Biden başkan yardımcısı adayını duyurmaya hazırlanıyor

Susan Rice, Mayıs 2017 (Reuters)
Susan Rice, Mayıs 2017 (Reuters)
TT

Biden başkan yardımcısı adayını duyurmaya hazırlanıyor

Susan Rice, Mayıs 2017 (Reuters)
Susan Rice, Mayıs 2017 (Reuters)

Eski ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, ABD’de kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde Donald Trump'a karşı seçimi kazandığı takdirde başkan yardımcısı görevini üstlenecek adayını yakında açıklayacak. Joe Biden’ın değerlendirdiği isimler arasında yer alan California Senatörü Kamala Harris şansı en yüksek aday olarak görülüyor.
 Biden Ağustos ayının ilk haftasında seçimini açıklamayı vaat ettiği sırada şaka yoluyla gazeteciler evinin önünde dururken adayları karşılamasının zor olacağını söylemişti.  Ancak parti kulislerinde adaylar ele alınıyor ve Kovid-19 krizi ışığında telefonda veya online iletişim kuruyor.
 Salgın ABD'de 150 binden fazla kişinin yaşamını yitirmesine neden oldu. Ekonomik durgunluğun yanı sıra polis şiddeti ve ırkçılık büyük bir öfkeye yol açtı. Kadın adayların listesi, son seçimde bu seçim kampanyasına eşlik eden benzeri görülmemiş olaylar ışığında daraldı. Demokratik aday Joe Biden ön seçimlerinden sonra ABD tarihinin ilk başkan yardımcısı olacak bir kadın seçmeye söz verdi. George Floyd'un beyaz bir polis memuru tarafından boynuna yaklaşık sekiz dakika boyunca yapılan baskı sonucu boğularak ölmesinin ardından Biden’a siyah bir aday seçmesi için baskı yapılmıştı. 
55 yaşındaki Kamala Harris öne çıkan isimlerin başında geliyor. Salı günü fotoğrafçıların önünde Joe Biden'ın elinde görüntülenen ve Harris’in adının altında “yetenekli” ve “ona karşı büyük bir saygı var” ifadelerinin yer aldığı not defteri Kamala Harris’e yönelik beklentileri artırdı. Jamaika ve Hindistan'dan gelen bu göçmen kadının biyografisi şansını ikiye katlıyor. Ancak savcılık geçmişi ve o sırada aldığı önlemler ve eleştirmenlere göre özellikle azınlıkları etkilemiş olması dezavantajları olacağını gösteriyor. Harris, demokrat partinin ön  seçimlerinde geçen Aralık ayında çekilmeden önce, partisinin önemli bir kategorisi olan Afro-Amerikalı seçmenler arasında yapılan anketlerde iyi sonuçlar elde etmede başarısız oldu. Ayrıca Biden'in bazı müttefikleri, bir tartışma sırasında yaptığı sürpriz saldırılarını unutmadı, ancak onu arkadaş olarak adlandırmaya devam etti.
Son günlerde konuşulan iki isim daha var: İlki Barack Obama döneminde ulusal güvenlik danışmanı olarak görev yapan ve Beyaz Saray'dayken Biden ile çalışan Susan Rice. Trump ekibini kızdıran 55 yaşındaki Afro Amerikalı Susan Rice, hiçbir zaman acımasız seçim kampanyalarına katılmamıştı. Bir diğer isim olan 66 yaşındaki Kongre üyesi Karen Bass ise Kongre'de etkili siyah temsilciler grubunu yönetiyor ve George Floyd'un adını taşıyan polis reform tasarısının hazırlanmasına da öncülük etti. Ancak Cumhuriyetçiler, pozisyonunu Joe Biden'ı "radikal sol”un elinde bir “kukla" olarak gösterme çabaları bağlamında kullanabilirler.
Başkan Yardımcısı olacak adayın seçileceği an Joe Biden için çok önemli sayılıyor. Bu durum, geleneksel olarak ABD başkanlık kampanyaları bağlamında önemli bir etkinlik olarak görülüyor.
Biden kazandığı takdirde ABD tarihinin en yaşlı başkanı olacak. Biden, ikinci kez adaylığını sunmayacağını ima etmişti. ABD Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü David Parker son durumu, “Söz konusu karar normalden daha önemli çünkü seçilecek isim dört yıl sonra Demokratların adayı olma fırsatı bulacak" şeklinde değerlendirdi. 
Biden, zamanının çoğunu salgın nedeniyle Delaware Wilmington bölgesindeki evinde geçiriyor. Bu durum onu seçim toplantılarından mahrum ediyor ve Trump taraftarları tarafından alaya alınan bir şekilde sessiz bir kampanya yürütmesine neden oluyor. Ancak, son zamanlarda Kovid-19 krizini başarılı bir şekilde yönetebildiğinden dolayı anketlerde Trump'ı geride bırakıyor.
Biden’ın seçim savaşında yanında seçeceği isim, resmi olarak Demokrat aday olarak adlandırılacağı Demokratlar konferansı öncesinde (17-20 Ağustos) kazanma şansını artıracak. Salgının yayılması nedeniyle Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin konferanslarına katılacak az sayıya rağmen, bu iki olay cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasında bir dönüm noktası olacak. Eylül ayının sonunda altı eyalet posta yoluyla oy kullanmaya başlayacak.



