عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Pekin Washington’ı Tavyan hakkında uyardı ‘ateşle oynama’

ABD Sağlık Bakanı Alex Azar
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar
TT
TT

Pekin Washington’ı Tavyan hakkında uyardı ‘ateşle oynama’

ABD Sağlık Bakanı Alex Azar
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar

Washington'a Tayvan ile herhangi bir ilişki kurmama uyarısında bulunan Pekin, ABD ile Tayvan arasında herhangi bir bahane altındaki herhangi bir resmi ilişkiye karşı çıktığını bildirdi. Bu açıklamalar, ABD Sağlık Bakanı Alex Azar’ın Taipei ziyaretinin ardından geldi. Nitekim ABD hükümetinden üst düzey yetkilinin 1979'dan bu yana gerçekleştirdiği ilk olan bu ziyaret, Pekin’in koronavirüs salgınını ele alışı hakkında patlak veren ABD-Çin geriliminin devam ettiği sırada geldi.
Sağlık Bakanı Azar, dün sona eren üç günlük Tayvan ziyaretinde Çin’e dair eleştirilere yönelmişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, dün gazetecilere yaptığı açıklamada ateşle oynayanların yanacağını ifade etti.
Bakan Azar ise ziyareti sona erdirmeden önceki video konferans sırasında yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin her fırsatta söylediği gibi Çin’in koronavirüs salgını başlangıcında önemli gerçekleri sakladığını öne sürdü. Bakan, “Virüsün neden olduğu hastalığın insandan insana ne kadar çabuk bulaştığını ve virüs hakkında bildikleri açıklamaları gerekiyordu. Hastalığın doğası hakkında bilgi sahibi olunması için dışarıdan uzman kabulünü bir buçuk ay boyunca ertelediler” ifadelerini kullandı. Başkan Trump ise virüsü kontrol altına almada yeterli önlem almamakla suçladığı Çin'e sert eleştiriler yöneltmişti.
Washington’a karşı daha az sert bir tutum sergileyen Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Le Yucheng ise ülkesinin ABD ile ilişkilerini doğru yolda tutması ve bu yoldan sapmamayı garanti altına alması gerektiğini söyledi. Yucheng, dün Çin Dışişleri Bakanlığı internet sitesinde yayınlanan açıklamalarında, “Önümüzdeki aylar Çin-ABD ilişkileri için oldukça önem teşkil edecek. Odak noktamızı korumalı ve radikal güçten çok fazla etkilenmemeliyiz” ifadelerini kullandı.
Pekin’in Hong Kong’a yönelik baskısı, Çin'in insan hakları sicili ve Güney Çin Denizi konusundaki anlaşmazlık, dünyanın iki en büyük ekonomik gücü arasındaki anlaşmazlıklardan bazıları. Çin, Pazartesi günü, ABD'nin Hong Kong üzerindeki yaptırım kararının ardından senatörlerin de aralarında bulunduğu 11 ABD'liye yaptırım uygulanacağını açıklamıştı. Bu karar, Hong Kong’un özerkliğini baltaladıkları ve halkın özgürlüklerini kısıtladıkları gerekçesiyle Çinli ve Hong Konglu yetkililerin ABD’nin yaptırım listesine alınmasına cevap niteliğinde geldi. Diğer yandan, Washington'un Çin merkezli akıllı telefon uygulamalarını yasaklama yönünde attığı adıma yönelik şiddetli muhalefetini dile getiren Pekin, bu tür adımların piyasa prensipleriyle çeliştiğini, gerçekçi bir temele dayanmadığını vurguladı.
Geçen hafta yaptığı açıklamada ABD’nin Çin merkezli güvenilir olmayan uygulamaları elektronik uygulama mağazalarından kaldırmak istediğini bildiren ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, TikTok ve WeChat uygulamalarını ‘iki büyük tehdit’ olarak nitelemişti.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.

DÜNYA

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.

DÜNYA

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.