Türk-Rus devriyelerinde üst üste iki gündür başarısızlık yaşanıyor

Arşiv-İHA
Arşiv-İHA
TT

Türk-Rus devriyelerinde üst üste iki gündür başarısızlık yaşanıyor

Arşiv-İHA
Arşiv-İHA

İdlib’de ateşkes sağlanması için 5 Mart’ta Türkiye ile Rusya arasında imzalanan Moskova Anlaşması uyarınca 15 Mart’ta devriyelerin başlamasından bu yana yürütülen ortak devriyelerde üst üste iki gündür başarısızlık yaşandığı haberleri yayınlanırken Türk kuvvetleri, ilk kez Halep- Lazkiye uluslararası yolunda (M4) ayrı bir devriye gerçekleştirdi.
Rejim güçleri İdlib’in güney kırsalındaki Cebel Zaviye’ye yönelik şiddetli bombardımanlarını sürdürürken, Ankara ise Suriye rejiminin veya terör örgütlerinin olası saldırılarına yanıt vereceğini açıkladı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre Halep- Lazkiye yolunda ortak bir Rus-Türk devriyesi, bilinmeyen sebepler dolayısıyla üst üste ikinci günde de iptal edildi. Devriye, İdlib’in doğusundaki en-Nayrab’dan yola çıkan ve Ayn Hur köyüne yönelen Türk güçleriyle sınırlı kaldı.
Türkiye Savunma Bakanlığı, devriye hakkında herhangi bir açıklamada bulunmadı.
Türk kuvvetlerin, geçtiğimiz Salı günü Halep- Lazkiye uluslararası karayoluna yoğun şekilde konuşlandığı gözlemlendi. Türk askerleri, bilinmeyen sebeplerden dolayı devriyenin iptal edilmesi öncesinde Rus güçleriyle yeni bir ortak devriye hazırlığı için sabahın erken saatlerinde İdlib’in güney ve batı kırsallarına konuşlandı. Türk ve Rus kuvvetleri, 22 Temmuz’a kadar 22 ortak devriye gerçekleştirdi.
Bu çerçevede Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ülkesinin ‘sivil, demokratik ve siyasi olarak birleşmiş bir Suriye’ görmek istediğini belirtti. Akar, Türkiye’nin her zaman Suriye de dahil komşularının toprak bütünlüğüne saygı duyduğunu savunurken, rejimin veya terörist örgütlerin olası saldırılarına yanıt vereceklerini vurguladı.
Akar, Çarşamba sabahı Washington merkezli düşünce kuruluşu Türk Miras Vakfı’nın (THO) internet üzerinden düzenlediği, ‘Türkiye’nin Milli Savunma Stratejisi ve Bölgedeki Son Gelişmeler’ başlıklı panelde, “Bizim ne Kürtler ile ne de diğer etnik gruplarla bir sorunumuz vardır” dedi. Savunma Bakanı, DEAŞ’ın Müslümanları temsil etmediği gibi PKK’nın da Kürtleri temsil etmediğini vurguladı.
Akar, Türkiye’nin meşru savunma hakkı çerçevesinde Esed rejimi veya herhangi bir terör örgütü tarafından yapılmış her türlü saldırıya yanıt vermeye devam edeceğine dikkati çekti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise geçtiğimiz Pazartesi günü Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile Suriye meselesini görüşmek üzere bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Ancak raporlar, Azerbaycan- Ermenistan sınırlarındaki gelişmeler ve Libya’daki koşullar nedeniyle Ankara ve Moskova arasında bir tür gerginlik yaşandığını ortaya koydu.

Rejim saldırılarına devam ediyor
Rejim güçleri, İdlib’in güneyindeki Cebel Zaviye’de kasaba ve köylere yönelik yoğun bombardımanlarına devam ediyor. 29 Temmuz sabahından bu yana göreceli bir sakinliğin ortasında bölgelerine geri dönen halkın devam eden göçü çerçevesinde rejim güçleri, Ayn Laruz, el-Bare, Kefr Uveyd, el-Muzra, Balyun, el-Fatire ve Erinbe de dahil bazı bölgeleri 200’den fazla füze ve top mermisi ile hedef aldı. Rejim ayrıca, son günlerde kara saldırını da artırdı.
Muhalif gruplar ise yoğun bombardımanlara, İdlib’in güneyindeki Kafr Nabl kasabasında rejim güçlerine ait mevziileri hedef alarak yanıt verdi.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.