Ürdün’de yaşanan toplu gıda zehirlenmesi sebebiyle 97 tesise ceza verildi

Ürdün Sağlık Bakanı Saad Cabir ve Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz. (Reuters)
Ürdün Sağlık Bakanı Saad Cabir ve Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz. (Reuters)
TT

Ürdün’de yaşanan toplu gıda zehirlenmesi sebebiyle 97 tesise ceza verildi

Ürdün Sağlık Bakanı Saad Cabir ve Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz. (Reuters)
Ürdün Sağlık Bakanı Saad Cabir ve Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz. (Reuters)

Ürdün’ün başkenti Amman’ın kuzeybatısındaki bir restoranda servis edilen bozuk et nedeniyle yüzlerce kişi hastanelere akın etti. Meydana gelen zehirlenme ile ilgili soruşturma başlatıldı. Ürdünlü yetkililer, 74 gıda kuruluşu hakkında soruşturma başlatırken 23 işletmeyi de kırmızı kod uyarısıyla kapattı. İşletmelerin sahiplerine olayın Cumhuriyet Savcılığı’na intikal etmeden önce 300 uyarı yapıldığı belirtilirken davanın takibi için kriz hücresi oluşturuldu.
Ürdün Sağlık Bakanı Saad Cabir konuyla ilgili yaptığı açıklamada, yürütülen araştırma sonucu restoranda kullanım süresi dolmuş 5 ton et ele geçirildiği ve zehirlenmenin bu etler sebebiyle ortaya meydana geldiğini belirtti. Ayrıca bozulmuş patatesler de bulunduğunu kaydetti. 5 yaşındaki bir çocuk ile 40 yaşındaki bir adamın ölümüne sebep olan gıda zehirlenmesi sebebiyle toplam bini aşkın kişi hastaneye kaldırıldı. Önceki gece başka bir restoranda 90 kişinin zehirlendiği olay Ürdün halkının tepkisine yol açtı. Zehirlenenler hastaneye kaldırılırken durumlarının stabil olduğu aktarıldı.
Cabir dün düzenlenen basın toplantısında Salt, Sweileh,  Ayn el-Başa bölgesi ve Amman’daki 23 işletmeden alınan örneklerin laboratuar sonuçları açıklanana kadar ihtiyati kapatma kararı alındığını söyledi.
Bakan açıklamasında, Sağlık Bakanlığı’nın Cumhuriyet Savcılığı’ndan tüm yasal önlemleri almasını ve zehirlenmeye neden olan gıdalar için kriz hücresi oluşturulmasını talep ettiğini belirtti. . Kriz hücresi Sağlık Bakanlığı Genel Sekreteri, Gıda ve İlaç Kurumu Genel Müdürü, Belka Valisi, Tarım ve Çevre Bakanlığı delegeleri, Belka Sağlık Müdürü ve Bulaşıcı Hastalıklar Müdürü’nden oluşuyor.
Vatandaşlar, ülkedeki gıdaların sağlık kontrolünden sorumlu tüm yetkililerin olaydan sorumlu tutulması gerektiğini isterken et dağıtım merkezleri ise Gıda ve İlaç Kurumu veya Sağlık Bakanlığı aracılığıyla doğrudan kontrole tabi olduğunu duyurdu.
Kurum ise restoranlara et tedarik merkezlerini kontrol etmekten ve doğrudan tüketicilere satılan gıda maddelerinin güvenliğini denetleme yetkisini sınırlamaktan sorumlu olmadığını ve bu sorumluluğun Belediyeler Bakanlığı ve Amman Belediyesi tarafından mezbahalar ve gıda depolama depoları için gözetim organları olarak üstlendiğini belirtti.
Gıda ve İlaç Kurumu, olayın sorumluluğunun açıklanmasının hemen ardından etin muayenesi sırasında, dağıtıcılar tarafından uygunsuz depolanmasından kaynaklanan yoğun bakteriyel artışın yanı sıra güvenlik kurallarına ve temellerine uyulmadığını bildirdi. Böylece etin tüketime uygun olmadığı kaydedildi. Açıklamada et ve süt gibi yüksek riskli maddelerin 5 dereceyi aşmayan sıcaklıklarda korunması gerek yiyecekler olduğu kaydedildi.
Kurum, et dağıtım merkezlerinde ihmali bulunanların Cumhuriyet Savcısı’na yönlendirilmesi için yasal tedbirlerin alınacağını duyurdu. Genel Gıda ve İlaç Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı dün teftiş ekiplerinin 300 uyarı yayınladığını, 73 işletmenin çalışmalarının askıya alındığını ve 8 bin 500 kilo gıdanın imha edilerek 23 kuruma kırmızı kodla uyarı verildiğini bildirdi.
Son birkaç gün içerisinde yaşanan iki ayrı gıda zehirlenmesinde iki kişi yaşamını yitirirken ilk zehirlenmede bin kişiyi aşkı kişi hastaneye kaldırıldı. Yaşanan ikinci olayda ise 90’ı aşkın kişi hastaneye kaldırılırken sosyal medyada olayın sorumlularının cezalandırılması için çağrıda bulunuldu.
Başkentin kuzeybatısındaki Belka Valiliği’nde gerçekleşen olay, bölgenin aşırı kalabalıklaşması ve 500 binin üzerinde vatandaşın yaşadığı, Filistinli mültecilerin kaldığı kamplar nedeniyle öfkeye neden oldu. Görgü tanıkları, geçtiğimiz hafta ülkeyi vuran sıcak dalgası ile başkent Amman'daki yüksek sıcaklıklardan sonra, 40 dereceyi aşan hava sıcaklığı nedeniyle tarım ürünlerinin ve gıda maddelerinin zarar gördüğünü aktardılar.
 



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.