Ekonomik zorluklara rağmen koronavirüse karşı aşı geliştirme rekabeti arttı

ABD San Diego’da potansiyel koronavirüs aşısı üzerinde test yapan bir araştırmacı (Reuters)
ABD San Diego’da potansiyel koronavirüs aşısı üzerinde test yapan bir araştırmacı (Reuters)
TT

Ekonomik zorluklara rağmen koronavirüse karşı aşı geliştirme rekabeti arttı

ABD San Diego’da potansiyel koronavirüs aşısı üzerinde test yapan bir araştırmacı (Reuters)
ABD San Diego’da potansiyel koronavirüs aşısı üzerinde test yapan bir araştırmacı (Reuters)

Dünya ekonomisine zarar veren ve her geçen gün daha fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olan yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı aşı geliştirme yarışı ekonomik zorluklara rağmen sürerken, Dünya Sağlık Örgütü salgının etkilerinin onlarca yıl süreceğini vurguladı.
WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, dünya genelinde patlak veren koronavirüs salgınının, etkileri geleceğe kadar sürecek bir felaket olduğunu söyledi.
WHO Genel Direktörü, Acil Durum Komitesi toplantısında yaptığı konuşmada “Pandemi, her yüzyılda bir meydana gelen ve etkileri onlarca yıl hissedilecek bir sağlık krizidir” dedi.
Dünya genelinde şu ana kadar 17 milyon 771 kişi koronavirüse yakalanırken, 683 binden fazla kişi de hayatını kaybetti.
ABD’de son 24 saatte bin 512 yeni vaka ile toplam vaka sayısı 4 milyon 707 bini, ölü sayısı ise 156 bin 770’i aştı.
ABD’yi 92 bin 568 can kaybı ile Brezilya, 46 bin 688 ölüm ile Meksika ve 46 bin 119 kişinin hayatını kaybettiği İngiltere takip ediyor.

Çılgın rekabet
ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Dr. Anthony Fauci, Temsilciler Meclisi Korona Krizi Alt Komisyonu’nun oturumunda yaptığı konuşmada, Rusya ve Çin’de şu anda geliştirilmekte olan aşıların güvenliğini sorgulayarak, “Umarım Çinliler ve Ruslar aşılarını herhangi biri üzerinde kullanılmadan önce test ederler” dedi.
Rusya, hükümet merkezlerinden araştırmacılar tarafından geliştirilen Kovid-19’a karşı potansiyel iki aşının Eylül ve Ekim aylarında endüstriyel üretimine başlayacağını duyurdu. Ancak Moskova, aşıların etkinliği ve güvenliğini kanıtlayan bilimsel verileri açıklamadı.
Çin ordusunun araştırma birimi ve CanSino Biologics tarafından geliştirilen Kovid-19 aşısının son faz testlerden önce ordu tarafından kullanılmasına izin verildi.
Fransız ilaç şirketi Sanofi ve İngiliz ilaç şirketi GlaxoSmithKline, ABD ile 100 milyon doz verilmesini öngören 2.1 milyar dolarlık bir anlaşma yaptı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu da, Sanofi ile 300 milyon dozluk bir anlaşmaya imza attı.
Japonya ise ABD merkezli ilaç devi Pfizer ile 120 milyon doz aşıya ulaşmasını sağlayacak bir anlaşma yaptı.

Ekonomik zarar
Birçok ülkede salgına karşı uygulanan kısıtlamalar ve tecrit tedbirlerinden etkilenen küresel görünüm çok zayıfladı.
Avrupa Birliği (AB) İstatistik Ofisi Eurostat, Euro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH), bu yılın ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,1 azaldığını bildirdi.
Fransa’da ikinci çeyrekte düşüş yüzde 13,8, İspanya’da yüzde 18,5 ve Almanya’da ise yüzde 10,14 oldu.
ABD’de izolasyon tedbirleri, gayri safi yurt için hasılanın (GSYİH) bu yılın ikinci çeyreğinde, 2019’un aynı dönemine kıyasla yüzde 32,9 oranında küçülmesine neden oldu.
ABD’nin en büyük enerji şirketlerinden ExxonMobil ve Chevron, salgın nedeniyle zayıflayan ekonomik görünüm nedeniyle bu yılın ikinci çeyreğinde büyük kayıp yaşandığını açıkladı.