‘Tek bir tık bir ülkeyi yıkmaya yeter’... İsrailli bir yetkiliden ‘nadir’ uyarı

Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)
Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)
TT

‘Tek bir tık bir ülkeyi yıkmaya yeter’... İsrailli bir yetkiliden ‘nadir’ uyarı

Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)
Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)

İsrail Ulusal Siber Güvenlik Müdürlüğü Başkanı Yossi Karadi, nadir görülen bir uyarıda bulunarak, siber tehditlerin ülkeleri anında çökme noktasına getirebileceğini söyledi. Şarku’l Avsat’ın Yediot Ahronot’tan aktardığına göre Karadi, elektrik, su, trafik ışıkları ve hastane ağlarına yapılan siber saldırıların artık savaş aracı haline geldiğini ve bu saldırıların çoğunlukla saldırganın kimliğini gizlemek için vekil gruplar üzerinden gerçekleştirildiğini belirtti. Karadi dün Tel Aviv Üniversitesi’nde düzenlenen Siber Güvenlik Haftası konferansında yaptığı konuşmada, son altı ayda İsrail’in yürüttüğü savunma faaliyetlerinden bir kısmını paylaştı ve ‘ilk siber savaş’ olarak nitelendirdiği durumun endişe verici bir tablosunu çizdi.

Karadi, “Giderek savaşların dijital alanda başlayıp biteceği bir çağa doğru ilerliyoruz” dedi ve ‘dijital kuşatma’ terimini tanıttı. Karadi, bu senaryoda enerji santrallerinin duracağı, trafik ışıklarının çalışmayacağı, iletişim sistemlerinin çökeceği ve su kaynaklarının kirlenebileceğini vurgulayarak, “Bu hayali bir gelecek senaryosu değil, oldukça gerçekçi bir eğilim” ifadesini kullandı.

Karadi, dijital kuşatma kavramının sadece çekici bir ifade olmadığını, 15 yıl süren bir gelişimin sonucu olduğunu belirtti. Geçmişte devletler arasındaki siber savaşların çoğunlukla sessiz casusluk veya yalnızca askeri tesisleri hedef alan operasyonlar olduğunu söyleyen Karadi, son yıllarda durumun değiştiğini ve yeni düşmanın yalnızca sır çalmayı değil, sivil yaşamı kesintiye uğratmayı amaçladığını ifade etti.

