Uzmanlardan toplu taşıma araçlarına yönelik koronavirüs uyarısı

Uzmanlardan toplu taşıma araçlarına yönelik koronavirüs uyarısı
TT

Uzmanlardan toplu taşıma araçlarına yönelik koronavirüs uyarısı

Uzmanlardan toplu taşıma araçlarına yönelik koronavirüs uyarısı

Koronavirüs (Kovid-19) bulaşan ve net semptomlar gösteren kişilerin virüsü başkalarına bulaştırmalarını önlemek için izole edilmesi kolayca mümkün oluyor. Ancak, pandemi öncesi duruma yavaş yavaş dönmeye çalışırken şu anda dünyayı meşgul eden şey koronavirüsün gizli taşıyıcılarının hareketlerini önlemenin nasıl mümkün olduğu. Çoğu kişi virüsü taşıdığı halde semptomlar göstermediği için durumun farkında değil.
Bu insanların oluşturabilecekleri en büyük tehlike, koronavirüs salgını öncesinde olduğu gibi toplu taşıma araçlarını yoğun bir şekilde kullanmalarında yatıyor. Çinli araştırmacılarla işbirliği içinde yürütülen bir İngiliz araştırması, hızlı tren yolcuları arasında virüs bulaşma risklerini değerlendirerek uyarılar bulundu.
19 Aralık 2019 ile 6 Mart 2020 tarihleri ​​arasında treni kullandığını bildiren 2 bin 334 Çinli hastanın ve aynı dönemde treni kullananların verileri kullanılarak yapılan çalışmada 14 gün içinde belirtileri gösterenlerin sayısı 72 bin 93 hasta olarak tespit edildi. İngiltere'deki Southampton Üniversitesi'nden araştırmacılar, Çin Bilimler Akademisi, Çin Elektronik ve Bilgi Teknolojileri Akademisi ve Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi ile işbirliği içinde, hakemli tıbbi dergi “Klinik Bulaşıcı Hastalıklar”ın son sayısında yayınlanan bir çalışmada, bu kişilerin virüsü nasıl yaydığına dair senaryolar geliştirdi. Çin hızlı trenlerinde yolcular 3 sıra yanyana ve 5 kişi arka arkaya olacak şekilde oturuyor. Çalışma, virüsü taşıyan bir kişiye doğrudan bitişik koltuklarda seyahat eden yolcuların, sayının yüzde 1,5 olduğu tek başına oturanlara kıyasla yüzde 3,5 oranında bulaş riskine daha fazla maruz kaldığını gösteriyor. 
Çalışmaya göre koronavirüs bulaşmış bir kişinin oturduğu yerde seyahat edenlerde vaka oranları daha yüksek. Burada oturanların oranları her saat için yüzde 0,15 olarak tespit edildi. Ayrıca yanyana oturanlarda vaka oranı saatte yüzde 1,3 olarak kaydedildi.
Araştırmacılar, aynı sırada oturan yolcular için tahmini vaka oranları göz önüne alındığında, seyahat süresinin uzunluğu yaklaşık bir saat ise bir metreden fazla güvenli bir sosyal mesafenin gerekli olduğunu, ancak iki saatlik bir yolculuktan sonra 2,5 metreden daha az bir mesafenin bulaşmayı önlemek için yetersiz olabileceğini kaydetti.
Southampton Üniversitesi’nin internet sitesinde dün yayınlanan bir raporda araştırmanın uzmanlarından Dr. Chinghai Lai, “Çalışmamız, trenlerde Kovid-19 bulaşma riskinin artmasına rağmen, enfekte kişinin oturduğu yer ve seyahat süresinin büyük bir fark yaratabileceğini gösteriyor” ifadesini kullandı.
Çalışmadaki bir diğer uzman olan Andy Tatim, "Araştırmamız, hastalık vakalarının epidemiyolojik çalışmalarından ve bunların yüksek hızlı trenler ile yakın temaslarından elde edilen verilere dayanarak toplu taşıma araçlarında hastalık bulaşmasının bireysel risklerini tanımlayan ilk çalışma" dedi.
Açıklamasının devamında şu ifadeler yer aldı:
“Bulaşma riski, yalnızca enfekte kişiyle araya mesafe koymakla değil, aynı zamanda onun bulunmuş olduğu yerde geçirilen zamanla da ilgili. Bu çalışmanın, dünyanın dört bir yanındaki yetkilileri, virüse karşı korunmak için gerekli tedbirler konusunda bilgilendirmeye ve böylece yayılmasının azaltılmasına yardımcı olacağını umuyoruz.”
Mısır Zagazig Üniversitesi Mikrobiyoloji Profesörü Dr. Halid Şehate, yolcuların toplu taşımalarda yoğunluğunu azaltmanın, kişisel hijyen önlemlerini artırmanın ve maske kullanılmasının önemine vurgu yaparak çalışmanın sonuçlarını şu şekilde yorumladı:
“Bu önlemlerin uygulanmasındaki gevşeklik, vakaların yeniden yayılmasında büyük etkileri olduğu kabul edilen virüsün gizli taşıyıcıların bulaş riskini artırıyor.”
Çalışma, gizli taşıyıcı tehlikesinin en meşhur olayı olan Çin'den gelen ve kendilerinde herhangi bir semptom tespit edilmeyen Çinli bir çiftin Singapur'daki bir kilisede iki kişiyle temasları sonucu Singapur'daki ilk 3 virüs vakasının kaydedilmesi olayıyla aynı sonuçları gösteriyor. Bu olayda yaşanan üçüncü vaka, Çinli çift tarafından kullanılan koltukta oturan bir kadında tespit edilmişti.



