BM Yemen Özel Temsilcisi Riyad’a gidiyor

Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)
Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)
TT

BM Yemen Özel Temsilcisi Riyad’a gidiyor

Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)
Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)

Birleşmiş Milletler’in (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths kapsamlı çözüm planında yapılacak değişiklikleri görüşmek için gelecek hafta Riyad’a gidecek.
Diplomatik kaynaklar, Yemen hükümetiyle görüşmek ve Yemen krizini sona erdirecek kapsamlı bir çözüm taslağına dair son değişiklikleri tartışmak amacıyla Birleşmiş Milletler’in (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths’in gelecek hafta Riyad’a ziyarette bulunacağını açıkladı.
Kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada Griffiths’in, hükümet ile taslağın ayrıntılarını görüşeceğini söylerken, taslağın taraflar nihai bir çözüme ulaşırken son taslak olmasının beklendiğini vurguladı.
Meşru hükümet, geçen ayın ortalarında BM Temsilcisine kapsamlı bir çözüm taslağı hususunda önerilerini reddettiğini bildirmişti.
İngiltere’nin Yemen Büyükelçisi Michael Aron’a göre BM Yemen Özel Temsilcisi tarafından gelecek hafta meşru Yemen hükümetiyle görüşmek üzere Riyad’a yapılacak ziyaret, kapsamlı bir çözüm taslağını tartışmayı ve endişeleri ele almayı amaçlıyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan Aron, “Geçen Nisan ayında Özel Temsilci ile uzlaşı sağladılar. BM Temsilcisi daha sonra Husilerle istişarelere yöneldi. Meşruiyetin yeni taslakla ilgili hoşnutsuzluğuna da değinen Büyükelçi, meşru hükümetin uzlaşı sağladıkları taslağa bağlı olduklarını, böylece müzakerelerin devam ettiğini vurguladı.
İngiltere Büyükelçisi, BM Temsilcisinin ‘meşru hükümet ile görüşmeler sonrasında, bu görüşleri son taslağa dahil edeceğini, çünkü sona çok yaklaştıklarını’ ifade etti.
Öte yandan Yemenliler, güvenliği sağlamanın ve silahlı oluşumların Savunma ve İçişleri Bakanlıklarına entegre olmasının yanı sıra, ilerleyen haftalarda yeni hükümetin kurulmasını, devlet kurumlarını yeniden inşa etmeye ve kaynaklarını kontrol etmeye odaklanacak yeni bir dönemin başlamasını bekliyor.
Yemenli yetkililer, kurtarılmış alanlardaki halka hizmet sağlamanın ve yaşam standartlarının iyileştirmenin bir sonraki hükümetin en önemli öncelikleri arasında olması gerektiğini düşünüyor.
Meşru hükümet ve Güney Geçiş Konseyi, 30 gün içerisinde Dr. Muin Abdulmelik başkanlığında, kuzey ve güney arasında yeni bir hükümetin kurulmasına olanak tanıyan Riyad Anlaşması’nı uygulamak için geçen hafta Suudi Arabistan tarafından sağlanan bir mekanizma üzerinde anlaştı.
Yemen Cumhurbaşkanının Danışmanı Abdulaziz el-Muflihi’ye göre devlet kurumlarını yeniden inşa etmek, kaynakları kontrol etmek yeni hükümetin en önemli önceliği olmalı. Bu çerçevede Şarku’l Avsat’a konuşan Muflihi, güvenliğin sağlanması, silahlı oluşumların Savunma ve İçişleri Bakanlıklarının sistemlerine entegre olması, halka yönelik hizmetlerin etkinleştirilmesi ve mümkün olan en kısa sürede geçim kaynaklarının iyileştirilmesi meselelerinin de masada olması gerektiğini kaydetti.
Muflihi, Yemeniler için kendilerini farklı şekilde tanıtma fırsatının mevcut olduğunu, zira anlaşmanın bölgesel ve uluslararası toplumun desteğini taşıdığını söylerken, anlaşmanın başarısı için bir itici gücü temsil eden Suudi Arabistan Savunma Bakanı Yardımcısı Prens Halid bin Selman’ın oynadığı büyük role de özgüde bulundu.
Yemen Cumhurbaşkanının danışması Dr. Muhammed el-Amiri ise, ‘önceki dönemde hüküm süren kaotik koşulları terk eden yeni bir çağ başlatarak Yemen vatandaşlarını güvence altına almak’ başta olmak üzere yeni hükümetin önünde birçok konu olduğunu ifade etti. Amiri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, kurtarılmış alanlardaki koşulların düzeltilmesi ve son dönemde geride bıraktığı güvenlik dengesizlikleri gibi gerginliklerin üstesinden gelinmesinin de en önemli öncelikler arasında yer aldığını kaydetti.
Dr. Muhammed el-Amiri, “Güvenlik, her şeyin temelidir. O olmadan hükümet, kurtarılmış alanlarda devlet kurumları kurmak, silahlı grupları ordu ve güvenlik sistemlerine entegre etmek, Aden’deki kampları kaldırmak, askeri plan uyarınca belirli alanlara konuşlanmak başta olmak üzere görevlerini yerine getiremeyecektir” dedi.
Cumhurbaşkanının danışmanı, sağlık hizmetlerinin, elektrik, su, yollar, eğitimin yanı sıra halkın çektiği acıyı hafifletmek ve para biriminin düşüşünü durdurmak suretiyle hizmet araçlarının, hükümetin önceliklerinin ön saflarında olması gerektiğini vurguladı.
Dr. Muhammed el-Amiri ayrıca, yeni koşulların, Suudi Arabistan tarafından denetlenen ve pusulanın gerçek düşman olan Husilere dönmesine katkıda bulunan Riyad anlaşmasının meyvelerinden biri olduğuna dikkati çekti.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.