Yediot Ahronot’a göre, siber savaşların başlangıç noktası olarak kabul edilen olay, 2010 yılında Stuxnet virüsünün ortaya çıkmasıydı. Yabancı raporlara göre virüs, İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’ndeki santrifüjleri hedef almak için İsrail ve ABD tarafından kullanılmıştı ve yalnızca belirli endüstriyel kontrol birimlerini etkileyerek sivil bilgisayarlar veya alakasız altyapıya zarar vermekten kaçınıyordu.

Karadi, dönüm noktasının ise geçen on yılın ortalarında Doğu Avrupa’da yaşandığını belirtti. Rus hacker grubu Sandworm, teorik olarak mümkün görülmeyen bir adım atarak Ukrayna elektrik şebekesini hackledi ve yüz binlerce evi dondurucu soğukta karanlığa gömdü. Bu olaydan sonra siber operasyonlar, yalnızca askeri hedeflere yönelik silahlar olmaktan çıkarak, sivil nüfusu hem psikolojik hem fiziksel olarak etkileme aracına dönüştü. Ayrıca, 2017’de Kuzey Kore’ye atfedilen WannaCry fidye yazılımı saldırısının, siber silahların nasıl kontrolden çıkabileceğini gösterdiği ve dünya genelinde hastaneler ile acil servisleri rastgele etkileyerek felce uğrattığı ifade edildi.

Bir Amerikan siber güvenlik şirketi, Sandworm siber hack grubunun faaliyetlerini tespit etti. (Reuters)Bir Amerikan siber güvenlik şirketi, Sandworm siber hack grubunun faaliyetlerini tespit etti. (Reuters)

Tehlikeli bir artış

Karadi, İran’ın siber terör doktrinini benimsemiş olmasının tehlikeli bir örneğini paylaştı: 2020 yılında İsrail su şebekesindeki klor seviyesini değiştirmeye yönelik girişim, başarılı olsaydı kitlesel zehirlenmeye yol açabilirdi.

Karadi, o tarihten bu yana İran’ın siber saldırılarının İsrail’de sivil altyapıyı hedef aldığını, hastaneler, alarm sistemleri ve elektrik şebekesine yönelik tekrar eden girişimlerin bu kapsamda olduğunu belirtti.

Hastanelere yönelik saldırıların yeni bir boyut kazandığını vurgulayan Karadi, yakın zamanda Shamir Tıp Merkezi’ne yapılan siber saldırıyı örnek gösterdi. Saldırının arkasında, sıradan bir suç örgütü gibi görünen ‘Qilin’ adlı bir grup bulunuyordu. Karadi, bu durumun devletlerin, sorumluluğu gizlemek için vekil siber gruplar aracılığıyla saldırılar düzenlemesi trendini gösterdiğini ve bunun yalnızca İsrail’e özgü olmadığını aktardı. ABD ve Avrupa istihbarat raporları da benzer eğilimleri doğruluyor.

Çin’de de ‘Volt Typhoon’ gibi grupların, kâr amacı gütmeden ABD’nin kritik altyapısına sızmalar yaparak olası bir gelecekteki saldırıya hazırlık yaptıkları tespit edilmiş durumda.

Karadi, İran saldırılarında karma bir taktik gözlendiğini söyledi: Weizmann Enstitüsü’ne bir füze atılırken, aynı zamanda güvenlik kameralarına sızılarak çarpma anı gerçek zamanlı olarak kaydedildi ve psikolojik etkisi artırıldı. Aynı zamanda çalışanlara tehdit mesajları ve sızdırılmış kişisel bilgiler gönderildi.

Bu yöntem, Ukrayna savaşında görülen siber saldırılarla benzerlik taşıyor; Rus hackerlar, internet servis sağlayıcılarını hedef alarak bilgi akışını engelliyor ve korku yayıyordu.

