Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi’nin erken seçimlerin 6 Haziran 2021’de yapılacağını ilan etmesi, ülkedeki siyasi tartışmalara yol açtı.
Irak Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi ise ‘daha erken’ bir seçim çağrısı yaptı.
Kazimi, göreve geldiğinde Ekim gösterilerinin şartlarına yanıt olarak erken seçim tarihini belirleme taahhüdünde bulunmuştu. Ancak Kazimi’nin, Meclis’in henüz seçim yasasını tamamlamadığı, seçim bölgelerinin belirlenmediği ve ayrıca yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve ekonomiyle ilgili sorunların sürdüğü bir ortamda erken seçim tarihini açıklaması herkesi şaşkınlığa uğrattı.
Kazimi’nin seçim tarihini açıklaması, siyasi grupları öfkeli sokakların talepleriyle karşı karşıya bıraktı. Hukuk alanında çok sayıda uzman, bazı siyasi grupların Kazimi’nin açıklamasını destekliyor görünse de önümüzdeki dönemde bu yönde verilecek çabaları baltalamaya çalışacaklarını ifade ediyor.
Kazimi erken seçim için tarih belirleyerek topu Meclis’in sahasına attı. Yani bundan sonraki süreç birinci derecede Meclis’i ilgilendiriyor. Bu kapsamda Irak Anayasası’nda erken seçimle ilgili herhangi bir madde bulunmasa da seçimlerin düzenlenmesinin ön şartı olarak Meclis’in kendini feshetmesi gerekiyor. Meclis Başkanı Halbusi’nin ‘daha erken seçim’ çağrısı ise tüm tarafların sorumluluk almaya teşvik etme çabası olarak görülebilir.
Halbusi, yaptığı açıklamada, erken seçimle ilgili anayasal prosedürleri yerine getirmek için basına açık olağanüstü oturum çağrısında bulundu.
Halbusi, açıklamasında, “Art arda gelen hükümetler, hükümet programı ve bakanlık programını uygulamadılar. Programda yazılan satırların ötesine geçilmedi. Hizmet eksiliği ve iyi bir yaşam unsurlarının olmayışı, halk protestolarının sürmesine neden oldu. Irak’ın ve ülke evlatlarının gösterdiği fedakarlığa saygı çerçevesinde daha erken bir seçim yapılması çağrısında bulunuyoruz” ifadesini kullandı.
Anayasa’nın 64’üncü maddesi uyarınca anayasal prosedürlerin yerine getirilmeye devam edilmesi için, basına açık ve Başbakan ile Cumhurbaşkanı'nın da hazır bulunacağı olağanüstü oturum düzenleme talebinde bulunan Halbusi, “Herkes halk önünde yetkilerinin bilincinde olmalı ve sorumluluklarını üstlenmelidir” dedi.
Güçler Birliği Koalisyonu Milletvekili Yahya Gazi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şunları kaydetti:
“Güçler Birliği Koalisyonu lideri ve Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi’nin çağrısında olduğu gibi biz daha erken bir seçimden yanayız. Seçimlere gitmeden önce tamamlanması gereken şartlar var. Hukuki açıdan bakılırsa seçim yasasının tamamlanması ve seçimleri düzenlemek için uygun ortamın hazırlanmasının yanı sıra seçimlerden 2 ay önce Meclis’in kendini feshetmesini öngören Anayasa’nın 64’üncü maddesinin işletilmesi gerekir. Bu da siyasi gruplar arasında uzlaşı gerektiriyor. Bunlara ilave olarak, ülkede sağlık ve güvenlikle ilgili gerçekler var. Bu tür durumların göz önüne alınması gerekir. Ayrıca gösteri ve protestoların yapıldığı ve zaman zaman olayların kontrol dışına çıktığı güney ve orta kesimdeki illerde istikrarın sağlanması gerekir. Bu illerdeki mevcut ortam seçim için uygun değil.”
Gazi, açıklamasının devamında, “Bu koşullar titiz bir şekilde incelenmelidir. Meclis Başkanı Halbusi bunun için Başbakan, Cumhurbaşkanı ve siyasi grupların da katılım sağlayacağı olağanüstü oturum düzenleme çağrısında bulundu. Halbusi, bu oturumdan şeffaf seçimlerin düzenlenmesine imkan sağlayacak uygun bir formül bulmak için çağrıda bulundu” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Eski Seçim Dairesi Başkanı Mikdad eş-Şerifi, “Başbakan ve Meclis Başkanı arasında seçimlerle ilgili güçlü bir rekabet bulunuyor. Nitekim Kazimi, kendisinden seçimleri düzenleme talebinde bulunan siyasi gruplar tarafından zor duruma düşürülüyor. Ancak aynı siyasi gruplar, Meclis çatısı altında seçim yasasını geçirmiyorlar. Başbakan’ın muzdarip olduğu sorun bu” ifadesini kullandı.
Şerifi, “Seçimlerin Haziran 2021’de yapılması oldukça zor. Zira seçmen o tarihte yüksek hava sıcaklıkları altında elektrik kesintilerinin olduğu bir ortamda oy kullanacak ve bu durum seçmeni etkileyecek. Bence bu tarihin seçilmesinin amacı, seçim yasasının geçmesi noktasında baskı uygulamaktır, seçimleri gerçekten söz konusu tarihte düzenlemek için değil” diye konuştu.
Şerifi, Yüksek Seçim Komiserliği’nin bu sorumluluğun üstesinden gelip gelemeyeceği sorusuna, “Komiserliğin durumu halen sıkıntılı. Çünkü seçimlerin yapılması için gerekli şartlar halen tamamlanmış değil. Ayrıca belirlenen tarih de seçimlerin düzenlemesini zorlaştıracaktır” diye yanıt verdi.
Kazimi’nin açıklamasına Haydar el-İbadi ile Ammar el-Hakim’in liderliğindeki siyasi gruplardan destek açıklamaları geldi. Irakiyyun Koalisyonu Milletvekili Hüseyin Arab, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, ‘erken ve adil seçimlerin’ yapılmasına destek verdiklerini söyledi. Arab, “Şu anki asıl mesele Meclis’te üzerinde çalıştığımız seçim yasasının tamamlanmasıdır. Bu mesele siyasi olmaktan çok, teknik bir meseledir. Yasa biter bitmez Yüksek Seçim Komiserliği seçimleri zamanında düzenlemek için harekete geçecek” dedi.
Irak Başbakanı Kazimi’nin seçim tarihini ilan etmesi siyasi tartışmalara kapı araladı
Irak Başbakanı Kazimi’nin seçim tarihini ilan etmesi siyasi tartışmalara kapı araladı
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة