DEAŞ’ın ‘yeni taktiği’ Irak’ın güvenliğini tehdit ediyor

DEAŞ’ın kalıntılarının izini süren Irak ordusundan bir grup asker (Irak Savunma Bakanlığı'nın resmi Twitter hesabı)
DEAŞ’ın kalıntılarının izini süren Irak ordusundan bir grup asker (Irak Savunma Bakanlığı'nın resmi Twitter hesabı)
TT

DEAŞ’ın ‘yeni taktiği’ Irak’ın güvenliğini tehdit ediyor

DEAŞ’ın kalıntılarının izini süren Irak ordusundan bir grup asker (Irak Savunma Bakanlığı'nın resmi Twitter hesabı)
DEAŞ’ın kalıntılarının izini süren Irak ordusundan bir grup asker (Irak Savunma Bakanlığı'nın resmi Twitter hesabı)

Irak’ta yaklaşık 10 gün önce bir komutanın başkent Bağdat'ın kuzeyindeki Termiye bölgesinde öldürülmesinin ardından, geçtiğimiz salı günü geç saatlerde Bağdat'ın 170 kilometre batısında bir başka komutan daha öldürüldü.
Irak Silahlı Kuvvetleri tarafından 2014’te Musul’u işgal edip ‘hilafet devleti’ ilan ettikten sonra 2017 yılı sonlarında askeri olarak hezimete uğratılan DAEŞ, iki cinayetin de sorumluluğunu üstlendi. DEAŞ askeri olarak yenilgiye uğratıldıktan sadece birkaç sonra özellikle Irak’ın batısı ve kuzeybatısındaki ‘nüfuz alanlarında’ çeşitli faaliyetlerde bulunmaya devam etti.
Irak Güvenlik Medya Ağı tarafından yapılan açıklamada, öldürülen komutanın Ortak Kuvvetler Genel Komutanlığı mensubu, 7. Piyade Tümeni’nden 29. Tugay Komutanı Tuğgeneral Ahmed el-Lami olduğu belirtildi. Tuğgeneral Lami’nin terörist bir grubu takip ettiği vurgulanan açıklamada, Lami ile birlikte bir üst teğmenin de öldürüldüğü bildirildi.
Bir başka olayda ise Irak hükümetinin yaptığı açıklamaya göre DEAŞ tarafından, orta büyüklükteki ‘Kia’ marka bir binek otomobilinin içine yerleştirilen bombanın patlaması sonucu 5 kişi yaralandı. Açıklamada ayrıca son günlerde göstericiler ve güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmaların yaşandığı Tayaran Meydanı yakınlarında gerçekleşen bir başka patlamada 3 protestocunun öldüğü aktarıldı.
Bombalı araçla düzenlenen saldırı, birkaç ay süren sakin bir dönemin ardından medyana gelirken, bu süre zarfında başkent Bağdat, bombalı araç veya intihar bombacısı gibi herhangi bir patlamaya tanık olmamıştı. Üst düzey komutanların hedef alınması ve yeniden bombalı saldırıların düzenlenmesiyle tüm göstergeler DEAŞ’ın Irak güçleriyle yüzleşmek için yeni bir taktik başlattığına ve her zamanki gibi ülkedeki süregelen siyasi anlaşmazlıklardan yararlandığına işaret etti.
Cumhuriyet Güvenlik ve Siyasi Araştırmalar Merkezi Müdürü ve strateji uzmanı Dr. Mutaz Muhyiddin Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “DEAŞ, bu eylemlerle, 2014 öncesine dönmeyi amaçlayan yeni bir taktik benimseyerek kaybettiklerini telafi etmeye çalışıyor. Bunu da sınır bölgelerinde ve kontrolü altındaki alanlarda, mevcut koşullarını güçlendirerek, kendi kendini finanse edecek kaynaklar edinerek, bünyesine güvenlik güçlerinden yeni unsurlar katarak ve nitelikli eylemlere geçerek yapıyor. DEAŞ, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sonucu ortaya çıkan sağlık krizinin Irak’taki çıkarlarına hizmet ettiğini düşünüyor. Güvenlik güçlerinin kentlerin açık alanlarından ve eteklerinden şehir içindeki yoğun nüfuslu bölgelere doğru çekilmesi DEAŞ’ın önünü açtı. Bu açığı fark eden DEAŞ, birçok şehir ve köyde saldırılar düzenledi. Son olarak da güvenlik güçlerinin kontrolü altında olduğu bilinen Termiye ve Hit şehirlerinde terör eylemleri gerçekleştirdi” yorumunda bulundu.
Bunun DEAŞ unsurlarının güvenlik birimlerine sızması gibi önemli faktörleri olduğunu vurgulayan Dr. Muhyiddin, örgütün bu kadar yüksek rütbeli askerlere nasıl ulaştığı ve bu komutanları nasıl tasfiye ettiğine dair sorular sorulduğunu, bunun da büyük bir güvenlik zafiyetinin olduğu anlamına geldiğini söyledi. DEAŞ’ın söz konusu subayların üst düzey rütbelere sahip olduklarını, neler yaptıklarını ve nerelere gittiklerini bildiklerini vurgulayan Dr. Muhyiddin, “Bu nedenle ortaya şu soru çıkıyor: Bu tür özel operasyonlar yürüten kişilerin korumaları neredeydi?” şeklinde konuştu.
Güvenlik dosyasına dair yaşanan siyasi çatışmanın ve terör örgütünün faaliyetlerini sınırlamak için etkili önlemler alınmamasının yarattığı tehlikeye dikkati çeken Dr. Muhyiddin, hükümetin siyasi anlaşmazlıklarla uğraşırken güvenlik dosyasını ihmal ettiğini belirterek,       “Bu durum örgüte fayda sağlarken, binek otomobillere patlayıcı koymak gibi yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Bu da tehlikeli bir gelişmedir” ifadelerini kullandı.
Dr. Muhyiddin son olarak şunları söyledi:
“Bu durum, DEAŞ’ın mali ve örgütsel imkanlar elde ettikten sonra başkent içindeki alanlara ulaşabildiğini gösteriyor. Bu yüzden de en başta istihbaratı güçlendirmenin önemini vurguluyor.”



Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
TT

Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)

Gazze'deki sağlık çalışanları, ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım noktalarında her gün Filistinlilerin öldürüldüğünü anlatıyor.

Han Yunus’taki Nasser Hastanesi’nden Dr. Muhammed Sakr, haftalardır yüzlerce kişinin acile getirildiğini belirterek şunları söylüyor: 

Görüntüler gerçekten şok edici, kıyamet gününün dehşetini andırıyor. Bazen yarım saat içinde 100 ila 150 arasında, ağır yaralanmalardan ölümlere kadar çeşitli vakalar geliyor. Bu yaralanma ve ölümlerin yaklaşık yüzde 95'i ‘Amerikan gıda dağıtım merkezleri’ olarak adlandırılan erzak noktalarından geliyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre, GHF’nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs’tan 2 Temmuz’a kadar en az 640 kişi erzak dağıtım merkezlerine giderken öldürüldü. 4 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı aktarılıyor. 

Guardian’a konuşan doktor, GHF’nin yarattığı kaosun halihazırda çökmenin eşiğindeki sağlık sistemine daha fazla yük bindirdiğini belirtiyor: 

Zaten her yatakta bir hasta var ve bu ek vakalar bize inanılmaz bir yük getiriyor. Hastaları acil servisin zemininde tedavi etmek zorunda kalıyoruz. Yaralanmaların çoğu göğüs ve kafaya ateşli silahla yapılan saldırılarla oluşmuş. Bazı hastalar bacakları ve kolları ampute edilmiş halde geliyor.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden yapılan açıklamada da doktorların büyük bir yük altında ve çok zor koşullarda çalıştığı ifade ediliyor. Özellikle yaralı sayısında ciddi artış olduğuna dikkat çekiliyor: 

Bir aydan biraz fazla bir sürede tedavi edilen hasta sayısı, önceki yıl boyunca meydana gelen tüm kazalarda tedavi edilen toplam hasta sayısını aştı. Yaralılar arasında bebekler, gençler, yaşlılar ve anneler var. Yaralıların çoğunu genç erkekler ve çocuklar oluşturuyor. Birçok kişi sadece aileleri için yiyecek veya yardım almaya çalıştıklarını söylüyor.

Komitenin Refah’taki hastanesinde çalışan sağlık görevlilerinden Haytam Hasan, günde 30 ya da 40 kişinin ameliyathaneye alındığını belirtiyor.

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’ten beri sürdürdüğü saldırılarda Gazze’deki 36 hastanenin neredeyse yarısını kullanılmaz hale getirdi. Kalan hastanelerse çok düşük kapasitede çalışıyor. Bunlara ek olarak Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre İsrail, savaşın başından bu yana en az 1580 doktoru ve sağlık görevlisini öldürdü.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Diğer yandan İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, pazartesi günü yaptığı açıklamada, orduya Gazze'nin güneyindeki Refah şehrinde "insani yardım kenti" kurulması talimatını verdiğini duyurmuştu. Gazze'deki tüm sivillerin kademeli olarak bu bölgeye toplanması, daha sonra da başka ülkelere sürülmesi hedefleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi "Ortadoğu'nun Rivierasına" çevirme planı da tepki çekmişti. Trump, Filistinlilerin çevre ülkelere yerleştirilmesiyle bölgenin kontrolünün ABD'ye geçmesini ve Gazze'nin turizm merkezine dönüştürülmesini önermişti. 

Reuters’ın görüştüğü Gazzeliler, ABD ve İsrail’in sürgün planını kabul etmeyeceklerini söylüyor. Filistinli Mansur Ebu Hayer, şu ifadeleri kullanıyor: 

Burası bizim toprağımız. Kime bırakacağız, nereye gideceğiz?

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, Reuters