Karantina önlemleri
Havacılık sektörü, AB’deki tüketici güvenini zayıflatan tutarsız seyahat kısıtlamalarını eleştirdi.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), uzmanların tavsiyelerine aykırı olan bazı tek taraflı ulusal tedbirleri kınayarak, daha fazla koordinasyon çağrısında bulundu.
Avrupa ülkeleri, salgının yeniden canlanması nedeniyle İngiltere’nin İspanya’ya uyguladığı gibi diğer ülkelere karşı karantina önlemleri aldı.
Yunanistan’da, vaka sayıları artarken, aşırı kalabalık kamplarda göçmenlere uygulanan tecrit Ağustos sonuna kadar uzatıldı.
İngiltere, koronavirüs vakalarındaki artış nedeniyle salgına karşı alınan önlemlerin hafifletilmesinde bir sonraki aşamanın planlandığı gibi 1 Ağustos’ta gerçekleşmeyeceğini ve 15 Ağustos’a kadar erteleneceğini açıkladı.
Danimarka, şimdiye kadar benimsediği yaklaşımında bir değişiklik yaparak, toplu taşıma araçlarında maske takılmasını tavsiye etti.



Türünün ilk örneği antik masa oyunu bulundu

Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
TT

Türünün ilk örneği antik masa oyunu bulundu

Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)

Arkeologlar, Guatemala'daki Maya kenti Naachtun'da mozaik tarzı eşsiz bir masa oyununun kalıntılarını ortaya çıkararak antik dünyadaki oyun pratiklerine dair yeni bilgiler sundu.

Patolli, Aztekler ve daha önceki Mezoamerikan kültürleri tarafından Amerika kıtasında oynanan ve genellikle kumar içeren, kızma birader benzeri en eski strateji masa oyunlarından biri.

Kumaşa ya da yere çizilen, 52 karelik haç biçimli bir düzene dayanan oyunda, bir yüzü noktalı patol fasulyeleri zar gibi atılıyordu.

Ancak oyunun antik Maya toplumlarında tam nasıl oynandığı belirsizliğini koruyordu.

Bir zamanlar Maya bölgesel başkenti olan kuzey Petén'deki Naachtun'da yapılan son kazılar, insanların oyunu nasıl oynadığı ve bölgedeki diğer sporlarla arasındaki paralelliklere dair ipuçları sunuyor.

Araştırmacıların bulduğu yere oyulmuş oyun tahtası, bazıları MS 4. yüzyıla tarihlenen kırık seramik kaplardan elde edildiği düşünülen küçük kırmızı mozaik karolardan yapılmıştı.

Tahtanın bazı bölümleri tahrip olduğundan genel yapısı üzerine yalnızca tahmin yürütülebildi.

Arkeologlar, tahtanın başlangıçta yaklaşık 78 cm genişliğinde ve 110 cm uzunluğunda olduğunu ve 478 karo parçası kullanılarak yapılmış 45 kareden oluştuğunu tahmin ediyor. Araştırmacılar mozaik karo parçalarının, tahtayı antik dünyada türünün tek örneği yaptığını söylüyor.

Mozaik kullanımının, tahtanın "yapım anından itibaren mimari tasarıma dahil edildiğini" gösterdiğini düşünüyorlar.

Araştırmacılar hakemli dergi Latin American Antiquity'de yayımlanan yeni çalışmada, "Maya mimarisinde zemin mozaikleri son derece nadirdir" diye belirtiyor.

Bilim insanları "Kabuk, demir cevheri, yeşim veya turkuazdan mozaik tekniğiyle üretilmiş veya süslenmiş sayısız taşınabilir eser örneği varken, bildiğimiz kadarıyla Batı Yarımküre'nin bu bölgesinde sömürge döneminden önce zemin mozaiğine dair net bir örnek yok" ifadelerini kullanıyor.

Araştırmacılar yapım tekniğinin, Mayaların bu masa oyununu nasıl oynadığına yeni bir bakış açısı sunduğunu ve mozaik kullanımının, oyulmuş veya boyanmış tahtalara kıyasla "daha uzun bir kullanım ömrüne" işaret ettiğini söylüyor.

Tahtanın, şehrin bazı alanlarının tasarımına en baştan dahil edilmiş olabileceğini düşünüyorlar.

Independent Türkçe


Nicole Kidman'dan ayrılmak ünlü şarkıcıya yaramamış

2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
TT

Nicole Kidman'dan ayrılmak ünlü şarkıcıya yaramamış

2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)

Hollywood'un en ünlü aktrisleri arasında yer alan Nicole Kidman boşanma davası açtığı eşi Keith Urban'dan uzaktaki ilk Noel'ini kutluyor.

58 yaşındaki oyuncu önceki günlerde Sidney'de görüntülendi. Magazin basını, Urban'dan olan kızları Sunday ve Faith'le yürüyen yıldızın kaygısız ve mutlu göründüğünü yazdı.

