Sudan Başbakanı: Milislerle haftalar içinde bir barış anlaşması imzalanacak

Abdullah Hamduk
Abdullah Hamduk
TT

Sudan Başbakanı: Milislerle haftalar içinde bir barış anlaşması imzalanacak

Abdullah Hamduk
Abdullah Hamduk

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, hükümetinin ülkenin karşı karşıya kaldığı birçok zorluğun üstesinden geldiğine dikkati çekti. Geçen yıl boyunca özellikle Sudan’ın uluslararası topluma dönüşü, kapsamlı bir barışa yaklaşması, yaşam koşullarının yetersizliği başta olmak üzere birçok başarı elde ettiğini söyledi.
Hamduk’un açıklaması, 4 Ağustos’ta Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nde (ÖDBG) temsil edilen devrim güçleri ve ülkenin geçiş yönetiminin kurduğu (şu an dağılmış durumda) Askeri Konsey arasında güç paylaşımı için siyasi bir anlaşmanın imzalanmasından 1 son sonra geldi.
Hamduk, geçiş hükümeti ile silahlı hareketler arasında haftalar içinde nihai bir barış anlaşması imzalanacağını duyururken, “Bu sayede barışın ilk aşaması gerçekleştiriliyor” dedi.
Temmuz ayında hükümet ve Darfur, Mavi Nil ve Güney Kordofan’daki bir dizi silahlı grup, geçiş yönetimi yapılarına katılım hususunda uzlaşı sağladı. Aynı şekilde güvenlik düzenlemeleri meselesini çözmek ve barış anlaşmalarını sonuçlandırmak amacıyla iki taraf arasındaki görüşmeler ise hala devam ediyor.
Geçiş hükümetinin karşılaştığı birçok zorluğa rağmen Hamduk, barış konusunda kaydedilen ilerlemenin yanı sıra ülkenin güçlü ve düzenli şekilde uluslararası topluma yönelmesi başta olmak üzere birçok görevi yerine getirdiğini söyledi.
Sudan hükümeti, uluslararası topluma tam entegrasyonunun yolunu açacak bir durum olarak, ABD yönetiminin Sudan’ı terörizme destek veren ülkeler listesinden çıkarma hususundaki olumlu kararını bekliyor. Hamduk, Sudan devriminin şehirlerine olan vefa borçlarını yerine getirme taahhüdünde bulunurken, adımın ‘herkesi kapsayacal bir ülke inşa eden şehitlere sunulmuş en güzel hediye’ olduğunu vurguladı. Başbakan, hükümetin ekonomik sıkıntı ve yüksek yaşamsal maliyetle mücadele çabalarını sürdürdüğünü belirtirken, “İnsanlarımızın acılarını yaşıyoruz. Bu acıların kısa süreliğine olacağını belirtiyoruz” dedi.
Abdullah Hamduk, Geçiş Yasama Konseyi’nin hızlı şekilde kurulması çağrısı yaparken, konseyin siyasi yelpazenin renklerini temsil etmesi, yürütme kolunu denetlemede rolünü oynaması ve aynı zamanda ülkedeki önemli meselelerin tartışılmasına katkıda bulunacak ulusal bir meclisin kurulması gerektiğini kaydetti. Hamduk ayrıca, sivil vilayetlere valilerin atanmasıyla hükümetin geçiş otoritesi yapılarının tamamlanmasında büyük adımlar atıldığına dikkati çekti.
Geçiş hükümeti ve ÖDBG, son dönemde geçiş otoritesi yapılarının tamamlanmasında yaşanan gecikme karşısında milyonlarca kişinin sokak gösterileriyle ile karşı karşıya kaldı.
ÖDBG ve ordu liderleri, 17 Ağustos’ta geçiş dönemini düzenleyen anayasa belgesini imzaladı. Belge, yönetim organlarının oluşumunu şart koşarken, henüz oluşturulmamış bir yasama konseyinin yanı sıra, Egemenlik Konseyi ve Bakanlar Kurulu’nu içermesini öngörüyordu.
Hamduk, devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in görevden alınmasının ardından Nisan 2019’da bir halk devrimiyle ülkenin ilk geçiş hükümetine başkanlık ediyor.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.