Trump kasım seçimlerini kaybedip sonucu kabul etmezse neler yaşanabilir?

Trump yaklaşan seçimlerin "şaibe potansiyeli taşıdığına" dair en az 50 açıklama yaptı (AP)
Trump yaklaşan seçimlerin "şaibe potansiyeli taşıdığına" dair en az 50 açıklama yaptı (AP)
TT

Trump kasım seçimlerini kaybedip sonucu kabul etmezse neler yaşanabilir?

Trump yaklaşan seçimlerin "şaibe potansiyeli taşıdığına" dair en az 50 açıklama yaptı (AP)
Trump yaklaşan seçimlerin "şaibe potansiyeli taşıdığına" dair en az 50 açıklama yaptı (AP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın kasım ayındaki seçim öncesi yaptığı açıklamalarda seçimin meşruiyetini şimdiden tartışmaya açması, olası bir mağlubiyet halinde Amerikan demokrasisini ciddi bir sınavın beklediği yorumlarına neden oluyor.
Trump, koronavirüs (Kovid-19) salgınından ağır biçimde etkilenen ABD’de halkın posta yoluyla oy kullanması seçeneğinin güvenilirliğini sorgulamayı sürdürüyor.
Bu seçimlerin “Amerikan tarihinin en yolsuz seçimi” olacağını aylar öncesinden “ilan eden” Trump’ın posta aracılığıyla oy vermenin güvenli olmadığına dair şimdiye dek en az 50 saldırı girişimi bulunuyor.
Ülke genelinde Trump’ın sözlerine itiraz eden seçim kurulu yetkilileriyse, doğru önlemlerin alınmasıyla birlikte bu şekilde oy vermenin sakıncalarının olmadığını vurguluyor.
Washington Post’a (WP) konuşan Brookings Enstitüsü’nden William A. Galston konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor:
"Başkan’ın yaptığı şey, sahip olduğumuz en temel demokratik usullere duyulan güveni kasten ve sebepsiz yere baltalamaktır. Bazen anlatacak kelime bulamıyorum. Son derece büyük bir sorumsuzluk bu. Kasım seçimlerinin sonrası için gerçekten zarar verici bir krize dair taban seçmenini harekete geçiriyor."
Çoğu hukuk uzmanı da ABD’nin demokratik normlarını korumaya yönelik Demokratlardan gelebilecek olası bir meydan okuma göz önünde bulundurulduğunda Trump’ın Joe Biden karşısında açık ve net bir yenilgi yaşaması halinde makamından ayrılmayacağını düşünmenin zor olduğunu söylüyor.  
Bununla birlikte WP, Trump’ın sorunsuz bir iktidar devrine karşı sergilediği isteksiz duruşun, bazı Cumhuriyetçi parlamenterlerin yanı sıra akademisyenler ve siyasi liderlerin muhtemel senaryoları hesaba katmasını zorunlu kıldığını belirtiyor.
Trump’ın kilit öneme sahip eyaletlerde oyların tamamı sayılmadan zaferini ilan etmesi bu ihtimaller arasında sayılırken, posta yoluyla oy vermeye rağbetin artması durumunda sürecin günler, hatta haftalar alabileceği tahmin ediliyor.
Diğer taraftan Trump'ın açıklamalarını takip eden hukuk ve anayasa uzmanlarına göre, oyların geçerli sayıldığı bir hukuk savaşında ABD Başkanı’nın mağlubiyeti reddetmesinin de ilaveten haftalar sürebileceği öngörülüyor.
WP ayrıca, son yıllardaki seçimlerde posta yoluyla oy vermeyle ilgili bazı eyaletlerden elde edilen verilere bakıldığında bu yöntemle seçime hile karışması ihtimalinin çok düşük olduğunu ifade ediyor.
Bu arada Trump’ın yeniden seçilmesi için çalışan kampanya ekibi ve Cumhuriyetçi Ulusal Komite (RNC) “sandık gözlemcisi” olarak 50 bin gönüllüyü çalıştırmaya başladı.
Seçim hakkı savunucularıyla birlikte posta yoluyla oy vermeyi kolaylaştırmak için 25 eyalette yargı makamlarına 50’den fazla başvuru yapan Demokratlarsa, Trump’ın olası direnişine karşı en iyi seçeneklerden birinin “açık ara farkla kazanmak” olduğunu söylüyor.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Trump’ın kaybederse 20 Ocak 2021’de makamını terk etmeme ihtimali Demokrat rakibi Biden tarafından da dile getirilmişti.
Geçen ay Trevor Noah’ın sunduğu The Daily Show’a katılan Biden, “Bu başkan bu seçimi çalmaya kalkışacak” demiş, Trump’ın yenilmesi halinde koltuğunu bırakmayacağını savunarak askeri yöneticilerin ona “Beyaz Saray’dan çıkarken eşlik edeceğinden” emin olduğunu söylemişti.
Trump, başkan seçildiği 2016 seçimleri öncesi açıklamalarında da galip gelmesi halinde sonuçların tamamını kabul edeceğini belirtmiş ancak kazanmasına rağmen o seçimde milyonlarca oyda usulsüzlük yapıldığını ileri sürmüştü.



İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
TT

İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)

İsrail Güvenlik Kabinesi dün  (Perşembe) geç saatlerde, Maliye Bakanı ve Savunma Bakanlığı'nda Yerleşimden Sorumlu Bakan Bezalel Smotriç tarafından sunulan, İşgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim biriminin inşası ve mevcut bazı kaçak yerleşimlerin yasallaştırılmasına yönelik planı onayladı.

Aşırı sağ çizgideki Kanal 14, yeni planın onaylandığını ilk duyuran medya kuruluşu oldu. Haberde, yeni yerleşim birimlerinin kurulmasının ve daha önce kaçak statüsünde olan bazı noktaların yasallaştırılmasının yanı sıra, İsrail’in 2005’te Gazze ve Kuzey Batı Şeria’dan çekilme planı kapsamında boşalttığı yerleşimlere geri dönüşün de öngörüldüğü aktarıldı.

Söz konusu yerleşimlerin bir bölümü Batı Şeria’nın merkezinde, bir kısmı ise kuzey ve güney bölgelerinde, Kudüs çevresine kadar uzanıyor.

sddf
İsrail'in aşırı sağcı maliye bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (Arşiv - AFP)

İsrail Güvenlik Kabinesi onayıyla, daha önce boşaltılan Ganim ve Kadim yerleşimlerinin Cenin yakınlarında yeniden inşa edilmesinin yolu açıldı. Aynı bölgede aylardır devam eden süreçle birlikte Homeş ve Sanur’un da yeniden kurulması kararlaştırılmıştı. Kanal 14, bu gelişmeleri tam anlamıyla kuzeydeki eski yerleşimlere dönüşün tamamlanması şeklinde değerlendirdi ve Smotriç’in hamlesini yerleşim dünyasında gerçek bir devrim olarak nitelendirdi.

Birkaç ay önce de Güvenlik Kabinesi, Batı Şeria’da 22 yeni yerleşimin yasallaştırılması ve inşasına yönelik benzer bir planı kabul etmişti.

Yeni kararla birlikte, her bir yerleşim için hızlandırılmış teknik ve imar hazırlık sürecinin başlatılacağı bildirildi. Kanal 14’ün haberinde, adımın “2005’teki çekilme planıyla ağır darbe alan yerleşim projesinin tarihi bir şekilde düzeltilmesi” olarak görüldüğü ifade edildi.

ds
İsrailli yerleşimciler, işgal altındaki Batı Şeria'da yakınlardaki bir yerleşim karakolunun yakınlarında eşeklere binerek keçi ve koyun sürülerini otlatıyorlar (Arşiv - AFP)

Filistin tarafı karara sert tepki gösterdi.  Filistin'e bağlı Duvar ve Yerleşimlere Karşı Direniş Kurumu Başkanı Müeyyed Şaban, İsrail’in bu adımını “Filistin coğrafyasını ortadan kaldırmaya yönelik kolonyal bir proje kapsamında yürütülen yarış” olarak tanımladı. Şaban, bunun ilhak, ayrımcılık ve toprakların tamamen Yahudileştirilmesi hedeflerini açıkça ortaya koyan tehlikeli bir tırmanış olduğunu söyledi.

ssdc
Kudüs'ün doğusundaki İsrail yerleşimi Ma'ale Adumim'i gösteren bir fotoğraf  (AFP)

İsrail basını da Smotriç’in planlarının kapsamını gündeme taşıdı. Yediot Aharonot birkaç gün önce yayımladığı haberinde, bakanın Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetlerini genişletmeyi amaçladığını, 2026 bütçesine bu doğrultuda milyarlarca şekelin ayrıldığını yazdı. Gazeteye göre bütçe, yeni yerleşimler kurulmasını, mevcutların statülerinin düzenlenmesini, altyapı projelerini, yol açmayı ve sağlık, eğitim ile kültür kurumlarının inşasını da kapsıyor.

Aynı haberde, Smotriç’in özellikle Kuzey Batı Şeria’ya yeniden yerleşimi merkez alan bir plan yürüttüğü, çekilme planı kapsamında “yeşil hattın içine” taşınan bazı askeri üslerin yeniden bölgeye taşınmasının değerlendirildiği aktarıldı. Yerleşimci liderlerin hedefinin, 2005’te boşaltılan kuzeydeki yerleşimlere tekrar nüfus yerleştirmek ve uzun vadede Batı Şeria’ya bir milyon yerleşimci taşımak olduğu ifade edildi.


Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.