Lübnan Dışişleri Bakanı neden istifa etti?

Lübnan Dışişleri Bakanı Nasif Hitti
Lübnan Dışişleri Bakanı Nasif Hitti
TT

Lübnan Dışişleri Bakanı neden istifa etti?

Lübnan Dışişleri Bakanı Nasif Hitti
Lübnan Dışişleri Bakanı Nasif Hitti

Lübnan Dışişleri Bakanı Nasif Hitti’ye yakın kaynaklar Hitti’nin istifa etme kararından geri adım atmayacağını ifade ediyor.  Kaynaklar hükümetin reform taahhütlerini yerine getirememesi ve Başbakan Hasan Diab hükümetinin uluslararası toplumu reformist niyetlerine ikna edememesi ışığında Hitti’nin “beyaz bayrak” çekmesinin görevine devam edemeyeceğinin güçlü bir kanıtı olduğunu vurguladılar.
El-Merkeziyye haber ajansına göre Hitti şu ana kadar Lübnanlılara ve uluslararası topluma vaat ettiği hiçbir şeyi yerine getiremeyen hükümetin performansından memnun değil. Zira Bakan Hitti kendisine yakın kaynakların ifadelerine göre “yürütmedeki aşırı yavaşlıktan şikayet ediyor ve görevini devraldığı günden beri uluslararası yetkililere hitap ederken kullandığı iyimser üslubu artık sürdüremiyor. Hitti bazı tarafların üzerinde gözlem yapması durumunda kendisine gerçekçi, uygulanabilir, tartışılabilir ve düzeltilebilir görünen reform planının savunucularından biriydi.”
Hitti’nin istifa etmesi siyasi bir karar ve hükümetin ihmalkarlığı ile ilgili gibi görünse de Arap ve uluslararası siyasette tecrübeli bakanın hissettiği memnuniyetsizlik duygusu belli bazı olaylardan sonra başlamış olabilir. Bunun başlangıç noktası da bakanın uluslararası alanda ses getiren ve uluslararası yetkililerin kendisiyle görüşmesinde sürekli bahsettiği yolsuzluk dosyalarının hızlı bir şekilde raporlanması için bakanlar kurulunun merkezinden yaptığı çağrı.
Kaynaklara göre, havaalanları açıldıktan sonra Ürdün, İtalya, ve dolaylı olarak Vatikan gibi yurt dışına yaptığı ilk ziyaretler, ardından Fransa Dışişleri Bakanı’nın Lübnan’a ziyareti ve duyduğu sözler Hitti’nin daha fazla hayal kırıklığı yaşamasına yol açtı. Bütün ülkelerle yakınlaşma ilkesinden bir gün bile ödün vermeyen kıdemli diplomat, her zaman pozitif bir tarafsızlık çağrısında bulunarak, Lübnan’ı bölgesel ve uluslararası saflara taraf olarak sürüklememe, aksine bölgedeki çatışmaları söndürmek için bir itfaiyeci gibi uluslararası çevrelerde Lübnan için yeni bir rol oluşturma çağrısında bulundu.
Bakan ülke içerisindeki bir tarafın belli bir merkezin tarafını tuttuğu için Lübnan’a uygulanan uluslararası izolasyondan emin olduğunda derin bir hayal kırıklığı yaşadı. Hitti’nin ne Fransız Ulusal Komitesi’nin önünde Hizbullah’ın rolü hakkında yaptığı açıklamalar ne de bir hakimin ABD Büyükelçisi Dorothy Shea’nın hakkında çıkardığı yargı kararıyla diplomatik ilkeleri ihlal etmesine karşı tepkisi fayda sağladı. Kaynaklar Hitti’nin “kendisine Lübnan’ın dış politikasını nasıl yöneteceğinin dikte edilmesinden memnun olmadığı” için istifa etme kararı aldığını söyledi.
Kaynaklar bakanın, başta Hizbullah olmak üzere hükümetin vaftiz babasından ısrarcı olduğu istifa etme kararından vazgeçmesi için yoğun telefonlar aldığını söyledi. Kaynaklar söz konusu istifa düşüncesinin, diplomasi dünyasındaki engin tecrübesine dayanarak kesinlikle kabul etmediği dış siyaset ile ilgili kanaatlerini dile getirdiği yakın tarihli bir açıklamasının ardından bakana bir şeylerin dikte ettirilme girişimine bağlı olarak geldiğine dikkati çekti.



GGK, Hadramut'ta ciddi ihlallerle suçlanıyor

GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)
GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)
TT

GGK, Hadramut'ta ciddi ihlallerle suçlanıyor

GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)
GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)

Yemen’in insan hakları örgütleri tarafından hazırlanan raporlar, Güney Geçiş Konseyi (GGK) güçlerini Hadramut vilayetinde sivillere karşı keyfi tutuklamalar, zorla kayıplar ve ev baskınları dahil olmak üzere ciddi ihlallerde bulunmakla suçladı. Bu ihlaller, GGK güçlerinin aralık ayı başından beri tek taraflı olarak işgal ettiği vilayetteki kaos ve istikrarsızlığı daha da derinleştirebilir.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, yerleşim bölgelerini ve özel evleri etkileyen baskıcı uygulamaları kınayan sert bir açıklama yayınladı. Bu eylemlerin Yemen anayasası ve ulusal yasaların hükümlerinin yanı sıra Yemen'in uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası insani hukuk kapsamındaki uluslararası yükümlülüklerinin açık bir ihlali olduğunu vurguladı.

Sahadan tanıklıklara göre GGK güçleri sivillerin evlerine baskın düzenleyerek sivilleri keyfi olarak gözaltına alırken bazı sivilleri zorla kaybederek kişinin özgürlük ve güvenlik hakkı, evin dokunulmazlığı ve adil yargılanma garantisini ihlal etti.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, bu uygulamaları keyfi gözaltı ve zorla kaybedilmenin sistematik bir örneği olarak nitelendirirken hesap verilmeden devam etmelerinin tehlikesine karşı uyardı.

wdvrfgthy
Hadramut'taki kabile toplantısı GGK güçlerinin ihlallerini kınadı (Sosyal medya platformu X)

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı ayrıca GGK'nın Wadi Herd, Halfun ve Gayl Bin Yamin dahil olmak üzere Hamum kabilelerinin yaşadığı geniş bölgelere yasadışı askeri abluka uyguladığını da belgeledi. Bu abluka, hareket özgürlüğünü kısıtladı, hastaların acil bakıma erişimini engelledi ve temel sağlık hizmetlerini aksattı. Özel mülkiyete yönelik saldırılar ve yaygın yağma ve hırsızlık olayları da rapor edildi.

Ablukanın meşru bir güvenlik önlemi olarak haklı gösterilemeyeceğinin vurgulandığı, aksine uluslararası insani hukuk tarafından yasaklanan toplu cezalandırma olarak nitelendirilen raporda, bu ablukanın, GGK projesini açıkça reddeden bu bölgelerin sakinlerine yönelik siyasi zulüm örneği olduğu, ayrımcılık yapmama ve fikir, ifade ve siyasi görüş özgürlüğü ilkelerinin açık bir ihlali olduğu ve askeri gücün siyasi baskı aracı olarak kullanıldığı belirtildi.

Sistematik ihlaller

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, siyasi görüşlere dayalı olarak yerleşim bölgelerini hedef almanın ve bölge sakinlerine toplu kısıtlamalar uygulamanın, onların yaşamlarını, onurlarını ve geçim kaynaklarını etkilediğini ve uluslararası standartlara göre bireysel cezai sorumluluk gerektiren ağır suçlar teşkil edebilecek ciddi bir suç olduğunu belirtti.

Rapor, GGK’yı askeri ve siyasi liderliğini ihlallerden tam olarak yasal olarak sorumlu tuttu ve tüm kuşatma ve toplu cezalandırma eylemlerinin derhal sona erdirilmesini, hareket özgürlüğüne getirilen kısıtlamaların kaldırılmasını ve sağlık ve insani yardım hizmetlerine engelsiz erişimin sağlanmasını talep etti.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı ayrıca keyfi olarak gözaltına alınan tüm kişilerin derhal serbest bırakılmasını, zorla kaybedilenlerin akıbetinin açıklanmasını ve bu ihlallerden sorumlu olanların uluslararası adalet standartlarına göre hesap vermesi için hızlı, bağımsız ve etkili soruşturmaların başlatılmasını talep etti.

Uluslararası topluma ve Birleşmiş Milletler (BM) organlarına sivilleri korumak, uluslararası insani hukuka saygı gösterilmesini sağlamak ve faillerin cezasız kalmasını önlemek için acil önlemler almaları çağrısında bulundu.

İhlalleri tarafsız ve profesyonel bir objektiflikle izlemeye ve belgelemeye devam edeceğini belirten Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, tüm Hadramut sakinlerini, mağdurları ve tanıkları, yasal belgeleme için herhangi bir ihlali bildirmeleri ve ulusal ve uluslararası hesap verebilirlik için gerekli dosyaları hazırlamaları, böylece mağdurlara adalet sağlanması ve faillerin cezasız kalmasının önlenmesi için çağrıda bulundu.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, açıklamasında sivillerin korunmasının siyasi bir tercih değil, vazgeçilmez bir hukuki ve insani yükümlülük olduğunu ve herhangi bir sessizlik veya kayıtsızlığın koruma sorumluluğunun ağır bir ihlali olduğunu vurguladı.


