Fas kadını özgürlük ve güvenlik arayışı için Avrupa'ya göç ediyor

Ülkenin kadınlarının yarısı toplumun kısıtlamalarından kaçarak isteklerine saygı duyan bir ortam arayışı içine giriyor.

Faslı kadınlar yaşam koşullarını iyileştirmek için ülkelerini terk etmeye en istekli kadınlar. (Sosyal medya siteleri)
Faslı kadınlar yaşam koşullarını iyileştirmek için ülkelerini terk etmeye en istekli kadınlar. (Sosyal medya siteleri)
TT

Fas kadını özgürlük ve güvenlik arayışı için Avrupa'ya göç ediyor

Faslı kadınlar yaşam koşullarını iyileştirmek için ülkelerini terk etmeye en istekli kadınlar. (Sosyal medya siteleri)
Faslı kadınlar yaşam koşullarını iyileştirmek için ülkelerini terk etmeye en istekli kadınlar. (Sosyal medya siteleri)

İlham Talibi
Faslı kadınların, toplumun kısıtlamalarından kaçmak ve mesleki arzularını gerçekleştirmek için bağımsız bir hayat sürme arzularına saygı duyan bir ortam arayışıyla yaşadıkları göç deneyimi, başka bir toplulukla yaşama hayalinin artık sadece Faslı erkeklerin tekelinde olmadığını kanıtlıyor.
“Göç ettim çünkü özgür olmam gerektiğini hissettim”
Bir buçuk yıl önce Fransa’ya göç eden medya mühendisi 34 yaşındaki Zeyneb Bodrouna, "Çalışmak için göç etmedim. Çünkü Fas'ta uluslararası bir şirkette çalışıyordum ve iyi bir maaş alıyordum. Özgür olmam gerektiğini hissettiğim ve daha güvende olmayı istediğim için Fransa'ya göç ettim” diyor.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre kişiliğine saygı duyan bir ortam arayışı içinde göç ettiğine dikkatleri çeken Zeyneb, “Mühendis olduğum halde ve mesleki anlamda başarılı olmama rağmen akrabalarımın ve komşularımın gözünde, henüz evlenmediğim ve çocuğum olmadığı için başarısız görülüyordum” dedi.

“Faslı kadınların yarısı yurtdışına göç etmek istiyor”
Fas gazetesi "L'Economiste" tarafından 2018 yılında yayınlanan bir ankete göre Faslı kadınların yarısı yurtdışına göç etmek istiyor. Bu da Faslı kadınların geleceğe yönelik korkularını gösteriyor. Anket, Faslı kadınların ülkeyi terk etmek için en istekli kadınlar olduğunu ve 10 Faslı kadından beşinin “yaşam koşullarını iyileştirmek için” göç ettiğini ortaya koydu. Buna karşılık, anket sonuçlarına göre 10 genç Faslı erkekten 4'ü fırsat verildiği takdirde ülkeyi terk etmeye hazır.
Zeyneb, "Fasta kadınlar olarak birçok alanda üstünlüğümüze rağmen hala tek yerimiz mutfak olarak görülüyor” diyor.

"Evlenmemiş bir kadın hayatında hiçbir şey başaramamıştır"
Zeyneb açıklamasında, "Fas toplumundaki bazı gruplar, bir kadın 30 yaşına geldiğinde hala evlenmediyse onu evde kalmış olarak görüyor ve hayatında hiçbir şey başaramadığını düşünüyor" ifadelerini kullanıyor.
Fetiha Şevki, iki yıl önce İtalya'ya göç etmeye karar vermeden önce Fas'ta bir şirkette muhasebeci olarak çalıştı. 31 yaşındaki Fetiha yaşadığı tecrübeden bahsederek, "Fas'ta kalmayı hiç düşünmedim. Küçük bir kızken göç hayalini hep kurardım” diyor.

