عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Suriye’de muhalif gruplar ile rejim arasında çatışma: 14 ölü

Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) güçleri Halep’teki rejim bölgelerine saldırı düzenlemeye hazırlanırken (Şarku’l Avsat)
Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) güçleri Halep’teki rejim bölgelerine saldırı düzenlemeye hazırlanırken (Şarku’l Avsat)
    Londra/Şarku'l Avsat
TT
TT

Suriye’de muhalif gruplar ile rejim arasında çatışma: 14 ölü

Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) güçleri Halep’teki rejim bölgelerine saldırı düzenlemeye hazırlanırken (Şarku’l Avsat)
Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) güçleri Halep’teki rejim bölgelerine saldırı düzenlemeye hazırlanırken (Şarku’l Avsat)

Suriye rejim güçleri ülkenin güneyinde, kuzeybatısında ve orta kesiminde üç ayrı cephede silahlı muhalif gruplar ile girdiği çatışmalarda ağır kayıplar verdi. Rejim güçlerinin Lazkiye kırsalında muhalif grupların denetimindeki bölgelere doğru ilerlemesi üzerine iki taraf arasında çatışma çıktı. Çatışmalarda rejim güçlerinden 9 kişi, muhalif gruplardan da 5 kişi öldü.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nden (SOHR) yapılan açıklamaya göre, rejim ve  ona bağlı milis güçlerin, silahlı muhalif grupların kontrolündeki bölgelere doğru ilerlemesi üzerine Lazkiye kırsalındaki Cebelu’l Ekrad bölgesindeki Haddade köyünde iki taraf arasında şiddetli çatışmalar meydana geldi. Açıklamada, çıkan çatışmalarda rejim güçlerinin saflarından 9 kişi, muhalif gruplardan da 5 kişinin öldüğü bilgisine yer verildi.
Açıklamada ayrıca, yaralılardan bazılarının durumunun kritik olduğu, ölü sayısının artabileceği belirtildi.
Suriye rejim güçleri ile muhalif silahlı gruplar arasında Lazkiye’nin kuzeydoğusunda çıkan silahlı çatışmalarda iki taraftan 18 kişinin öldüğü bildirildi.
Gözlemevi, Pazartesi günü rejim güçleri ile muhalif silahlı gruplar arasında Lazkiye’nin kuzeydoğusunda çıkan silahlı çatışmalarda iki taraftan 18 kişinin öldüğünü bildirmişti.
Gözlemevi’nin açıklamasında, Lazkiye’nin kuzeydoğusundaki Cebelu’l Ekrad bölgesinde bulunan Haddade ve Tuffahiye köylerinde İranlı milisler tarafından desteklenen rejim güçleri ve silahlı muhalif gruplar arasında çatışma çıktığı bilgisine yer verildi.
Gözlemevi’nin açıklamasına göre, rejim güçleri Pazartesi sabah saatlerinde Rus uçaklarının eşliğinde bölgede ilerlemeye çalıştı. Muhalif grupların karşılık vermesi üzerine çatışma çıktı. Olayda rejim ordusundan 12 kişi ölürken, 4’ü Heyeti Tahrir-i Şam (HTŞ) üyesi olmak üzere muhalif gruplardan 6 kişi hayatını kaybetti. Ağır kayıplar veren rejim güçleri Cebelu’l Ekrad’a bağlı El-Cub el-Ahmer bölgesine çekilmek zorunda kaldı.
Muhalif gruplardan bir yönetici, rejimin, Haddade köyünü stratejik öneminden dolayı kontrol etmek istediğini söyledi. Yönetici, Haddade’nin kuzeyden Sehl el-Gab ve batıdan Hama’ya uzanması ve Halep-Lazkiye karayoluna (M4) yakın olması nedeniyle stratejik öneme sahip olduğunu belirtti.
Şam yönetimini destekleyen Moskova ile muhalif grupları destekleyen Ankara 6 Mart’ta ateşkes imzalamıştı. Ateşkesin yürürlükte olmasına rağmen Birleşmiş Milletler’in verilerine göre, rejimin Rus hava desteğiyle 3 aydır sürdürdüğü saldırılarda yaklaşık 1 milyon kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Moskova “İdlib’deki militanlar tarafından tekrarlanan provokasyonlar” için kınama açıklamalarında bulunsa da, Rus uzmanlar, hava saldırıları kapsamının genişletilmesi ve geniş çaplı bir askeri operasyon başlatılması ihtimalinin düşük olduğu görüşünde.
Muhaliflerin yayın organı Dorar Eş-Şamiye, Fethu'l Mubin Operasyon Odası’nın Haddade cephesinde çıkan çatışmalarda ‘Rus ordusuna acı bir tokat indirdiğini’ belirtti.
İBA Haber ağına konuşan askeri bir kaynak, Lazkiye’nin kuzeydoğusundaki Haddade ve Tel Rakım cephesinde çıkan çatışmada çok sayıda rejim unsurunun yanı sıra bir Rus subayın öldüğünü teyit ettiğini ileri sürdü.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
TT
TT

Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)

Bugün, Liamin Zerval’ın Cezayir’de Cumhurbaşkanlık seçimlerini kazanmasının 30. yıldönümü. 1991’de Kurtuluş Cephesi’nin kazandığı seçimlerin iptalinin ardından yaşanan krizin ardından, Zerval’ın sandığa gitme kararı Cezayir siyasetinde bir dönüm noktası oldu. O dönemde muhalifler, ordu destekli yönetimin halk desteğinden yoksun olduğunu belirtiyordu. Zerval ise bu argümanı ortadan kaldırdı.