GGK, Hadramut ve el-Mahra’yı terk etme sınavıyla karşı karşıya

Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)
Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)
TT

GGK, Hadramut ve el-Mahra’yı terk etme sınavıyla karşı karşıya

Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)
Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)

Güney Geçiş Konseyi (GGK), tek taraflı gerilimi azaltma ve Hadramut ve el-Mahra'dan güçlerini çekme sınavıyla karşı karşıya kalırken, insan hakları örgütleri tarafından hazırlanan raporlar, GGK'yı Hadramaut vilayetinde sivillere karşı ev baskınları, keyfi tutuklamalar, zorla kayıplar ve nüfusun yaşadığı bölgelere askeri abluka uygulamak gibi ciddi ihlallerde bulunmakla suçluyor.

Bu suçlamalar, Suudi Arabistan, bölge ülkeleri ve uluslararası toplumun, Yemen'in doğusunda zorla yeni bir gerçeklik dayatılmasını reddeden kararlı mesajlarına eşlik etti.

Bu mesajlar, Hadramut ve el-Mahra'nın askeri maceraların ve iç çatışmaların hesaplamalarının dışında olduğunu teyit ediyor.

Gözlemciler, tek taraflı adımların GGK'yı, güneydeki iç hesaplamaların Husilere karşı savaşın gidişatı ve bölgesel barış seçenekleriyle kesiştiği belirleyici bir siyasi ve güvenlik sınavına soktuğuna inanıyor.

Tutarlı tahminlere göre gerilimin devam etmesi siyasi, hukuki ve sahada yüksek maliyetler doğurur ve GGK’yı Yemen'de Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu güçleri arasındaki bir ortaktan istikrarı bozan bir faktöre dönüştürebilir.

Yemen meselelerini izleyen gözlemciler, GGK'nın elde ettiği kazanımları korumak ve ağır sonuçları olacak bir çatışmadan kaçınmak istiyorsa, teknik ve güvenlik gerekçeleriyle Hadramut'tan düzenli bir şekilde çekilmenin en az maliyetli seçenek olmaya devam ettiğini düşünüyor.


Suriye’nin kıyı şeridinde çatışmalara protestolar eşlik etti

Suriye güvenlik güçleri, dün yaşanan çatışmaların ardından Lazkiye'deki protesto gösterisini kordon altına aldı (EPA)
Suriye güvenlik güçleri, dün yaşanan çatışmaların ardından Lazkiye'deki protesto gösterisini kordon altına aldı (EPA)
TT

Suriye’nin kıyı şeridinde çatışmalara protestolar eşlik etti

Suriye güvenlik güçleri, dün yaşanan çatışmaların ardından Lazkiye'deki protesto gösterisini kordon altına aldı (EPA)
Suriye güvenlik güçleri, dün yaşanan çatışmaların ardından Lazkiye'deki protesto gösterisini kordon altına aldı (EPA)

Suriye resmi haber ajansları, geçtiğimiz şubat ayında kurulan Suriye Yüksek Alevi İslam Konseyi Başkanı Şeyh Gazal Gazal’ın çağrısı üzerine düzenlenen protestolar sırasında yaşanan güvenlik olaylarının ardından dün akşam tüm kıyı bölgelerinde sakinliğin yeniden hakim olduğunu bildirdi.

Suriye Savunma Bakanlığı, protestolar sırasında eski rejimin kalıntıları tarafından güvenlik güçlerine ve vatandaşlara karşı düzenlenen silahlı saldırının ardından, ülkenin batı kıyısındaki Lazkiye ve Tartus şehir merkezlerine zırhlı araçlar ve tanklarla desteklenen ordu birliklerinin konuşlandırıldığını duyurdu.

İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise protestoları güvenli hale getirmekle görevli güvenlik güçlerinin Lazkiye'de maskeli silahlı kişiler tarafından ‘doğrudan saldırılara’ maruz kaldığı belirtildi. Bakanlık, Tartus kırsalında eski rejimin kalıntıları ile bağlantılı gruplar tarafından gerçekleştirilen benzer olaylara da işaret etti. Saldırılarda üç kişi öldü, siviller ve güvenlik personeli dahil 60 kişi yaralandı. Sağlık Müdürlüğü, Suriye Arap Haber Ajansı SANA'ya yaptığı açıklamada, hastanelere ulaşan yaralıların, eski rejimin kalıntıları tarafından güvenlik personeli ve vatandaşlara yönelik bıçak, taş ve silahla ateş açılması sonucu yaralandığını belirtti.

Suriye'nin kıyı bölgesindeki Alevi topluluğunun liderleri, bölünme ve çatışmaya teşvik çağrılarını reddeden ve birleşik bir Suriye'nin inşasını öngören değerlere bağlılıklarını teyit eden açıklamalar yayınladılar.