Sirte’nin parlamento seçimleri yapılana kadar yeni otorite merkezi olması önerildi

Başkent Trablus’un merkezinde UMH’ye bağlı milisler. (AFP)

Libya’da yeni bir savaştan kaçınmak amacıyla hazırlanan ‘siyasi anlaşmanın’ özellikleri netleşti. Şarku’l Avsat’ın kısa süre önce yayınladığı anlaşmaya dair edinilen yeni bilgilere göre Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve ABD’nin Libya Temsilcisi geçen pazartesi günü Kahire’de gerçekleştirdikleri görüşmelerin ardından stratejik Sirte şehrini, yerel ve bölgesel tarafların mutabakatıyla, bir süre sonra ülkenin işlerini yönetmek için kurulması beklenen yeni bir otorite karargahına dönüştürme eğilimini ortaya koydular.
Uluslararası tarafların ilgi odağı haline gelen Salih geçen pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD’nin Trablus Büyükelçisi Richard Norland ile yaptığı görüşmede ‘Sirte şehrinin yeni bir birleşik otoritenin karargahı olması ve Libya düzenli kurumları tarafından güvence altına alınması’ önerisinde bulunduğunu belirtti. Akile Salih, görüşmede ‘Libya ve bölgedeki gelişmeleri, Kahire Bildirgesi’nin girişimlerini, Kahire Bildirgesi ve Uluslararası Berlin Konferansı’nın sonuçları uyarınca Libya’da çözüme uluşma yollarını, ateşkesin sürdürülmesini ve Libya krizini sona erdirmek amacıyla diyalog masasına geri dönülmesini’ ele aldıklarını kaydetti.
Salih, bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, önerinin ‘Sirte’yi bir sonraki parlamento seçimleri gerçekleşene kadar otoritenin merkezi haline dönüştürmeyi’ hedeflediğini belirtti. Salih ayrıca petrol gelirlerinin silahlı milislere ve paralı askerlere maaş ödenmesi için harcanmasını kabul etmediğini belirterek “Petrol gelirleri dondurulacak ve yeni bir otorite bulunana kadar Merkez Bankası’na gitmeyecek” ifadelerini kullandı.
Salih ayrıca Trablus’ta uluslararası açıdan tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH) herhangi bir diyaloga taraf olmadığını belirterek parlamentonun onu tanımadığına dikkat çekti. Salih, “herhangi bir dış müdahale olmadan meşruiyete sahip yeni bir otorite kurmanın ve yeni bir siyasi çözüm ve yeni bir otorite bulmanın gerekliliğine’ dikkat çekti.
Temsilciler Meclisi Başkanı, Serrac’a iktidardan vazgeçme ve yeni yüzlere yer verme çağrısı yaparken savaşı kaybettiğini ve Sirte’ye giremeyeceğini bildiğini öne sürdü. Akile Salih, ABD’nin de Libya’daki savaşın fayda vermeyeceğini bildireceğini iddia etti.
Diğer yandan Salih, Hafter ile anlaşmazlıkların yaşanmadığını belirttiği açıklamasında şu ifadeleri kullandı:ü
“Amacımız, Libya’yı paralı askerlerden ve silahlı milislerden temizlemek. Temel vazifelerde Libya ordusundan asla vazgeçmeyeceğiz. Libya devletinin egemenliğini korumak için ona destek verilmelidir.”
ABD Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada ise Libya Büyükelçisi Norland’ın Mısırlı ortaklarla birlikte Kahire Bildirgesi doğrultusundaki bir gücü memnuniyetle karşıladığı bildirildi. Büyükelçi, ABD’nin Libya’nın egemenliğini tesis ederek, ekonomik reformları teşvik vererek, dış gerilimin artmasını önleyerek çatışmaya barışçıl bir çözüm arayan tüm sorumlu Libyalı liderlere destek verdiğini vurguladı.
ABD Büyükelçiliği, Norland’ın Libya Temsilciler Meclisi Başkanı ile ‘Sirte için askeri birliklerin geri çekilmesi ve tarafsız bir güvenlik düzenlemesi sağlamak amacıyla’ bir araya geldiğini aktardı. Ayrıca görüşmenin gaz ve petrol gelirlerinin şeffaf bir şekilde yönetilmesini ve güvenilir ve barışçıl seçimler düzenlenecek şekilde yönetimin iyileştirilmesini sağlama amacı taşıdığı kaydedildi.
Diğer taraftan Norland, Temsilciler Meclisi Başkanı’nın ‘çatışmayı sona erdiren, Libya halkı için istikrarlı bir gelecek garanti eden Libya çözümüne yönelik’ arzularına destek verdiğini vurguladı. Kahire ziyaretinin ABD Başkanı Donald Trump ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi arasında son günlerde Libya konulu görüşmelerin ardından geliştiğine dikkat çekilirken ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri arasında ‘kalıcı bir ateşkes sağlanması, yabancı güçlerin ve paralı askerlerin tamamen geri çekilmesi, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kolaylaştırılan siyasi diyaloga destek sağlanması’ için atılacak adımlar konusunda Mısırlı üst düzey liderlere danışmak üzere görüşmelerin gerçekleştiği bildirildi.
ABD Büyükelçisi, Kahire Bildirgesi’nin ‘Sirte- Cufra hattındaki çatışmalarla mücadele etmek için barışçıl bir başlangıç fırsatı sağlayacağını ve güvenlik istikrarına ihtiyaç duyan Libya’da petrol üretiminin yeniden başlatılmasına yardımcı olacağını’ kaydetti. Libya’da istikrarı sağlayacak bir anlaşmaya varılması ve tüm yabancı güçlerin buradan çıkarılması yönündeki umudunu dile getiren Norland duruma dair şu değerlendirmelerde bulundu:
“Önerdiğimiz seçeneklerden biri de Sirte’de askerden arındırılmış bir bölge olmasıdır. Ancak bunu öneren tek tek taraf biz değiliz. Bunu gerçekleştirebileceğimizi umuyorum. Bu önerinin amacı, daha geniş bir çatışma noktası haline gelmesi yerine şehri tarafsızlaştırmak üzere tüm güçleri geri çekilmeye zorlamaktır.”
LUO Sözcüsü Tuğgeneral Ahmed el-Mismari de pazartesi günü yaptığı açıklamada ‘geçen pazar günü Ras Lanuf şehri yakınlarındaki yasak askeri bölgeyi ihlal eden bir tekneyi imha ettiklerini’ duyurdu. Mismari teknede farklı uyruklardan 20 teröristin bulunduğunu söyledi.