Koronavirüs salgını Şam’ı kırıp geçiriyor

Günlük 200 ölü ve aileler koruyucu ekipman satın alma ile gıda ürünleri alma seçenekleri arasında sıkışıp kaldı.
Koronavirüsle mücadele önlemlerini artırmak için Şam sokakları ve mahalleleri dezenfekte ediliyor (SANA)
Günlük 200 ölü ve aileler koruyucu ekipman satın alma ile gıda ürünleri alma seçenekleri arasında sıkışıp kaldı. Koronavirüsle mücadele önlemlerini artırmak için Şam sokakları ve mahalleleri dezenfekte ediliyor (SANA)
TT

Koronavirüs salgını Şam’ı kırıp geçiriyor

Günlük 200 ölü ve aileler koruyucu ekipman satın alma ile gıda ürünleri alma seçenekleri arasında sıkışıp kaldı.
Koronavirüsle mücadele önlemlerini artırmak için Şam sokakları ve mahalleleri dezenfekte ediliyor (SANA)
Günlük 200 ölü ve aileler koruyucu ekipman satın alma ile gıda ürünleri alma seçenekleri arasında sıkışıp kaldı. Koronavirüsle mücadele önlemlerini artırmak için Şam sokakları ve mahalleleri dezenfekte ediliyor (SANA)

