“Sudan’ın Dostları” geçiş dönemi ve barış sürecini desteğini yineledi

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan dün Riyad’da düzenlenen Sudan Dostları Konferansı’nın açılışında (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan dün Riyad’da düzenlenen Sudan Dostları Konferansı’nın açılışında (SPA)
TT

“Sudan’ın Dostları” geçiş dönemi ve barış sürecini desteğini yineledi

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan dün Riyad’da düzenlenen Sudan Dostları Konferansı’nın açılışında (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan dün Riyad’da düzenlenen Sudan Dostları Konferansı’nın açılışında (SPA)

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen “Sudan’ın Dostları” Konferansı, geçiş döneminin başarıya ulaşması ve Sudan halkının meşru isteklerinin yerine getirilmesi için Hartum yönetimine tam destek verildiğini teyit etti. Sudan’ın egemenliğine ve bağımsızlığına saygı duymanın önemine, kapsamlı ve adil bir barışa ulaşmak için iç çatışmalara köklü bir çözüm bulmanın önemine işaret edildi.  
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan, Suudi Arabistan öncülüğünde, 25 ülke ve örgütün katılımıyla 8.’cisi düzenlenen konferansta yaptığı konuşmada, Sudan’da adaleti ve sürdürülebilir barışı tesis etmek için tarihi bir fırsatla karşı karşıya olunduğunu belirterek, her türlü anlaşmazlık ve kavganın üstesinden gelmek için ulusal menfaati her şeyin üzerinde tutmanın gerektiği çağrısında bulundu.
Bakan Farhan, video konferans yöntemi üzerinden gerçekleştirilen toplantıda yaptığı konuşmada, “Geçiş döneminin başarıya ulaşması, Sudan halkının özgürlük, adalet ve barışa olan meşru emellerinin gerçekleşmesi için olağanüstü çabalar sarf eden Başbakan’a verdiğimiz tam siyasi desteği vurgulamak isterim. Sudan’da sürdürülebilir barış, kalkınma ve refaha ulaşmanın yolunun zorluk ve engellerle dolu olduğunu farkındayız. Ancak, Sudan’ı içinde bulunduğu sıkıntılı durumdan kurtarmanın tek yolu budur. Ayrıca kapsamlı bir barışa ulaşmak için Sudan’ın ulusal birliğini ve bölgesel güvenliğini güçlendirmek ve çatışmaların temelindeki problemleri çözüme ulaştırmak için Sudan’ın ulusal egemenliğine, bağımsızlığına saygı duymanın, önemini vurguluyoruz” ifadelerine yer verdi.
Prens Faysal bin Farhan konferansa katılarak barışa ortak olan katılımcıları memnuniyetle karşıladığını, “Bugün bizler barışın ortaklarını memnuniyetle karşılarken, Sudan’ın ulusal çıkarlarını her türlü anlaşmazlık ve ihtilafın üzerinde tutarak, güvenliği, adaleti, sürdürülebilir barışı sağlamak için bu tarihi fırsat karşısında sorumluluk almanın gereğini vurguluyoruz” ifadeleriyle dile getirdi.
Dışişleri Bakanı, barış sürecinin doğrudan kalkınma ve ekonomik reform süreciyle alakalı olduğuna dikkat çekerek, “Geçiş hükümetinin koronavirüs salgınının ağırlaştırdığı ekonomik zorluklarla mücadele çabalarını takdir ediyoruz. Ayrıca, ekonomik reformların zamanında ve etkili bir şekilde uygulanması, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ile işbirliği çerçevesinde borç erteleme sürecinin başlatılmaya çalışılması için tüm ortakların geçiş hükümetine daimi destek vermeleri gerektiğini vurguluyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Prens Faysal bin Farhan ayrıca, ekonomik reformun başarıya ulaşması için gerekli olan, ABD’nin Sudan’ı terörizme sponsorluk yapan ülkeler listesinde çıkarma çabalarına da övgüde bulundu. Prens Farhan, “Halihazırda Sudan’ı desteklemeyi, bölgenin ve uluslararası toplumun güvenliğini ve barışı korumak için önemli bir yatırım olarak gördüğünü, Suudi Arabistan’ın, kardeş Sudan’ın, Afrika bölgesindeki Arap ülkeleri ve dünya devletleri arasındaki saygın yerini alması için elinden gelen her türlü desteği vereceğini” ifade etti.