Türünün ilk örneği antik masa oyunu bulundu

Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
TT

Türünün ilk örneği antik masa oyunu bulundu

Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)

Arkeologlar, Guatemala'daki Maya kenti Naachtun'da mozaik tarzı eşsiz bir masa oyununun kalıntılarını ortaya çıkararak antik dünyadaki oyun pratiklerine dair yeni bilgiler sundu.

Patolli, Aztekler ve daha önceki Mezoamerikan kültürleri tarafından Amerika kıtasında oynanan ve genellikle kumar içeren, kızma birader benzeri en eski strateji masa oyunlarından biri.

Kumaşa ya da yere çizilen, 52 karelik haç biçimli bir düzene dayanan oyunda, bir yüzü noktalı patol fasulyeleri zar gibi atılıyordu.

Ancak oyunun antik Maya toplumlarında tam nasıl oynandığı belirsizliğini koruyordu.

Bir zamanlar Maya bölgesel başkenti olan kuzey Petén'deki Naachtun'da yapılan son kazılar, insanların oyunu nasıl oynadığı ve bölgedeki diğer sporlarla arasındaki paralelliklere dair ipuçları sunuyor.

Araştırmacıların bulduğu yere oyulmuş oyun tahtası, bazıları MS 4. yüzyıla tarihlenen kırık seramik kaplardan elde edildiği düşünülen küçük kırmızı mozaik karolardan yapılmıştı.

Tahtanın bazı bölümleri tahrip olduğundan genel yapısı üzerine yalnızca tahmin yürütülebildi.

Arkeologlar, tahtanın başlangıçta yaklaşık 78 cm genişliğinde ve 110 cm uzunluğunda olduğunu ve 478 karo parçası kullanılarak yapılmış 45 kareden oluştuğunu tahmin ediyor. Araştırmacılar mozaik karo parçalarının, tahtayı antik dünyada türünün tek örneği yaptığını söylüyor.

Mozaik kullanımının, tahtanın "yapım anından itibaren mimari tasarıma dahil edildiğini" gösterdiğini düşünüyorlar.

Araştırmacılar hakemli dergi Latin American Antiquity'de yayımlanan yeni çalışmada, "Maya mimarisinde zemin mozaikleri son derece nadirdir" diye belirtiyor.

Bilim insanları "Kabuk, demir cevheri, yeşim veya turkuazdan mozaik tekniğiyle üretilmiş veya süslenmiş sayısız taşınabilir eser örneği varken, bildiğimiz kadarıyla Batı Yarımküre'nin bu bölgesinde sömürge döneminden önce zemin mozaiğine dair net bir örnek yok" ifadelerini kullanıyor.

Araştırmacılar yapım tekniğinin, Mayaların bu masa oyununu nasıl oynadığına yeni bir bakış açısı sunduğunu ve mozaik kullanımının, oyulmuş veya boyanmış tahtalara kıyasla "daha uzun bir kullanım ömrüne" işaret ettiğini söylüyor.

Tahtanın, şehrin bazı alanlarının tasarımına en baştan dahil edilmiş olabileceğini düşünüyorlar.

Independent Türkçe


Nicole Kidman'dan ayrılmak ünlü şarkıcıya yaramamış

2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
TT

Nicole Kidman'dan ayrılmak ünlü şarkıcıya yaramamış

2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)

Hollywood'un en ünlü aktrisleri arasında yer alan Nicole Kidman boşanma davası açtığı eşi Keith Urban'dan uzaktaki ilk Noel'ini kutluyor.

58 yaşındaki oyuncu önceki günlerde Sidney'de görüntülendi. Magazin basını, Urban'dan olan kızları Sunday ve Faith'le yürüyen yıldızın kaygısız ve mutlu göründüğünü yazdı.