Kendisiyle aynı yaştaki Grammy ödüllü müzisyenin Noel'i nerede geçirdiği bilinmese de Woman's Day'in kaynakları, Urban'ın yalnızlık çektiğini söylüyor.

Amerikan dergisi, bir kaynağının şu ifadeleri kullandığını aktardı:

Tükendi, yalnız ve önceden hiç tasavvur etmediği bir geleceğe bakıyor. Nicole hem en iyi arkadaşı hem de hayattaki en büyük destekçisiydi. Onu kaybettiği için büyük bir hata yapıp yapmadığını merak ediyor.

Ünlü magazinci Rob Shuter ise Kidman cephesi hakkında şöyle konuştu:

Araları soğuk değil, donmuş halde. Nicole candan bir sohbete hazır değil, Keith ise zorlamıyor. Halihazırda sessizlik dışında anlaşabilecekleri bir durum yok.

İkilinin yollarını ayırdığının eylülde doğrulanmasının ardından TMZ, Urban'ın başka bir kadınla ilişkisinin bu ayrılığa neden olduğunu iddia etmişti. 

2006'da evlenip önceki aylara kadar birlikte olan çiftten Kidman son dönemde kariyeriyle konuşuluyor.  

Nicole Kidman, Patricia Cornwell'ın ünlü romanlarından uyarlanan Amazon Prime Video dizisi Scarpetta'dan paylaşılan ilk karelerde baş adli tıp uzmanı Dr. Kay Scarpetta rolünde karşımıza çıkıyor.

11 Mart 2026'da izleyiciyle buluşacak dizide Kidman'a, ablası Dorothy Farinelli'yi canlandıran Oscar ödüllü Jamie Lee Curtis eşlik ediyor.

Kidman ayrıca korku sinemasında yükselişini hızla sürdüren Osgood Perkins'in yeni filmi The Young People'ın oyuncu kadrosuna dahil oldu.

Cambaz (Longlegs) ve The Monkey'yle tanınan yönetmenin gelecek yıl vizyona girmesi beklenen filmde başrolleri popüler gençlik dizisi The Summer I Turned Pretty'yle tanınan Lola Tung ve Ejderhanı Nasıl Eğitirsin (How to Train Your Dragon) yıldızı Nico Parker üstleniyor.

Independent Türkçe, She Knows, Daily Mail


Martin Scorsese öldürülen meslektaşını andı

New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
TT

Martin Scorsese öldürülen meslektaşını andı

New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)

Oyuncu, yönetmen, yazar ve politik aktivist kimlikleriyle yarım yüzyılı aşan bir kariyer inşa eden Rob Reiner, ölümünün ardından Martin Scorsese tarafından anıldı. 

83 yaşındaki usta yönetmen, New York Times'da yayımlanan yazıya başlarken Reiner'ın eşi Michele'le birlikte Kaliforniya'daki evlerinde ölü bulunduğunu hatırlattı:

Rob Reiner benim arkadaşımdı, Michele de öyle. Bundan sonra geçmiş zaman kullanmak zorundayım ve bu beni derin üzüntüye sevk ediyor. Ancak başka bir seçenek yok.

1970'li yılların başlarında Los Angeles'a taşındıktan kısa süre sonra Rob Reiner'la tanıştığını söyleyen Scorsese, ikisinin de New Yorklu olduğunu belirtti:

Rob'la takılmayı çok sevdim. Birbirimize doğal bir yakınlık duyuyorduk. Çok matraktı ve bazen komedisi keskindi. Zarif bir sınırsız özgürlük hissine sahipti, anın keyfini doya doya çıkarır, müthiş coşkun kahkahasını atardı.

Scorsese en sevdiği Reiner yapımının bir Stephen King uyarlaması olan Ölüm Kitabı (Misery) olduğunu açıkladıktan sonra "Çok özel bir film, Kathy Bates ve James Caan iyi oynuyordu" dedi. 

Kendi filmi Para Avcısı'nın (The Wolf of Wall Street) oyuncularını seçerken Leonardo DiCaprio'nun babasını canlandırması için ilk olarak Reiner'ı düşündüğünü ve böylece meslektaşını Max Belfort rolünde oynattığını aktardı. 

2013'te vizyona giren filmin çekimleri sırasında Reiner'ın doğaçlama, komedi ve oyunculuktaki ustalığına doğrudan şahit olduğunu belirtti. 

78 ve 70 yaşındaki Reinerlar, 14 Aralık'ta defalarca bıçaklanmış halde ölü bulunmuştu. Tutuklanan 32 yaşındaki oğulları Nick Reiner iki cinayetle suçlanıyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Deadline