Fas’ta koronavirüs ile mücadele için sağlık sektörüne mali teşvikler sunuldu

Koronavirüse yakalanan bir kadın karantina önlemleri altında ambulansa bindirilirken (AFP)
Koronavirüse yakalanan bir kadın karantina önlemleri altında ambulansa bindirilirken (AFP)
TT

Fas’ta koronavirüs ile mücadele için sağlık sektörüne mali teşvikler sunuldu

Koronavirüse yakalanan bir kadın karantina önlemleri altında ambulansa bindirilirken (AFP)
Koronavirüse yakalanan bir kadın karantina önlemleri altında ambulansa bindirilirken (AFP)

Fas Sağlık Bakanı Halid Ait Talib, Bakanlığın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında sağlık sektöründeki tatilleri iptal etme kararı almasının ardından, sağlık çalışanlarının bunu protesto etmelerini engellemek amacıyla sağlık sektöründe faaliyet gösteren sendikalarla bir dizi görüşme başlattı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Bakan Talib, sağlık sektörü çalışanlarına yakında resmi olarak açıklanacak mali teşvikler sundu. Bakan Talib, dün Ulusal Çalışma Birliği Sendikası ile yaptığı görüşmenin ardından Fas İşçi Sendikası'ndan (ülkenin en eski sendikası) bir heyetle bir araya geldi. Demokratik Çalışma Federasyonu ile görüşmesi beklenen Bakan Talib, bu görüşme öncesi Salı günü Demokratik Çalışma Konfederasyonu'ndan bir heyetle bir araya geldi.
Konfederasyon tarafından görüşmeyle ilgili yapılan açıklamada, Sağlık Bakanı’nın Başbakan Sadeddin el-Osmani ve Maliye Bakanı Muhammed Busaid’in onayı ile heyetini değeri ‘koronavirüs tehdidine yakınlık derecesine göre üç kategoriye ayrılan’ mali teşvikler verileceği konusunda bilgilendirdiği belirtildi. Ancak mali teşvikin detaylarına ilişkin bilgi verilmedi.
Sağlık Bakanlığı bu adımı, sendikaların pandeminin başlangıcından bu yana tıp çalışanlarına koronavirüsle mücadele için gösterdikleri çaba ve fedakarlıklardan, çalıştıkları zorlu koşullardan dolayı tazminat vermelerini talep ettiği bir zamanda attı.
Demokratik Çalışma Federasyonu açıklamasında, bu adımın, sağlık çalışanlarının taleplerine verilen ‘gecikmiş bir yanıt’ olduğunu, ancak ‘bu teşviklerin adil ve şeffaf bir şekilde dağıtılması gerektiğini’ vurgulandı.
Sağlık Bakanlığı pazartesi günü, sağlık çalışanlarının tatil izinlerinin askıya alındığını duyurdu. Başlangıçta sadece 10 güne indirilen tatile çıkan sağlık çalışanlarının 48 saat içinde görevlerinin başına dönmeleri çağrısı sektör çalışanları arasında huzursuzluğa yol açtı. Bakanlık, özellikle Kazablanka, Tanca, Fez ve Marakeş şehirlerinde yüksek vaka sayılarının kaydedilmesinin ardından izinlerin askıya alınmasını haklı göstermeye çalıştı. Bakanlık, tatillerin askıya alınmasının ‘sağlık sisteminin görevlerini yerine getirmesini ve sağlık hizmetlerinin güvenliğinin sürdürülmesini’ sağlamayı amaçladığını vurguladı.
Fas İşçi Sendikası, sağlık çalışanlarının tatil izinlerinin askıya alınması kararını şiddetle eleştirmiş ve salı günü Bakanlığa bağlı hastane ve kurumlarda bir saatlik grev ilan ederek kararın iptali için çağrıda bulunmuştu.
Koalisyon hükümetinin büyük ortağı Adalet ve Kalkınma Partisi'ne (PJD) yakınlığıyla bilinen Fas Ulusal İşçi Sendikası da, Sağlık Bakanlığı tarafından ülkede koronavirüs salgının yayıldığı gerekçesiyle sağlık çalışanlarının yıllık izinlerinin askıya alınmasına ilişkin ‘sürpriz kararı’ eleştirdi. Bunu ‘acelece alınmış abartılı’ bir karar olarak değerlendiren Sendika kararı ayrıca, ‘sağlık çalışanlarının aşağılanmasının yanı sıra fiziksel ve psikolojik tükenmenin bir sonucu olarak psikolojik ve fiziksel işkence’ olarak nitelendirdi.
Öte yandan Sağlık Bakanlığı’ndan bir kaynak, bakanlığın salgınla mücadele çabaları çerçevesinde sendikalarla yapılan görüşmelerin sonuçlarının resmi olarak açıklanmasının beklendiğini belirtti.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.