Trump’tan 2020 başkanlık seçimlerinin ertelenmesi çağrısı

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada Kovid-19 krizi nedeniyle 2020 seçimlerinin 'hatalı ve hileli olacağı' gerekçesiyle erteleme önerisi sundu. Trump, ikinci çeyrekte ABD gayri safi yurtiçi hasılasındaki yüzde 32,9'luk tarihi bir düşüşün ilan edilmesinden birkaç dakika sonra böyle bir olasılığı da ele aldığı Twitter paylaşımında bulundu. ABD çarşamba günü Kovid-19 kaynaklı ölümlerde 150 bin sınırını geçmişti.
Anketlere göre seçimlere 100 gün popülaritesi düşen Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“"Posta yoluyla oy kullanma sistemiyle 2020’de tarihin en hatalı ve hileli seçimi olacak. Bu, ABD için büyük bir utanç olacaktır. Seçimleri, insanlar düzenli, güvenli ve emniyetli şekilde oy kullanana kadar ertelemek mi?”
ABD anayasasına göre Trump’ın seçimleri ertelemeye karar verme yetkisi yok. 3 Kasım’da yapılmasına karar verilen seçimlerin erteleme kararının Kongre tarafından onaylanması gerekiyor. ABD Anayasası, 20 Ocak'ta (koşullar ne olursa olsun) devlet başkanının görev süresinin sona ermesi için kesin bir süre belirler; Ancak başkanın bu kanundan bahsetmesi, seçimlerin meşruiyeti hakkında şüphelerin artmasına katkıda bulunabilir.
ABD, Amerikan İç Savaşı ve birinci ve ikinci dünya savaşları da dahil olmak üzere en karanlık zamanlarda seçim tarihine (Kasım ayının ilk Salı günü) bağlı kaldı. Amerikan tarihi boyunca ABD seçimleri ertelenmedi.
Trump’ın paylaşımından saatler sonra CNN kanalı ABD başkanının seçim kampanyası sözcüsünden aktardığı açıklamaya göre başkanın amacının sadece "soru sormak" olduğunu bildirdi. Trump’ın seçim kampanyası sözcüsü Hogan Gidley, "Başkan Trump, Demokratların tüm oylamaların posta yoluyla yapılması konusunda ısrar ederek neden oldukları kaos hakkında soru sordu” dedi.
Trump, posta yoluyla oy kullanma fikrine geniş çapta bir saldırı yapmıştı. Cumhuriyetçiler de posta yoluyla seçimlerin iptal edilmesinin bazı örneklerine ışık tuttular. Söz konusu paylaşım, gözlemcilerin ve analistlerin Trump ve destekçilerinin Demokratik rakibi Joe Biden'e karşı seçimi kaybederse seçim sonuçlarını kabul etmeyeceği anlamına geldiği endişesini gündeme getirdi. Trump, bu ayın başlarında Fox News’e verdiği bir röportajda ​​başkanlık  seçimlerinin sonuçlarını kabul etmeyebileceğini belirtmişti.
Trump haftalarca, koronavirüs salgınının getirdiği sağlık sorunları ışığında, kişisel oylamaya alternatif olarak birçok devlet tarafından kabul edilen posta yoluyla oy kullanma fikrine karşı çıktı.
Posta oylamasının seçimlerde sahtekarlık ve hile yapma şansını artırdığına dair henüz hiçbir kanıt yok.
Biden, geçen nisan ayının sonlarında salgının hızla yayılmasıyla birlikte Trump'ın seçimleri ertelemeye çalışabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu. Beyaz Saray, başkanının seçim tarihini değiştirmekle ilgili herhangi bir ilgisi olmadığını resmen reddetmişti. Ancak bazı müttefikleri ve kıdemli yardımcıları salgın ve risklerine atıfta bulunarak bu olasılığı sundu.
Birçok ABD eyaleti, başkanlık seçimlerinin koronavirüs salgınının riskleri çerçevesinde posta yoluyla yapılacağını duyurdu. Washington Post, 180 milyon seçmenin posta yoluyla oy kullanabileceğini bildirdi. Kaliforniya, Kolorado, Hawaii, Oregon, Utah ve Feirmont gibi eyaletler seçmenlere otomatik olarak oy pusulası gönderecek. Delaware, Illinois, Maryland, Massachusetts, Michigan, Ohio ve Wisconsin gibi eyaletler seçmenlere şahsen oy verme veya posta yoluyla oy pusulaları sipariş etme seçeneği sundular.
CNBC ağı ve Rasmussen Şirketi’ne ait anketlere göre, Demokrat aday Joe Biden genellikle Donald Trump'ı geride bırakıyor. Biden'in seçmenlerin yüzde 48'inin, Trump'ın ise yüzde 42'sinin desteğini aldığını gösteriyor. Biden ve Trump'ın ilk görüşmelerini 29 Eylül'de Cleveland'da yapmaları bekleniyor.
Söz konusu açıklamalar, ABD Ticaret Bakanlığı'nın ABD ekonomisinin resmen çöküşe girdiğini açıkladığı bir zamanda geldi. Ekonomik veriler ABD ekonomisinin bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 32,9 daraldığını gösterdi. Koronavirüsün yayılması, gayri safi milli hasılanın azalmasına neden olan ekonomik bir çöküşe neden oldu. ABD Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada ABD gayri safi yurtiçi hasılasının, 1929 ve 1939 arasındaki Büyük Buhran'dan bu yana üretimin yüzde 8,4 oranında küçüldüğü 2008'deki küresel mali krizden bu yana en büyük düşüş olan 2020'nin birinci ve ikinci çeyreğinde yüzde 9,5 oranında daraldığını bildirdi.
ABD’de koronavirüs salgınının artmasıyla birlikte baskılar da arttı. Salgından kaynaklanan ölümlerin sayısı, geçen Nisan ayında Ağustos ayının başına kadar ölüm sayısının 120 bin vakayı geçmemesi beklendiği lk tahminleri aşarak 150 bini geçti.
Salgın kontrol merkezleri bazı bölgelerde ve eyaletlerde enfekte kişilerin sayısının rapor edilen resmi vakalardakinden iki ila 13 kat daha fazla olabileceğini tahmin ederken, vaka sayısı 4,4 milyondan fazla arttı.
Beyaz Saray, bu yılın üçüncü ve dördüncü çeyreğine ilişkin verilerin daha iyi olmasını ve sonuçlarının seçimlerin yapılmasından birkaç gün önce önümüzdeki Ekim ayı sonunda çıkacağını bekliyor.