Kendisiyle aynı yaştaki Grammy ödüllü müzisyenin Noel'i nerede geçirdiği bilinmese de Woman's Day'in kaynakları, Urban'ın yalnızlık çektiğini söylüyor.

Amerikan dergisi, bir kaynağının şu ifadeleri kullandığını aktardı:

Tükendi, yalnız ve önceden hiç tasavvur etmediği bir geleceğe bakıyor. Nicole hem en iyi arkadaşı hem de hayattaki en büyük destekçisiydi. Onu kaybettiği için büyük bir hata yapıp yapmadığını merak ediyor.

Ünlü magazinci Rob Shuter ise Kidman cephesi hakkında şöyle konuştu:

Araları soğuk değil, donmuş halde. Nicole candan bir sohbete hazır değil, Keith ise zorlamıyor. Halihazırda sessizlik dışında anlaşabilecekleri bir durum yok.

İkilinin yollarını ayırdığının eylülde doğrulanmasının ardından TMZ, Urban'ın başka bir kadınla ilişkisinin bu ayrılığa neden olduğunu iddia etmişti. 

2006'da evlenip önceki aylara kadar birlikte olan çiftten Kidman son dönemde kariyeriyle konuşuluyor.  

Nicole Kidman, Patricia Cornwell'ın ünlü romanlarından uyarlanan Amazon Prime Video dizisi Scarpetta'dan paylaşılan ilk karelerde baş adli tıp uzmanı Dr. Kay Scarpetta rolünde karşımıza çıkıyor.

11 Mart 2026'da izleyiciyle buluşacak dizide Kidman'a, ablası Dorothy Farinelli'yi canlandıran Oscar ödüllü Jamie Lee Curtis eşlik ediyor.

Kidman ayrıca korku sinemasında yükselişini hızla sürdüren Osgood Perkins'in yeni filmi The Young People'ın oyuncu kadrosuna dahil oldu.

Cambaz (Longlegs) ve The Monkey'yle tanınan yönetmenin gelecek yıl vizyona girmesi beklenen filmde başrolleri popüler gençlik dizisi The Summer I Turned Pretty'yle tanınan Lola Tung ve Ejderhanı Nasıl Eğitirsin (How to Train Your Dragon) yıldızı Nico Parker üstleniyor.

Independent Türkçe, She Knows, Daily Mail


Martin Scorsese öldürülen meslektaşını andı

New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
TT

Martin Scorsese öldürülen meslektaşını andı

New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)

Oyuncu, yönetmen, yazar ve politik aktivist kimlikleriyle yarım yüzyılı aşan bir kariyer inşa eden Rob Reiner, ölümünün ardından Martin Scorsese tarafından anıldı. 

83 yaşındaki usta yönetmen, New York Times'da yayımlanan yazıya başlarken Reiner'ın eşi Michele'le birlikte Kaliforniya'daki evlerinde ölü bulunduğunu hatırlattı:

Rob Reiner benim arkadaşımdı, Michele de öyle. Bundan sonra geçmiş zaman kullanmak zorundayım ve bu beni derin üzüntüye sevk ediyor. Ancak başka bir seçenek yok.

1970'li yılların başlarında Los Angeles'a taşındıktan kısa süre sonra Rob Reiner'la tanıştığını söyleyen Scorsese, ikisinin de New Yorklu olduğunu belirtti:

Rob'la takılmayı çok sevdim. Birbirimize doğal bir yakınlık duyuyorduk. Çok matraktı ve bazen komedisi keskindi. Zarif bir sınırsız özgürlük hissine sahipti, anın keyfini doya doya çıkarır, müthiş coşkun kahkahasını atardı.

Scorsese en sevdiği Reiner yapımının bir Stephen King uyarlaması olan Ölüm Kitabı (Misery) olduğunu açıkladıktan sonra "Çok özel bir film, Kathy Bates ve James Caan iyi oynuyordu" dedi. 

Kendi filmi Para Avcısı'nın (The Wolf of Wall Street) oyuncularını seçerken Leonardo DiCaprio'nun babasını canlandırması için ilk olarak Reiner'ı düşündüğünü ve böylece meslektaşını Max Belfort rolünde oynattığını aktardı. 

2013'te vizyona giren filmin çekimleri sırasında Reiner'ın doğaçlama, komedi ve oyunculuktaki ustalığına doğrudan şahit olduğunu belirtti. 

78 ve 70 yaşındaki Reinerlar, 14 Aralık'ta defalarca bıçaklanmış halde ölü bulunmuştu. Tutuklanan 32 yaşındaki oğulları Nick Reiner iki cinayetle suçlanıyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Deadline