduğunu söylediler.

Gazze Şeridi'nin kontrolü, Trump'ın arabuluculuğunda yapılan ateşkes anlaşması kapsamında ekim ayında kabaca ikiye bölündü. Filistinlilerin çoğu, Hamas'ın kontrolündeki batı yarısında yaşıyor. İsrail ise diğer yarısını kontrol ediyor.

Potansiyel bağışçılar, Hamas'ın kontrolünde bulunan bölgelerdeki yeniden inşa çalışmalarına fon sağlamayacağından, Hamas ortadan kaldırılana kadar yeniden inşa çalışmalarına başlamak için Amerikan önerisi muhtemelen tek yol. Bağışçılar, İsrail tarafındaki çalışmalara da fon sağlamayabilirler.

Ayrıca, yeni konut alanlarına sadece sivillerin girmesini ve Hamas'ın bu alanlara sızmamasını sağlamak için Gazze nüfusunun nasıl taranacağı sorusu da var.

İsrail ve Hamas, hareketin yaklaşık 100 mensubunun Refah'ın altındaki tünellerde saklandığını söylüyor. Bu güçler, ekim ayında ateşkesin başlamasından bu yana İsrail güçleriyle birkaç kez çatışmaya girdiler. Bölgede çatışma riski tamamen ortadan kalkmadan yeniden imar çalışmaları için güvenli bir ortam sağlanamayacak.

ABD ve Hamas, İsrail'e Hamas mensuplarının bölgeden ayrılmasına izin vermesi için baskı yaparken, İsrail onların teslim olmasını talep ediyor.

İsrail ordusu dün, 15 Hamas mensubunun Refah'ın doğusunda yeraltından çıktığını duyurdu. Altısını öldürdüğünü, beşini gözaltına aldığını ve diğer dördünü aradığını bildirdi. İsrail, ‘sarı hat’ olarak adlandırılan ve Gazze’yi bölen hattı asker, tank ve toprak setleriyle güçlendirdi; bu durum, bölgede bir süre kalmayı planladığını gösteriyor. Ordu ayrıca, hattın kendi tarafındaki gelişmeleri desteklemek için elektrik ve su altyapısı inşa ediyor.

Uluslararası güvenlik gücü

ABD ve müttefikleri, Gazze Şeridi’nde güvenliği sağlamak için uluslararası bir güç kurma çalışmalarını sürdürüyor. Bu hafta söz konusu plan, BM Güvenlik Konseyi’nden onay aldı. Ancak gücün görev tanımlarına ilişkin anlaşmazlıklar (silahsızlandırma ve uygulama yetkisi mi yoksa sadece barışı koruma rolü mü üstleneceği) oluşturulmasını zorlaştırıyor.

İsrailli yetkililere göre, gündeme gelen önerilerden biri, Hamas’a karşı olan ve İsrail tarafından desteklenen silahlı grupların yeni yerleşim alanlarının güvenliğini sağlaması. Bu grupların, Gazze’deki ‘yeşil bölge’ içinde yerleşim alanları kurmaya başladığı belirtiliyor. Farklı tahminlere göre, bu bölgede şimdiden yüzlerce, hatta birkaç bin sivil yaşamaya başlamış durumda.

Bu yerleşim yerlerinin ilki, Gazze savaşı sırasında İsrail kontrolündeki Refah'ta ortaya çıktı.

İsrail, Gazze savaşı sırasında Hamas karşıtı gruplarla güçlerini birleştirerek onlara silah ve mühimmat sağladı.Şarku'l Avsat'ın Wall Street Journal'den aktardığına göre, İsrail bu gruplara istihbarat da sağladı ve bazen Hamas saldırılarından korumak için müdahale etti.

Bir Amerikalı yetkiliye göre, ABD bu gruplarla Gazze’de çalışmayı planlamıyor. Yetkililer, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerin zamanla küçülmesini ve nihayetinde ortadan kalkmasını, güvenliğin ise uluslararası istikrar gücü ve Filistin polisi tarafından sağlanmasını umuyor. Trump’a bağlı Barış Konseyi ise sivil yönetim ve yeniden imar sürecini denetleyecek, nihayetinde yetki Filistin hükümetine devredilecek.

Ancak Hamas silah bırakmayı reddediyor ve ABD'nin Gazze vizyonuna karşı olduğunu, bunun Filistinlilerin siyasi haklarını zedelediğini savunuyor.


Hamas: Netanyahu'nun Gazze'de oldubitti dayatma girişimlerini reddediyoruz

Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
TT

Hamas: Netanyahu'nun Gazze'de oldubitti dayatma girişimlerini reddediyoruz

Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)

Hamas, bugün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin, Gazze Şeridi'ndeki ateşkeste varılan mutabakata aykırı yeni bir gerçeklik dayatma girişimlerini tamamen reddettiğini vurguladı.

Hamas açıklamasında, İsrail'in ihlallerinin artmasının, arabulucuları ve ABD yönetimini, ateşkes anlaşmasını baltalama girişimlerine karşı koyma sorumluluğuyla karşı karşıya bıraktığını belirtti.

Hamas, arabuluculara acilen müdahale etmeleri ve İsrail'in ateşkesi ihlallerini durdurması için baskı yapmaları çağrısında bulundu.


Irak, sınır şeridi boyunca "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu

7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
TT

Irak, sınır şeridi boyunca "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu

7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)

Irak Haber Ajansı'nda bugün yer alan habere göre Sınır Kuvvetleri Komutanlığı, tüm komşu ülkeler dahil olmak üzere Irak'ın bütün sınır şeridinde "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Ajans’tan aktardığına göre Komutanlık, “Suriye sınırında 618 kilometreden uzun tahkimat çalışmalarına 2022'de başladığını ve "Şu ana kadar beton güvenlik duvarının 350 kilometresinde çalışmaların tamamlandığını, sızma ve kaçakçılığı önlemek için kalan tüm boşlukların kapatılması çalışmalarının devam ettiğini" ifade etti.

7. Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetleme operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)7. Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetleme operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)

Sınır Kuvvetleri Komutanlığı, tahkimatların sadece beton duvarla sınırlı olmadığını, hendekler, dikenli teller, erken uyarı sistemleri, gece ve gündüz gözetleme kameraları gibi çok sayıda engelin bulunduğunu belirtti.

Komutanlık, tüm komşu ülkelerle sınırlarda sınır tahkimatlarının uygulandığını, ancak "her bölgedeki güvenlik tehditlerine bağlı olarak farklı derecelerde" uygulandığını vurguladı.