İdlib Gerginliği Azaltma Bölgeleri’nde çatışmalar yeniden başladı

Sosyal medya sitelerinde dolaşan İdlib’teki kalabalık bir restoranın fotoğrafı
Sosyal medya sitelerinde dolaşan İdlib’teki kalabalık bir restoranın fotoğrafı
TT

İdlib Gerginliği Azaltma Bölgeleri’nde çatışmalar yeniden başladı

Sosyal medya sitelerinde dolaşan İdlib’teki kalabalık bir restoranın fotoğrafı
Sosyal medya sitelerinde dolaşan İdlib’teki kalabalık bir restoranın fotoğrafı

İdlib’in güneyindeki son askeri hareketlilikler, İran milislerinin desteklediği rejim güçleri ile Suriyeli silahlı muhalif gruplar arasındaki çatışmaların geri döndüğünü gösteriyor. Rejim güçleri, cepheye daha fazla askeri takviyede bulunmayı sürdürürken İdlib'in güneyinde kalan bölgelere tekrar tekrar ilerleme girişimleriyle ateşkese yönelik ihlallerde bulunmaya da devam ediyor.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) rejim güçlerinin İdlib kırsalındaki bölgelerine yeni askeri takviyelerde bulunduğunu aktarırken bölgeye yönelik devam eden takviyelerin bir parçası olarak asker taşıyan otobüslerin el-Hamevi kırsalından İdlib’in güney kırsalındaki Cebel ez-Zaviye cephelerine geldiğini bildirdi. SOHR bu arada özellikle İdlib'in güney kırsalında füzeli saldırıların arttığını kaydetti.
Muhalefet gruplarına bağlı 80 nolu izleme birimi sorumlusu yaptığı açıklamada, Feth'ul Mubin (Apaçık bir Fetih) operasyon odası savaşçılarının, rejim güçlerinin son birkaç saat içinde İdlib'in güneyindeki el-Bara kasabası çevresindeki girişimlerini engellemeyi başardığını, bununla birlikte askeri bir kamyonu imha ederek bir dizi rejim unsurunu etkisiz hale getirdiğini ayrıca Hama'nın batısında Madik Kalesi beldesindeki askeri sahaları hedef alan rejim güçlerinin ihlallerine karşılık verdiğini belirtti.
80 nolu izleme birimi sorumlusu ayrıca İran milisleri tarafından desteklenen rejim güçlerinin, İdlib'in güneyinde Beyneyn, el-Bara ve Deyr Sünbül gibi muhalefet gruplarına ait askeri alanlara altıdan fazla sızmaya girişiminde bulunduğunu ancak muhalefet gruplarının bu girişimleri püskürtmeyi başardığını, bunun üzerine bazı rejim unsurlarının da ölmesiyle birlikte rejim güçlerinin geri çekilmek zorunda kaldığını aktardı.
Heyet Tahrir'uş Şam (HTŞ) Sözcüsü Ebu Halid eş-Şami, İran milislerinin ve rejim güçlerinin birkaç gün önce, İdlib’in güney ve doğusundaki Cebel ez-Zaviye, Cebel el-Erbain ve Serakib ile Lazkiye’nin kuzeydoğusunda Kürt Dağı eteklerine çok sayıda savaşçı yığdıklarını, ayrıca rejimin silahlarını onardığını ve gizlemek için kamuflaj işlemleri yaptığını söyledi. Bir Rus keşif uçağının Cebel ez-Zaviye’den Hama'nın batısındaki Gab Ovası'nın kuzey kesimine gün boyu neredeyse hiç ayrılmadan uçuş yaptığının altını çizen Şami, her an askeri operasyonun başlamasının beklendiğini belirtti.
İdlib bölgelerindeki aktivistler, geçtiğimiz hafta, rejim güçleri ve İran milislerinin 50'den fazla ateşkes ihlalinde bulunduklarının belgelendiğini söylediler. İdlib’in güneyi, el-Kebine bölgesi ve Hama'nın batısındaki Gab Ovası'nın kuzey kesiminin top ve füze bombardımanlarına tutulmasıyla işlenen ihlaller nedeniyle binden fazla aile, sınırdaki kamplara ve İdlib’in kuzeyindeki nispeten daha güvenli alanlara kaçtılar. Rus keşif uçaklarının gün boyu süren yoğun uçuşlarıyla birlikte ihlallerin de devam ettiğini belirten kaynaklar, bu hareketliliği İdlib'in güneyindeki yeni bölgelere doğru ilerlemek amacıyla yapılması beklenen askeri operasyonun başlangıcı olarak nitelediler.
Bölgedeki saha durumunun kötüleşmesi ve ateşkesin çöküşü konusunda uyaran kaynaklar, böyle bir durumun sivillerin acı çekmesine ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakaları kaydedilmeye başlanan bölgede sağlık çalışanlarının karantina uygulamalarının aksamasına neden olup insani bir felakete yol açacağını vurguladılar. Bu arada 3 vakanın kaydedildiği İdlib’in doğusundaki Sermin beldesinde virüsün yayılmasından endişe ediliyor.
Öte yandan Türkiye, Suriye’ye askeri takviyeler göndermeye devam ediyor. Cumartesi akşamı tanklar, çeşitli askeri araçlar, kamyonlar ve askeri zırhlı araçlar da dahil olmak üzere askeri bir konvoy, Suriye'nin kuzeyindeki Kefer Lusin Sınır Kapısı’ndan girerek Akrabat hattından Halep ve Lazkiye'nin kırsal bölgelerindeki Türk askeri noktalarına doğru gitti.
SOHR, 40 araçtan oluşan konvoyun İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde konuşlu Türk askeri noktalarına doğru gittiğini bildirdi. Türkiye’nin Suriye’ye yönelik askeri konvoylarının akışı devam ederken son yapılan ateşkesin başlamasından bu yana Suriye topraklarına binlerce askerlerle birlikte giren araç sayısı 5 bin 85'e ulaştı.