Muhasebeciden temizlik işçisine
İtalya'nın Milano kentinde bir otelde temizlik işçisi olarak çalışan Fetiha yaşadığı göç hakkında şunları söylüyor: “Göçmenlik zor bir karardır. Muhasebeciyken şimdi bir temizlik işçisi olarak çalışıyorum. Burada tekrar bir meslek sahibi olmaya karar verdim. Hem çalışıp hem okuyorum. Bazen rahat ve sevdiğim işimi terk ettiğim için pişmanlık duyuyorum. Ancak burada kalıp buna katlanarak hayata tekrar başlamalıyım."
Fetiha, Avrupa'ya göç etmesinin nedenleri üzerine şu ifadeleri kullanıyor:
“Kendimi gerçekleştirmek ve özgür olmak için göç ettim. Fas'ta maddi olarak bağımsızdım, ancak sosyal olarak kısıtlandığımı ve bu yüzden istediğim gibi yaşayamayacağımı hissettim.”

"Gelecekten korkmaya başladım"
Kazablanka'daki bir devlet hastanesinde hemşire olarak çalışan ve Fransa'ya göç etmeye hazırlanan Meryem, "İlk başta hemşire olarak çalışamayacağımı çok iyi biliyorum ama önemli değil. Mezun olmadan önce ülkemde kalıp çalışmayı çok istiyordum. Ancak son yıllarda gelecekten, güvensizlikten ve yaratıcılığa ve çalışmadaki ilerlemeye uygun bir ortamın olmamasından korkmaya başladım” ifadelerini kullanıyor.
İnternet'te istihdam alanında uzmanlaşmış bir web sitesi tarafından yapılan son araştırmaya göre Faslı mezunların yüzde 91'i göçün kariyerlerini ilerletmelerine ve geliştirmelerine yardımcı olacağını düşünerek ülkeyi terk etmeyi ve yurtdışında iş fırsatları bulmayı hayal ediyor.

Özgürlük arayışı
Fas Ulusal Göç Birliği'ne göre 70’li yıllarda Faslı kadınlar kocalarına eşlik etmek için göç ediyorlardı. Ancak son yıllarda farklı sosyal gruplardan çalışan kadınların bireysel göçü görülmeye başladı.
Faslı gazeteci Selma Ferah konuyla alakalı şu açıklamaları yapıyor: "Özgürlük arayışı, Faslı kadınları yurtdışına göç etmeye iten faktörlerden biri. Avrupa ülkelerinde yaşamayı Fas'ta kalmaya tercih eden orta tabakadan varlıklı kadınlar var. Çünkü daha fazla özgürlük olduğunu düşünüyorlar."
Ferah açıklamasının devamında, "Kadınlar Fas'taki mesleki yaşamlarındaki başarılarına rağmen, aileleri için hayatlarını feda eden ve mesleki istekleri ve bireysel yaşamlarıyla ilgilenmeyen ve anne olan Faslı kadın rolünü yerine getirmedikleri için bazı kuralcı yaklaşımlarla karşı karşıya kalmaya devam ediyor” diyor.

“Kadınlar kendilerini kısıtlanmış hissediyorlar”
Ferah, "Fas'taki kadınlar başarılarına rağmen kendilerini kısıtlanmış hissediyorlar. Sokakta cinsel tacize maruz kalıyor ve bu durumda haklarını savunmak istediklerinde toplum onları sorumlu tutuyor" ifadelerini kullanıyor.
Faslı gazeteci, ülke toplumunun görünürde ileri olmasına rağmen hâlâ bağımsız ve özgür kadınlara yönelik kuralları olduğuna dikkat çekerek "kadınların güçlü ve bağımsız oldukları sürece kaçmayı ve göç etmeyi seçmemeleri gerektiğini, ülkelerinde savaşmaları ve erkeklerle eşit şartlarda birlikte yaşama haklarını elde etmeleri gerektiğini” ve “göçün bir çözüm olmadığını” belirtiyor.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.