Bu karar büyük bir risk içeriyordu. Kan gölüne dönen Cezayir’de silahlı gruplar oy kullanacakları tehdit ediyor, ana muhalefet partileri ise seçimleri boykot çağrısıyla sabote etmeye çalışıyordu. Buna rağmen Zerval meydan okudu. Cumhurbaşkanlığı kazan sürpriz olmasa da, halkın tehditlere rağmen sandığa gitmesi ve yüksek katılım sağlaması büyük bir sürprizdi. Bu, “terör korkusunu” yıkmak anlamına geliyordu.

Zerval, böylece Cezayir yönetimine bir tür “meşruiyet” kazandırarak terör dönemini sona ermeye başladı. Ertesi yıl düzenlenen parlamento seçimleriyle 1991’de iptal edilen seçimlerin etkisi tamamen silindi. Ordu, silahlı grupları yenilgiye uğrattı ve çoğu, Zerval’ın halefi Buteflika’nın 1999’da çıkardığı af yasasından yararlandı.

Bugün genç kuşaklar, 1990’ların kanlı dönemini ve Zerval’ın seçim zaferinin önemini hatırlamayabilir. “Şarku’l Avsat”, İngiltere Ulusal Arşivi’nden ortaya çıkan belgeler ışığında, 1995 Kasım’ında Zerval’ın zaferini mercek altına alıyor.

de
1995 Cezayir seçimlerinin sonuçlarına ilişkin İngiliz belgesinin bir kopyası (Şarku’l Avsat)

Gizli belgeler, Zerval’ın zaferinin Batı’da kafa karışıklığı yarattığını gösteriyor. Fransa, resmi olarak “tebrik” mesajı göndermekten kaçındı; İngiltere ise Kraliçe II. Elizabeth’in mesaj göndermesini uygun bulmadı, ancak Başbakan bir tebrik iletecekti.

17 Kasım 1995 tarihli bir İngiliz belgesine göre, Zerval oyların %61,34’ünü alarak kesin bir zafer kazandı. Belgede, üç yıldır süren terör ve baskıya rağmen katılımın %75 ile beklentilerin çok üzerinde gerçekleştiği belirtiliyor. Katılım özellikle kadınlar ve gençler arasında yüksekti; bu da yönetim için açık bir mesaj taşıyordu: “Sessiz çoğunluk, laik bir devlette barış içinde yaşamak istiyor.”

Rakip aday Mahfuz Nahnah ise oyların yalnızca %25,38’ini alabildi; yani seçmenlerin büyük çoğunluğu İslami yönetimi reddetti. Ana muhalefet partilerinin boykot çağrısı işe yaramadı; aksine, rejim bu durumdan fayda sağladı. Seçimin meşruiyeti beklenenden daha güçlüydü ve boykot eden partiler uzlaşma mesajları verdi.

Seçimlerin güvenli ve düzenli geçmesi için geniş çaplı askeri ve polis önlemleri alındı. Bazıları seçimlere hile karıştırıldığını iddia etse de, belgeler sürecin dürüst ve şeffaf olduğunu, sonuçların teknik olarak doğru olduğunu gösteriyor. Ancak analistler, Zerval’ın askeri desteğin gölgesinden çıkıp çıkamayacağı konusunda temkinliydi.

Belgeler göre , Zerval’ın hem diyalog hem de terörle mücadeleye dayalı ikili politikayı sürdüreceğini, ancak önceliğinin terörle mücadele olacak. 1996 parlamento seçimleri, boykot eden muhalefet için bir teşvik unsuru olabilirdi, ancak İslami Kurtuluş Cephesi’nin yeniden rehabilitasyonu uzak durdu. Uzun vadeli istikrar konusunda sosyal ve ekonomik sorunların çözülmemiş olması endişe yarattı.

Uluslararası tepkiler “temkinli iyimserlik” şeklindeydi. Avrupa Birliği, yüksek katılım ve şiddetsiz seçimlerden memnundu ve reform programlarına desteğini sürdürmeyi planlıyordu.

Fransa, resmi olarak ılımlı bir tepki verdi; Chirac mesaj gönderecek, ama “tebrik” kelimesini kullanmayacaktı. Özel olarak, Fransız hükümeti sonuçtan memnundu; yüksek katılım, İslami Kurtuluş Cephesi ve Sosyalist Güçler Cephesi’ni zayıflatmıştı.

