Pekin Washington’ı Tavyan hakkında uyardı ‘ateşle oynama’

ABD Sağlık Bakanı Alex Azar
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar
TT

Pekin Washington’ı Tavyan hakkında uyardı ‘ateşle oynama’

ABD Sağlık Bakanı Alex Azar
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar

Washington'a Tayvan ile herhangi bir ilişki kurmama uyarısında bulunan Pekin, ABD ile Tayvan arasında herhangi bir bahane altındaki herhangi bir resmi ilişkiye karşı çıktığını bildirdi. Bu açıklamalar, ABD Sağlık Bakanı Alex Azar’ın Taipei ziyaretinin ardından geldi. Nitekim ABD hükümetinden üst düzey yetkilinin 1979'dan bu yana gerçekleştirdiği ilk olan bu ziyaret, Pekin’in koronavirüs salgınını ele alışı hakkında patlak veren ABD-Çin geriliminin devam ettiği sırada geldi.
Sağlık Bakanı Azar, dün sona eren üç günlük Tayvan ziyaretinde Çin’e dair eleştirilere yönelmişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, dün gazetecilere yaptığı açıklamada ateşle oynayanların yanacağını ifade etti.
Bakan Azar ise ziyareti sona erdirmeden önceki video konferans sırasında yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin her fırsatta söylediği gibi Çin’in koronavirüs salgını başlangıcında önemli gerçekleri sakladığını öne sürdü. Bakan, “Virüsün neden olduğu hastalığın insandan insana ne kadar çabuk bulaştığını ve virüs hakkında bildikleri açıklamaları gerekiyordu. Hastalığın doğası hakkında bilgi sahibi olunması için dışarıdan uzman kabulünü bir buçuk ay boyunca ertelediler” ifadelerini kullandı. Başkan Trump ise virüsü kontrol altına almada yeterli önlem almamakla suçladığı Çin'e sert eleştiriler yöneltmişti.
Washington’a karşı daha az sert bir tutum sergileyen Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Le Yucheng ise ülkesinin ABD ile ilişkilerini doğru yolda tutması ve bu yoldan sapmamayı garanti altına alması gerektiğini söyledi. Yucheng, dün Çin Dışişleri Bakanlığı internet sitesinde yayınlanan açıklamalarında, “Önümüzdeki aylar Çin-ABD ilişkileri için oldukça önem teşkil edecek. Odak noktamızı korumalı ve radikal güçten çok fazla etkilenmemeliyiz” ifadelerini kullandı.
Pekin’in Hong Kong’a yönelik baskısı, Çin'in insan hakları sicili ve Güney Çin Denizi konusundaki anlaşmazlık, dünyanın iki en büyük ekonomik gücü arasındaki anlaşmazlıklardan bazıları. Çin, Pazartesi günü, ABD'nin Hong Kong üzerindeki yaptırım kararının ardından senatörlerin de aralarında bulunduğu 11 ABD'liye yaptırım uygulanacağını açıklamıştı. Bu karar, Hong Kong’un özerkliğini baltaladıkları ve halkın özgürlüklerini kısıtladıkları gerekçesiyle Çinli ve Hong Konglu yetkililerin ABD’nin yaptırım listesine alınmasına cevap niteliğinde geldi. Diğer yandan, Washington'un Çin merkezli akıllı telefon uygulamalarını yasaklama yönünde attığı adıma yönelik şiddetli muhalefetini dile getiren Pekin, bu tür adımların piyasa prensipleriyle çeliştiğini, gerçekçi bir temele dayanmadığını vurguladı.
Geçen hafta yaptığı açıklamada ABD’nin Çin merkezli güvenilir olmayan uygulamaları elektronik uygulama mağazalarından kaldırmak istediğini bildiren ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, TikTok ve WeChat uygulamalarını ‘iki büyük tehdit’ olarak nitelemişti.