Gece Yarısı Çekici Operasyonu... Askeri bir aldatma ve dezenformasyon operasyonunun ayrıntıları

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)
TT

Gece Yarısı Çekici Operasyonu... Askeri bir aldatma ve dezenformasyon operasyonunun ayrıntıları

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, ABD'nin İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerine yönelik saldırılarının ayrıntılarını açıkladı. Hegseth, ABD'nin Tahran'ın nükleer programını tamamen imha ettiğini, imhanın ‘başarılı’ olduğunu ve operasyonun ‘Amerikan caydırıcılığını gösterdiğini’ belirtti.

Hegseth Pentagon’da düzenlediği basın toplantısında, ABD saldırılarının İran güçlerini ya da İran halkını hedef almadığını ve Başkan Donald Trump'ın İran'ın nükleer programının ABD ulusal çıkarlarına ve ABD güçleri ile İsrail'in ortak savunmasına yönelik oluşturduğu tehditleri ortadan kaldırmak için ilan ettiği hedefe ulaştığını söyledi. Hegseth ayrıca, birçok ABD başkanının İran’ın nükleer programına ölümcül bir darbe vurmayı hayal ettiğini, ancak hiç kimsenin bunu başaramadığını ifade etti.

Hegseth, cumartesi günü erken saatlerde bir dizi B-2 bombardıman uçağının Missouri'deki üssünden taşınması kararının İranlıları yanıltmaya yönelik bir aldatma operasyonu olduğunu söyledi.

ABD'nin İran'ın en güçlü nükleer tesisine 14 zırh delici bomba atan B-2 bombardıman uçaklarını korumak için savaş uçakları konuşlandırarak başka aldatma yöntemleri de kullandığını bildirdi.

thy
Pentagon'da düzenlenen bir basın toplantısında ABD Savunma Bakanlığı tarafından sunulan Gece Yarısı Çekici Operasyonu’nun açıklayıcı haritası (AP)

ABD Savunma Bakanı tüm bu yöntemlerin ABD'nin İran savaş uçaklarını ya da hava savunma sistemlerini alarma geçirmeden bombaları atmasına yardımcı olduğunu ve bu saldırıları gerçekleştirme planının aylar ve haftalar süren bir konumlandırma ve hazırlık gerektirdiğini belirtti. Hegseth, ABD savaş uçaklarının İran'a girmesi ve güvenli bir şekilde geri dönmesi ve tahkimat delici bombaların ilk pratik kullanımında B-2 bombardıman uçaklarıyla tarihi bir saldırı gerçekleştirmesi için büyük bir hassasiyet ve en üst düzeyde operasyonel güvenlik gerektirdiğini açıkladı.

Hegseth, Başkan Trump'ın ‘savaş değil barış istediğini ve İran'ın da bu yolu takip etmesi gerektiğini’ sözlerine ekleyerek, İran'ın ABD'ye vereceği herhangi bir yanıtın çok daha büyük bir güçle karşılık bulacağı tehdidinde bulundu.