İngiltere başbakanı tebrik mesajında siyasi diyaloğa başlama isteği ve İngiliz şirketlerinin (BP’nin milyar dolarlık ihaleye girmesi) çıkarlarına değindi. Kraliçe’nin mesaj göndermesi ise askeri rejimin sicili nedeniyle uygun görülmedi.

Zerval’ın 30 yıl önceki zaferi, Cezayir’de terör korkusunu aşan bir halk iradesinin simgesi olarak tarihe geçti.

ARAP DÜNYASI

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
TT
TT

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Massad Fares Boulos, Sudan'daki savaşı ‘dünyanın en büyük insani krizi’ olarak tanımladı. Boulus, Fransız Haber Ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada diplomatik çabaların barışa doğru ilerleme sağlamasını umduğunu söyledi.

Sudan’da 2023 yılının nisan ayında Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden bu yana, on binlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 12 milyon kişi yerinden edildi.

HDK, geçtiğimiz ekim ayı sonlarında, Sudan’ın Darfur bölgesinin batısında yer alan stratejik öneme sahip olan Faşir şehrini 18 ay süren kuşatmanın ardından ele geçirdi. Bu süreçte toplu katliamlar ve cinsel şiddet olayları yaşandığına dair haberler basına yansıdı.

dsfrg
Faşir’deki çatışmalardan kaçarak Tavile’deki bir mülteci kampına sığınan çocuklar, 3 Kasım 2025 (AP)

Boulos, Katar’ın başkenti Doha'da AFP’ye, Sudan'daki çatışmanın ‘günümüz dünyasındaki en büyük insani kriz ve en büyük insani felaket’ olduğunu söyledi.

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Faşir’de özellikle son iki-üç hafta içinde yaşananları ve o videoları hepimiz gördük. O haberleri gördük. Bu zulümler kesinlikle kabul edilemez. Bu durum bir an önce sona ermeli.”

Washington, savaşan tarafları Sudan'da ateşkes ilan etmeye çağırdı.

Ordu yanlısı Sudan hükümeti, ABD'nin ateşkes önerisiyle ilgili toplantının ardından savaşa devam edeceğini açıkladı.

HDK ise arabulucuların insani ateşkes önerisini kabul ettiğini duyururken, savaşmaya devam ediyor.

ABD'nin Sudan'daki arabulucu ortaklarıyla birlikte her iki tarafı da ‘üç aylık insani ateşkes’ üzerinde anlaşmaya çağırdığını söyleyen Boulos, ‘ateşkesin tartışıldığı ve müzakere edilmek üzere olduğunu’ belirterek, Tarafları bu öneriyi kabul etmeye ve gecikmeksizin derhal uygulamaya koymaya çağırdıklarını söyledi.

xssadf
Faşir’deki HDK üyeleri (AFP)

ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır, geçtiğimiz eylül ayında, önce insani yardım için ateşkes, ardından kalıcı ateşkes ve sivil yönetime geçiş için ortak bir bildiri yayınladı. Ancak bildiride savaşan tarafların hiçbirinin geçiş sürecine katılmayacağı belirtildi.

Boulos, ABD’nin ortaklarıyla birlikte, sivil yönetime geçiş de dahil olmak üzere daha geniş kapsamlı plan konusunda ‘önümüzdeki haftalarda bazı ilerlemeler kaydetmeyi’ umduğunu belirtti.

ABD’li yetkili, ‘en büyük önceliğin insani boyut ve insani ateşkes olmaya devam ettiğini’ vurguladı.

ARAP DÜNYASI

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
TT
TT

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)

Irak’ta geçtiğimiz hafta yapılan genel seçimlerde sadece Basra'daki Fav-Zaho İttifakı adayının bir sandalye kazandığı muhalefet kanadındaki üç ittifakın ezici bir yenilgiye uğramasıyla yeni parlamentoda sivil güçlerin temsiliyeti tamamen ortadan kalktı.

Sivil ittifaklar arasında Bedil, Sivil Demokratik Hareket, Fav-Zako ve Medeniyyun yer alıyordu ve yaklaşık 389 aday vardı. Ancak bu adayların çoğu, ittifak liderlerinin ‘sıfır’ olarak nitelendirdiği sonuçlar aldı.

Adaylar, geleneksel partilerin sahip olduğu etki ve finansman ağlarının belirleyici bir rol oynadığını, sivil güçlerin ise iç çekişmelerden ve zayıf organizasyon ve finansmandan şikayet ettiğini söylediler. Ayrıca, destekçileri arasındaki güven eksikliği ve katılımın azalmasının kazanma şanslarını düşürdüğünü de eklediler.

Adaylar, yenilgilerinin ‘seçimler adaletsizliğin olması’, siyasi finansmanın denetlenmemesi ve nüfuzlu grupların seçmenler üzerinde baskı kurmasından kaynaklandığını söylediler.