Konuşmasını yapay zekâ çağının getirdiği fırsatlar ve risklerle tamamlayan Karadi, “Dijital sistemlere tamamen bağımlılık ve yapay zekâdaki hızlı gelişim, büyük fırsatlar sunuyor, ancak saldırganlara da sınırsız hareket alanı sağlıyor” uyarısında bulundu.

Yediot Ahronot gazetesi, Karadi’nin mesajını özetleyerek, “Gelecek savaşta klavye, roketten daha az öldürücü olmayacak” ifadeleriyle duyurdu.


İran'ın başkentinde aylardır ilk kez yağmur yağdı

Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)
Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)
TT

İran'ın başkentinde aylardır ilk kez yağmur yağdı

Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)
Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)

İran'ın başkentinde aylardır ilk kez bugün yağmur yağdı ve bu durum, yüzyılı aşkın süredir en kurak sonbaharını yaşayan ülke için rahatlama getirdi.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardı habere göre kuraklık, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın, başkent çevresindeki barajları dolduracak kadar şiddetli yağmur yağmazsa, İran'ın aralık ayı sonuna kadar hükümetini Tahran dışına taşıması gerekebileceği uyarısında bulunmasına yol açmıştı.

Meteorologlar bu sonbaharı ülke genelinde 50 yıldan fazla süredir yaşanan en kurak sonbahar olarak tanımladı; bu durum, 1979 İslam Devrimi'nden bile öncesine denk geliyor ve tarım için büyük miktarda suyu verimsiz bir şekilde tüketen sistemi daha da zorluyor. Ajans, su krizinin ülkede siyasi bir mesele haline geldiğini, özellikle de İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, iki ülke arasında geçen haziran ayında 12 gün süren bir savaş yaşanmasına rağmen, İran'a bu konuda defalarca yardım teklifinde bulunmasının ardından bu durumun daha da belirginleştiğini belirtti.

20 Mayıs 2025'te Tahran dışındaki Lar Barajı'nın uydu görüntüsü (Planet Labs - AP)20 Mayıs 2025'te Tahran dışındaki Lar Barajı'nın uydu görüntüsü (Planet Labs - AP)

Netanyahu, 2018'de yayınlanan bir tanıtım videosunda İran halkına şahsen seslenerek, "milyonlarca insanın hayatını tehdit eden ciddi su kıtlığı" sorununu ele almak üzere Farsça bir internet sitesinin açılışını duyurdu. İranlıların su ihtiyaçlarına yardımcı olmayı amaçlayan yeni bir İsrail girişimi olan "İran Halkı İçin Yaşam"ı şahsen desteklemeye hazır olduğunu belirtti. Batı Kudüs'teki ofisinde çekilen video, Netanyahu'nun bir tuz arıtma tesisinden geldiğini iddia ettiği kaptan kendine bir bardak su doldurmasıyla başlıyor. Ardından İranlıların karşı karşıya olduğu vahim su krizinden bahsediyor.

Netanyahu, 12 günlük savaşın ardından geçen ağustos ayında İranlılara mesajını yineleyerek şunları söyledi: “Liderleriniz 12 günlük savaşı bize zorla dayattılar ve ezici bir yenilgiye uğradılar. Her zaman yalan söylüyorlar.” Sözlerine şöyle devam etti: “İran'da her şey çöküyor. Bu kavurucu yazda, çocuklarınız için temiz, soğuk su bile yok. Bu, İran halkına karşı gösterilen en büyük ikiyüzlülük ve saygısızlıktır. Bu durumu hak etmiyorsunuz.”


İran'ın sınır bölgesinde düzenlenen bir saldırıda 3 Devrim Muhafızı öldürüldü

Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)
Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)
TT

İran'ın sınır bölgesinde düzenlenen bir saldırıda 3 Devrim Muhafızı öldürüldü

Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)
Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)

İran'ın Tesnim haber ajansının haberine göre İran'ın güneydoğusundaki sınır bölgesinde "terörist gruplar" tarafından düzenlenen bir saldırıda üç Devrim Muhafızı öldürüldü.