Hedef rejim değişikliği değil

Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Hegseth, “Bu operasyon rejim değişikliğini değil, İran'ın nükleer programının yarattığı tehditleri etkisiz hale getirmeyi amaçlıyordu” dedi. Saldırıların temel amacının İran'ın kabiliyetlerini yok etmek olduğunu kaydeden Hegseth, bölgede İran'a bağlı milislerin Irak, Suriye ya da Körfez'de ABD çıkarlarına yönelik herhangi bir saldırısının ‘çok kötü bir fikir’ olacağını ve ABD'nin tepkisel değil proaktif bir şekilde hareket edeceğini söyledi.

Hegseth, General Michael Erik Kurilla'nın Ortadoğu'daki ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı'ndaki (CENTCOM) performansına ve İsrail ile yakın koordinasyonuna dikkat çekti. İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırıların yalnızca ABD öncülüğünde gerçekleştirildiğini ancak İsrail'in son bir buçuk hafta içinde gerçekleştirdiği saldırılardan yararlanıldığını vurguladı.

Gece Yarısı Çekici Operasyonu

ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine, İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerine yönelik saldırıların ayrıntılarını “Bu son derece gizli bir görevdi ve Washington'da hiç kimse bunun zamanlamasını ya da niteliğini bilmiyordu” diyerek açıkladı. Caine, Gece Yarısı Çekici Operasyonu olarak adlandırılan görevde Missouri'deki üslerinden İran'a giden yedi B-2 bombardıman uçağının yer aldığını söyledi. Caine, 18 saatlik uçuşun birden fazla havada yakıt ikmali gerektirdiğini ve bombardıman uçaklarının ‘karmaşık ve hassas bir şekilde zamanlanmış bir manevra’ ile Ortadoğu'da kara üzerinde uçarken ABD savaş ve destek uçaklarıyla buluştuğunu ifade etti.

sdfergty
ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine Pentagon'da düzenlediği basın toplantısında (AFP)

Caine, cumartesi günü saat 17:00 sularında, uçaklar İran hava sahasına girmeden hemen önce, bir ABD denizaltısının İsfahan'daki hedeflere iki düzineden fazla Tomahawk seyir füzesi ateşlediğini açıkladı. Uçaklar hedeflerine yaklaşırken, ABD çeşitli aldatma taktikleri uyguladı; uçakların bir kısmı aldatma amacıyla Pasifik Okyanusu'na yönelirken, savaş uçakları bombardıman uçaklarının önündeki hava sahasında uçarak düşman uçakları ve karadan havaya füzeleri aradı.

Savaş uçakları Fordo ve Natanz nükleer tesislerine yaklaşırken, B-2 bombardıman uçakları Fordo'daki birkaç noktadan ilkine iki GBU-57 bombası bıraktı, diğer bombardıman uçakları toplam 14 bombayla hedeflerini vurdu, tüm nükleer altyapı hedefleri vuruldu ve İsfahan’daki nükleer tesis Tomahawk füzeleriyle hedef alındı.

125 ABD uçağı

Caine şunları söyledi: “ABD savaş uçakları İran hava sahasını güvenli bir şekilde terk etti ve İran karadan havaya füze sistemleri, ABD kuvvetlerinin yaklaşık 75 hassas güdümlü silah kullandığı görev boyunca bizi tespit etmedi. Bu göreve B-2 hayalet bombardıman uçakları, dördüncü ve beşinci nesil avcı uçakları, onlarca havada yakıt ikmal tankeri, bir güdümlü füze denizaltısı ve tam teçhizatlı gözetleme ve istihbarat keşif uçakları dahil olmak üzere toplam 125 ABD uçağı katıldı.”

frgthyu
İran'da bombalanan Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (AP)

Saldırıların ayrıntılı bir tanımını yapan Caine, İran saatiyle 02:10'da B-2 ana bombardıman uçağının iki ‘sığınak delici’ bomba attığını ve sonraki 25 dakika boyunca iki hedef bölgeye toplam 14 ‘sığınak delici’ bomba atıldığını söyledi.

Caine, İran hava sahasını terk ederken uçaklara herhangi bir ateş açılmadığını vurguladı. Caine, “İran savaş uçakları üzerimizden uçmadı ve İran'ın karadan havaya füze sistemleri de bizi fark etmiş gibi görünmüyordu” dedi.