Suriye’nin başkenti Şam’da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını hızla yayılırken Şam halkının çoğu koruyucu malzemeler satın alma veya günlük ihtiyaçlarını karşılama seçeneklerinden birini tercih etmek zorunda kalıyor. Vatandaşların aşırı yoksul olması her iki seçeneğe de sahip olmalarına izin vermiyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan Şam’daki sağlık çalışanları “her gün yüzlerce vakanın şehirdeki hastanelere akın ettiğini” vurguladı. “Cenaze araçlarının yetersiz olduğu Şam’da her gün 200’den fazla vaka ve ölü olduğunu” tahmin eden çalışanlar birçok devlet ve özel kurumda çok sayıda vaka olduğu vurguladı.
Geçtiğimiz temmuz ayından beri insanların sosyal medya ve online sitelerde virüse yakalanan ve bu yüzden ölen kişiler hakkında daha fazla konuştuğu görülüyor. Şam Üniversitesi Makine ve Elektrik Mühendisliği Fakültesi Dekan Yardımcısı Süheyl Miraşşa’nın geçen cumartesi koronavirüs yüzünden öldüğü duyurulmuştu. Aynı şekilde Suriye devlet televizyonu el-İhbariye’nin Genel Yayın Yönetmeni Halil Mahmud’un da aynı sebepten hayatını kaybettiği duyurulmuştu.
Bunun yanı sıra Lübnanlı sanatçı Mervan Mahfuz koronavirüs salgını sebebiyle Şam’da bulunan el-Esed Üniversite Hastanesi’nde hayatını kaybederken Kızılay Hastanesi’ndeki bir doktor ve camilere giden bir dizi yaşlı hayatını kaybetti. Şam Adalet Sarayı’ndaki yargıçlar arasında iki vaka tespit edildiği doğrulandı ve iki kişiden daha şüphelenildiği belirtildi.
Resmi olarak Sağlık Bakanlığı, her gün 19 ila 29 arasında vaka tespit edildiğine, 5 ila 8 arasında vakanın iyileştiğine ve 1 ila 3 arasında vakanın hayatını kaybettiğine ilişkin açıklamalar yapmaya devam ediyor. Sağlık Bakanlığına göre geçtiğimiz pazar günü itibariyle ülke genelinde toplam vaka sayısı 809’a, iyileşen vakaların sayısı 256’ya ve hayatını kaybeden kişi sayısı 44’e ulaştı.
Sağlık çalışanları yaptırımlar yüzünden ülkenin durumunun her yönden kötüye gitmesinin ardından hastanelerdeki durumun “imkanların olmaması ve çok fazla aracılık yapılması sebebiyle hastaların kabulü ve gerekli tedaviyi alması açısından oldukça kötü” olduğunu söyledi.
Çalışanlar “Bazıları telefon görüşmelerinin ardından hemen kabul ediliyor ve tedavilerine başlanıyor, diğerlerinin çoğu da kabul ediliyor ancak sindirim bozukluğu olan kişiler kötü koşullar ve sağlık hizmetleri nedeniyle hastanedeyken virüs kapabiliyor” dedi.
İnsanlar virüsün gittikçe yayıldığından bahsederken yüzlerindeki korku net bir şekilde okunsa da onları tüketen yoksulluk yüzünden kendilerini korumak için gerekli önlemleri almadıkları görülüyor. Zira Birleşmiş Milletler (BM) raporları Suriyelilerin yüzde 87’den fazlasının yoksulluk sınırının altında yaşadığını ortaya koydu.
Şam sokaklarında ve pazarlarında, koruyucu tedbirlerin çoğu sosyal mesafe, ziyaretlerin iptal edilmesi ve çok az vatandaşın maske takmasından ibaret. Bununla birlikte vatandaşların çoğunda kayıtsızlık görülüyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan 50 yaşlarında bir sivil, “İnsanlar maddi olarak çok yorgun. Koruyucu malzemeler tedarik etme veya günlük ihtiyaçları arasında bir seçim yapmak zorundalar ve ikisini birlikte seçmeleri mümkün değil. Yemekten vazgeçmeleri imkansız çünkü açlık zor. Kovid-19 salgınına gelince, insanlar ellerinden geleni yapıyor gerisi de takdir-i ilahi” dedi.
Tek kullanımlık bir maskenin fiyatı 500 Suriye Lirasına (SL) denk geliyor. Yani 5 kişilik bir ailenin günlük maske ihtiyacını karşılayabilmesi için 2 bin 500 SL ödemesi gerekiyor. Bir kalıp sabun yaklaşık 500 SL ve orta boy bir dezenfektan şişesi yaklaşık 5 bin SL iken bir çalışanın maaşı 50 bin SL’yi geçmiyor.
Salgının yayılma hızının arttığını kabul eden Sağlık Bakanlığı geçen cumartesi yaptığı açıklamada “Açıkladığımız sayılar sadece laboratuvar testleri (PCR) sonucunda tespit edilmiş vakalar. Semptom göstermeyen vakalar var. Sağlık sektörünün tüm unsurlarını etkileyecek şekilde, ülkeye haksız yere uygulanan ekonomik abluka yüzünden kentlerde genel test yapmak için yeterli imkanlarımız yok. Bu da salgını kontrol altına almak ve herkesi korumak için bireysel korunma kurallarına riayet edilmesi gerektiğini gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Aynı zamanda Şam rejiminin Sağlık Bakanı Nizar Yazıcı yaptığı basın açıklamasında koronavirüs salgınında yerel artışa karşı uyarıda bulunarak “kurallara uyulmaması ve bireysel ve toplumsal koruyucu önlemlerin önemsenmemesi durumunda virüsün yayılmasının yatay ve dikey olarak genişlemesinin, geniş bir salgına sebep olabileceğini” belirtti. Yazıcı, ölü sayılarının tam olarak bilinmediğini ifade ederek, “Evde tedavi gören hastalar bildirilmemiş ve danışmanlık talebinde gecikme olmuş olabilir” ifadelerini kullandı.
Kovid-19 Ulusal Danışma Ekibi geçtiğimiz pazar virüsün yayılması ile birlikte alınması gereken önlemler hakkında bir toplantı yaptı. Sağlık Bakanlığı, ekibin ilgili birimlerin halka açık yerlerde, toplu taşıma araçlarında, otobüslerde ve devlet dairelerinde maske takma zorunluluğu getirmesi ile ilgili müzakerelerde bulunduğunu belirtti.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.