Öte yandan Sudan Başbakanı Dr. Abdullah Hamduk, hükümetinin önceliklerinin barışı tesis etmek ve Sudan ekonomisini sağlam temeller üzerine oturtmak olduğu belirtti. Hamduk, ülkesinin savaşı sona erdirmeyi ve barışı sağlamak istediğini belirterek, “biz geçiş hükümetinde halka karşı tam bir şeffaflık politikası takip ediyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Dr. Hamduk konuşması sırasında, Sudan’ın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı mücadele kapasitesini artırmaya çalıştığını, Sudan halkının birçok zorluklarla karşı karşıya olduğunu belirterek, geçiş hükümeti kurma ve anayasa hazırlık çalışmalarına övgüde bulundu. Hamduk ayrıca, “şu anda, ifade özgürlüğü ve güvenlik meseleleri gibi pek çok alanda alınmakta olan önlemler ve hazırlanan reformlar, değişim ve ilerlemeye yönelik atılmış adımlar ve girişimler var. Bu noktalar üzerinde mutabakat sağlandı” ifadelerini kullandı.
Hamduk, Sudan’ı Birleşmiş Milletler’in terörizmi destekleyen ülkeler listesinden çıkarılmasını takdirle karşılarken, bu adımların ülkenin başarısını kanıtladığını, aynı zamanda adil ve kapsamlı bir barışa ulaşmak için işbirliği fırsatlarını değerlendirmenin önemini haklı çıkardığını ifade etti. Hamduk, “güçlü bir ortaklık sayesinde, birçok zorluk ve Sudan’ın geleceğini tehdit eden şeylere karşı koyabiliriz” şeklinde ekleme bulundu.
Sudan’ın Dostları Konferansı’nın kapanış oturumunda yaptığı konuşmada, Devrimci Cephe, Sudan Kurtuluş Hareketi, Güney Sudan Arabuluculuk Komitesi’nin konferansa katılımları memnuniyetle karşılarken, Darfur, Güney Kordofan ve Mavi Nil etrafında dönen müzakerelerin bir an önce barışla sonuçlanması çağrısında bulundu. Açıklamada, Sudan iç çatışmalarına askeri bir çözüm bulunamayacağı vurgulayarak, barış sürecini baltalayan tüm tarafları takip edildiği konusunda uyarıda bulundu.
Öte yandan, Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanı Dr. Enver Karkaş, Sudan’ın ekonomik kalkınmasını ilerletme, geçim kaynaklarını artırma ve refahını temin etme girişimlerini desteklemek için verilen taahhütlere işaret ederek, ülkesinin geçiş döneminde Sudan hükümeti ve halkının güvenlik, istikrar ve refahı sağlayacak tüm çabaları destekleme konusunda yanında olacağına vurgu yaptı. Toplantıda yaptığı konuşmada, BAE ile Sudan arasındaki bağların derinliğine ve iki kardeş ülke arasındaki ilişkilerin sonra yıllarda tanık olduğu gelişmeye değindi. Dr. Karkaş, “Bugün Sudan’ın sahip olduğu tarihi bir başarı hikayesiyle bölgede örnek alınacak bir model olma yolunda ilerlediğini” vurguladı.
Sudan, Alman hükümeti tarafından düzenlenen Berlin Konferansı’nda, konferansa katılan ülkelerden 1,8 milyar dolarlık bir mali destek sözü alarak, barışa ulaşmak ve gerekli ekonomik reformları uygulamak için geçiş hükümetini destekleme taahhütlerini teyit etmişti. Suudi Arabistan Krallığı da Sudan Ortaklar Konferansı’nda 10 milyon dolarlık bir destek sağladı. Berlin Konferansı’na, BM, uluslararası ve bölgesel finans kuruluşlarının yanı sıra, ABD, Avrupa Birliği ülkeleri, kardeş Arap ülkeleri katıldı.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.