Filistinli aktivist Mahmud Halil: Trump yönetimi beni susturmaya çalıştı ama bu bana daha büyük bir platform sağladı

 Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)
Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)
TT

Filistinli aktivist Mahmud Halil: Trump yönetimi beni susturmaya çalıştı ama bu bana daha büyük bir platform sağladı

 Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)
Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın seçkin üniversitelerle mücadelesinin başlamasından sadece birkaç gün sonra, federal göçmenlik görevlileri mart ayında New York'taki Columbia Üniversitesi'ndeki yurdunda Filistinli öğrenci Mahmud Halil'i gözaltına aldı.

Trump yönetimi, Filistinlileri destekleyen diğer yabancı öğrencileri gözaltına alarak ve Halil'in en önde gelen aktivistlerinden biri olduğu Filistin yanlısı öğrenci protesto hareketine tanık olan Columbia, Harvard ve diğer özel eğitim kurumlarına verilen milyarlarca dolarlık araştırma hibelerini iptal ederek mücadelesini artırırken, Halil üç aydan fazla bir süre Louisiana kırsalındaki bir gözaltı merkezinde tutuldu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre 30 yaşındaki Halil, “Soykırıma karşı durduğum için hiç pişman değilim… Doğru olanı savunduğum için, yani savaşa karşı çıktığım ve şiddete son verilmesi çağrısında bulunduğum için pişman değilim” ifadelerini kullandı.

Halil, hükümetin kendisini susturmaya çalıştığına ama aksine bunun kendisine daha geniş bir platform sağladığına inanıyor.

Halil serbest bırakıldıktan sonra New York'a döndüğünde havaalanında Trump'ın siyasi muhaliflerinden Temsilci Alexandria Ocasio-Cortez tarafından karşılandı. Gözaltına alındığı için doğumunu kaçırdığı eşi ve küçük oğluyla buluştuğu sırada destekçileri Filistin bayrakları salladı.

İki gün sonra Columbia Üniversitesi'nin Manhattan kampüsü yakınlarındaki katedralin merdivenlerinde düzenlenen bir mitingin yıldızı oldu ve burada üniversite yetkililerini eleştirdi.

Geçtiğimiz hafta, 2025 New York Belediye Başkanlığı seçimleri öncesinde Demokrat Parti ön seçimini kazanan Filistin yanlısı Zohran Mamdani ile birlikte coşkulu kalabalığın karşısına çıktı.

Halil şunları söyledi: “Bu durumda olmayı ben seçmedim; Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) seçti... Bunun elbette hayatım üzerinde büyük bir etkisi oldu. Dürüst olmak gerekirse halen yeni gerçekliğim üzerine düşünmeye çalışıyorum.”

Mayıs ayındaki mezuniyet törenine katılamayan Halil gözaltından işsiz olarak çıktı. Uluslararası bir yardım kuruluşunun siyasi danışman olarak çalışması için yaptığı teklifi geri çektiğini söyledi.

Hükümet temyiz başvurusunu kazanıp onu tekrar gözaltına alabilir. Bu nedenle Halil önceliğinin oğlu ve diş hekimi eşiyle mümkün olduğunca çok zaman geçirmek olduğunu ifade etti.

Suriye'deki bir Filistin mülteci kampında doğan Halil'in eşi Dr. Nur Abdullah ABD vatandaşı. Halil'e geçen yıl ABD'de kalıcı oturma izni verildi.

Yüksek lisans öğrencisi olarak 2022 yılında New York'a taşındı ve Columbia Üniversitesi yönetimi ile üniversitenin İsrail ordusunu destekleyen silah üreticileri ve diğer şirketlere yaptığı yatırımlara son vermesini talep ederek kampüs parkında eylem yapan protestocular arasındaki başlıca öğrenci müzakerecilerinden biri oldu.

Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)

Halil herhangi bir suçla itham edilmedi. Ancak ABD hükümeti geniş kapsamlı bir göçmenlik yasasına dayanarak onun ve diğer bazı Filistin yanlısı uluslararası öğrencilerin ‘yasal ancak tartışmalı’ konuşmalarının ABD'nin dış politika çıkarlarına zarar verebileceği gerekçesiyle sınır dışı edilmeleri gerektiğini savundu.

Davaya bakan federal yargıç, Trump yönetiminin Halil'i sınır dışı etmek için öne sürdüğü temel gerekçenin, ifade özgürlüğü haklarının anayasaya aykırı bir şekilde ihlal edilmesi olduğuna hükmetti. Hükümet karara itiraz ediyor.

Beyaz Saray Sözcüsü Abigail Jackson sorulara cevaben şunları söyledi: “Bu ifade özgürlüğü ile ilgili değil, Hamas teröristlerini desteklemek ve kampüsleri güvensiz hale getiren ve Yahudi öğrencileri taciz eden kitlesel protestolar düzenlemek için ABD'de bulunma hakkı olmayan kişilerle ilgili.”

Columbia Üniversitesi'nin politikasına meydan okuma

Halil, antisemitizm bahanesini kınadı ve Yahudi öğrencileri protesto hareketinin ‘ayrılmaz bir parçası’ olarak tanımladı. Hükümetin, Trump'ın Amerikan karşıtı, Marksist ve ‘radikal sol’ ideolojilerin hâkim olduğunu söylediği Amerikan yüksek öğretimini yeniden şekillendirmek için ‘antisemitizmi’ bahane olarak kullandığını söyledi.

Trump yönetimi Columbia'ya ve diğer üniversitelere, çoğunlukla biyomedikal araştırmalar için verilen federal hibe parasının, hükümet kimi kabul ettikleri, işe aldıkları ve ne öğrettikleri konusunda daha fazla denetime sahip olmadıkça devam etmeyeceğini bildirdi ve ‘daha fazla entelektüel çeşitlilik’ çağrısında bulundu.

Harvard'ın aksine Columbia Üniversitesi, hükümetin hibeleri aniden iptal etmesine itiraz etmedi ve Trump yönetiminin protestolarla ilgili kuralların sıkılaştırılması yönündeki bazı taleplerini, finansmanın yeniden başlatılmasına yönelik müzakerelerin ön koşulu olarak kabul etti.

Halil, Columbia'nın eylemlerini yürek parçalayıcı olarak nitelendirdi. Halil, “Columbia, yükseköğretim kurumlarının nasıl yönetildiğine dair her ayrıntıya müdahale etmesine izin vererek kurumu Trump yönetimine teslim etti” dedi.

Columbia Üniversitesi yönetimi, müzakereler devam ederken akademik özerkliği korumanın ‘kırmızı çizgi’ olduğunu belirtti.

Columbia Üniversitesi Sözcüsü Virginia L. Abrams, üniversite yetkililerinin Halil'in nitelendirmesine ‘kesinlikle katılmadıklarını’ ifade etti.

Abrams yaptığı açıklamada, “Columbia Üniversitesi, Halil de dahil olmak üzere, öğrencilerin güçlü bir şekilde inandıkları konularda konuşma hakkını tanır... Ancak üniversitenin, kampüsteki herkesin ayrımcılık ve tacizden uzak bir kampüs topluluğuna katılabilmesini sağlamak için kurallarına ve politikalarına uyması da önemlidir” ifadelerini kullandı.

Halil, Columbia ve Trump'ın hedefindeki diğer üniversiteleri öğrencilerine kulak vermeye çağırdı.

Halil sözlerini şu ifadelerle noktaladı: “Öğrenciler, bu kampüsün insan hakları ve uluslararası hukuka nasıl uyabileceğine ve tüm öğrencileri nasıl kapsayabileceğine dair net bir plan sundular... Meselelerin neresinde dururlarsa dursunlar herkes kendini eşit hissedecek... Üniversite yönetimi öğrencileri dinlemek yerine siyasi baskıya boyun eğmeyi tercih ediyor.”