Bilgisayar faresinin mucidi hayatını kaybetti

Teknolojik çalışmalar, tabletlerin ve akıllı telefonların önünü açtı
Teknolojik çalışmalar, tabletlerin ve akıllı telefonların önünü açtı
TT

Bilgisayar faresinin mucidi hayatını kaybetti

Teknolojik çalışmalar, tabletlerin ve akıllı telefonların önünü açtı
Teknolojik çalışmalar, tabletlerin ve akıllı telefonların önünü açtı

Bilgisayar faresinin mucidi William English’in meslektaşlarından biri onun hakkında şunları söyledi:
“William English, bilgisayar sektörünün öncülerinden biriydi. Bize bilgisayar ara yüzünün neleri başarabileceğini ve nasıl bir görüntüye sahip olması gerektiğini gösterdi.”
William English, bilgisayar faresinin (mouse) ortaya çıkmasına yardımcı olan bir mühendis ve araştırmacıydı. 1968 yılında bugün dünyamızda var olan bilgisayarları, tabletleri ve akıllı telefonların ortaya çıkmasını sağlayan teknoloji çalışmalarına liderlik yaptı. English, 26 Temmuz'da Kaliforniya’nın San Rafael şehrinde 91 yaşındayken hayatını kaybetti. New York Times'ın haberine göre bir hastanede hayata gözlerini yuman William English’ın eşi Roberta English, ölüm nedeninin solunum yetmezliği olduğunu belirtti.
William English, 1950'lerde, ABD Donanması’ndan ayrıldıktan sonra Kuzey Kaliforniya'da S.R.I olarak bilinen Stanford Araştırma Enstitüsü (günümüzde SRI International olarak biliniyor) adlı bir araştırma laboratuarındaki çalışmalara katıldı. English burada, yeni bir bilgisayar oluşturma çalışmaları yürüten mühendis Douglas C. Engelbart ile tanıştı.
Sadece uzmanların bilgisayar kullanabildiği, bir dizi delikli kart, daktilo ve baskı ile bilgi girip alabildiği bir zamanda, Engelbart herkesin sadece ekran görüntüleri kullanarak kullanabileceği bir makine yapmayı umuyordu. Bu görüş zamanla, bilgi çağını şekillendirmeye başlayan genel bir özelliğe dönüştü. Fakat Engelbart, başkalarına bu görüşünü açıklamakta zorlandığını kendisi de kabul ediyordu.
Yakın çevresi tarafından Bill olarak çağrılan English, Engelbart’ın bu görüşünü anlayan az sayıdaki kişiden biriydi. Bu görüşü hayata geçirmek için gerekli mühendislik yeteneğine, sabra ve sosyal becerilere sahipti. 
O yıllarda English ile birlikte çalışan Bill Duvall bu konuda şunları söyledi:
“Her şeyi başarabilen oydu. Ona yapılması gereken şeyleri anlatırken, o bunun nasıl yapılacağını hemen anlardı.”
Öte yandan 2013 yılında 88 yaşındayken ölen Engelbart, diğer şeylerin yanı sıra, bir imleci ekran boyunca hareket ettirebilen ve belirli sembolleri veya görüntüleri seçerek farklı görevleri başarabilen mekanik bir cihaz yapmayı düşündü. English de ilk bilgisayar faresini oluşturarak bu düşünceyi gerçeğe dönüştürmeyi başardı. Bir dizi test sayesinde bu imlecin ekranda ‘oNLine System’ veya ‘NLS’ olarak adlandırılan sistemden hızla hareket edebileceğini gösterdi. 9 Aralık 1968'de araştırmacı ekip, San Francisco'da düzenlenen bir etkinlik sırasında geliştirdikleri bu yeni cihazı tanıttı.
Engelbart, Civic Auditorium'daki makineyi sahnede gösterdiğinde, arkasındaki duvara fare imleci ve bilgisayar ekranı arasındaki kesintisiz etkileşimi gösteren canlı bir video yansıtıldı. English ise bu ayrıntılı etkinliği, 30 mil uzaktaki Kaliforniya, Milno Park'ta bulunan laboratuardan kameralar ve mikrofonlar aracılığıyla salonun dışından yönetti.
English, 27 Ocak 1929'da doğdu. Babası, Doğu Kentucky ve Batı Virginia'da yerel maden işleten bir elektrik mühendisiydi. Annesi ise ev hanımıydı. Babasının, önceki evliliğinden John ve Robert adlı iki oğlu daha vardı.
English, 1940'ların başlarında, İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Tucson yakınlarındaki bir yatılı okula kayıt olmak için Arizona'ya gitti.  Memleketine geri döndüğünde burada Kentucky Üniversitesi'nde elektrik mühendisliği bölümünden mezun oldu.



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging